Πολύ πιο σημαντικές ωστόσο είναι οι αλλαγές που θα επέλθουν στο χάρτη των ειδικεύσεων όσο θα εδραιώνεται η νέα αυτή βιομηχανική επανάσταση. Η σχέση μεταξύ αυτοματισμού και εκμηχάνισης της διαδικασίας παραγωγής από τη μια και ειδίκευσης του εργαζόμενου από την άλλη όπως ισχύει μέχρι σήμερα έχει περιγραφεί με τον πιο εύστοχο τρόπο από τον Χάρι Μπρέιβερμαν, ως «εν πολλοίς αντιστρόφως ανάλογη». Αναφέρει στο βιβλίο του, Εργασία και μονοπωλιακό κεφάλαιο (εκδ. Λέσχη Κατασκόπων του 21^ου αιώνα): «Ο αυτοματισμός μειώνει τις απαιτούμενες δεξιότητες και αυτή η διαδικασία δεν αφορά μόνο τους εργάτες της παραγωγής». Αυτό όμως το υπόδειγμα θα αλλάξει. Με βάση έκθεση της McKinsey του 2018 η τεχνητή νοημοσύνη θα μειώσει το ποσοστό των επαγγελμάτων που χαρακτηρίζονται από επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες ή που απαιτούν ένα χαμηλό επίπεδο ψηφιακών ειδικοτήτων στη συνολική απασχόληση περίπου στο 30% μέχρι το 2030, ενώ θα αυξήσει το μερίδιο των εργασιών που χαρακτηρίζονται από μη επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες και απαιτούν υψηλές ψηφιακές ειδικεύσεις από περίπου 40% ως και πάνω από 50% την ίδια περίοδο.

Αυτό που ωστόσο δεν απαντάει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι ποιες χώρες θα καρπωθούν τα οφέλη της εκκολαπτόμενης βιομηχανικής επανάστασης. Το χειρότερο μάλιστα είναι πώς οι προτεινόμενες κατευθύνσεις, που αποτελούν αδιαπραγμάτευτο μέρος της ανάλυσης, θέτουν τους όρους ώστε να οικειοποιηθεί τα οφέλη ένας πολύ μικρός αριθμός επιχειρήσεων και κρατών και να μη διαχυθούν από άκρο σε άκρο της ΕΕ, όπως θα μπορούσε να συνέβαινε, θεωρητικά μιλώντας, αν είχε τεθεί ο στόχος πχ η μετάβαση σε ένα παραγωγικό πρότυπο να συμβάλει στην άμβλυνση των ανισοτήτων. Αυτό που αντίθετα συνέβη είναι ότι σχεδόν ταυτόχρονα με την κυκλοφορία του ερευνητικού κειμένου της ΕΕ, το Φεβρουάριο του 2019 η Γερμανία έδωσε στη δημοσιότητα τη δική της «Γερμανική Εθνική Βιομηχανική Στρατηγική 2030» και λίγο αργότερα δημοσιεύθηκε ένα κοινό γαλλο-γερμανικό Μανιφέστο για Ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική. Εύκολα μπορούμε να προβλέψουμε ότι η Γερμανία θα αξιοποιήσει στο έπακρο το οικονομικό προβάδισμα που διαθέτει ώστε να αξιοποιήσει την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση για να εδραιώσει περαιτέρω τη θέση της, αυξάνοντας την απόσταση που τη χωρίζει από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.

Ακόμη κι αυτό όμως το ερευνητικό κείμενο της ΕΕ πιο πολλούς αποκλείει παρά περιλαμβάνει, ακόμη κι όταν δίνει προτεραιότητα στις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις. Πρωταγωνιστές του υπό διαμόρφωση τεχνολογικού θαύματος είναι μια κατηγορία επιχειρήσεων που αποκαλούνται «γεννημένες παγκόσμιες», και συμμετέχουν σε διεθνείς αλυσίδες αξίας, εξάγουν, έχουν τμήματα έρευνας και ανάπτυξης νέων προϊόντων, συμμετέχουν σε διεθνή χρηματοδοτικά σχήματα , μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων τους συντελείται διαδικτυακά, κ.λπ. Σύμφωνα με το Global Entrepreneurship Monitor ανέρχονται στο 2,5% του συνόλου των Μικρομεσαίων και στο 12% των νέων επιχειρήσεων. Πρακτικά πρόκειται για μια αφρόκρεμα νέων και δυναμικών επιχειρήσεων.

Έτσι όμως η νέα βιομηχανική πολιτική  αντί να δώσει ώθηση ανάπτυξης σε όλη την οικονομία περιλαμβάνοντας εγγενώς ένα κοινωνικό μέρισμα θα γίνει παράγοντας διχασμού και περαιτέρω πόλωσης της οικονομίας, στέλνοντας τη δεύτερη ταχύτητα ακόμη πιο πίσω από κει που βρίσκεται σήμερα. 

Πηγή: ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ