''Απολαύστε τα αξιοθέατα χωρίς συνωστισμό!''


Του Νίκου Αλεξάτου *

Σε δυο φάσεις ανοίγει η τουριστική οικονομία στην Ελλάδα, αυτός ο “τόσο καθοριστικός τομέας”, μετά το λοκ ντάουν, όπως ανακοίνωσε και επίσημα πια στα διεθνή και ντόπια μέσα ενημέρωσης ο πρωθυπουργός της χώρας. Τη Δευτέρα 15 Ιουνίου και την Τετάρτη 1η Ιουλίου αίρονται ο όποιοι περιορισμοί στην είσοδο επισκεπτών για την θερινή σαιζόν και η τουριστική οικονομία μπορεί πλέον να λειτουργεί στο σύνολό της ακολουθώντας τα συγκεκριμένα πρωτόκολλα ασφαλείας σχετικά με τον περιορισμό διάδοσης του κορονοϊού. Έμφαση δίνεται, όπου δημοσιεύεται κάτι διεθνώς σχετικά με την συνέντευξη από την Σαντορίνη, στην ενίσχυση των νησιών με ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, στον αριθμό των διαθέσιμων κλινών ΜΕΘ και στις δυνατότητες αεροδιακομιδής.

Είναι αλήθεια ότι οι επιδόσεις της Ελλάδας στο μέτωπο της πανδημίας έχουν δημοσιοποιηθεί στη γερμανόφωνη κοινή γνώμη όπως και στην ευρύτερη διεθνή. Πραγματικότητα επίσης είναι ότι παρ’ όλη τη χαλάρωση στη στάση των πολιτών σχετικά με τις μετακινήσεις που παρατηρείται ήδη από τα τέλη Απριλίου, αλλά και σε σχέση με την χαλάρωση στην τήρηση αποστάσεων από τότε που άρθηκε το λοκ ντάουν δεν έχει σημειωθεί κάποια σημαντική αύξηση κρουσμάτων, τέτοια που να δημιουργήσει ανησυχία για μια συνολική επάνοδο της πανδημίας μέχρι αυτή τη στιγμή.

Πραγματικότητα όμως αποτελεί το ότι υπάρχει μια σχετική αύξηση από την 1η Ιουνίου και μέρος της σχετίζεται με κρούσματα εισαγόμενα, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο απασχολεί τα μέσα ενημέρωσης η επανεμφάνιση κρουσμάτων στην Κίνα και τα ακόλουθα εκεί μέτρα περιορισμού. Η Ελλάδα πάντως προμοτάρεται λόγω των επιδόσεών της στην αντιμετώπιση της πανδημίας, συγκρινόμενη με χώρες όπως η Σουηδία.

Η χώρα ανοίγει στον τουρισμό. Οι τουρίστες θα έρθουν; 

 Όσον αφορά στους τουρίστες από το γερμανόφωνο χώρο τα μηνύματα δεν είναι ενθαρρυντικά. Σε εκπομπή του γερμανικού κρατικού ραδιοφώνου Deutschlandfunk ο Ουλφ Ζόνταγκ, διευθυντής του τμήματος έρευνας αγοράς του Ινστιτούτου Τουρισμού στο Κίελο διατυπώνει την κατάσταση ως εξής: “Δύο τρίτα των Γερμανών που θα ήθελαν να κάνουν διακοπές δεν έχουν ξεγράψει το ενδεχόμενο. Ένα τμήμα από αυτούς ευελπιστεί να τα καταφέρει να ταξιδέψει, ενώ ένα σημαντικό μέρος περιμένει για να εκτιμήσει σχετικά την κατάσταση και να λάβει αποφάσεις”. Στο ίδιο άρθρο διαβαζουμε πως 63% των πολιτών των ΗΠΑ και 77% των πολιτών της Κίνας που συνήθως ταξιδεύουν για διακοπές εκτός χώρας φέτος δεν θα το κάνουν.

Τι μπορεί να κρατήσει τους τουρίστες μακριά από την Ελλάδα 

Το γερμανικό κράτος έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να μεταφέρει με έκτακτες πτήσεις πίσω στη χώρα πολίτες που βρίσκονται στο εξωτερικό και ενδεχομένως να βρεθούν σε μια νέα έξαρση της πανδημίας. Ήδη οι 240.000 Γερμανοί πολίτες που μεταφέρθηκαν πίσω στη χώρα την άνοιξη με κρατικά μέσα καλούνται τώρα να πληρώσουν τα έξοδα μεταφοράς τους.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας έχει αντικαταστήσει τον όρο “προειδοποίηση” για τους κινδύνους ενός ταξιδιού στο εξωτερικό σχετικά με την πανδημία με τον όρο “ταξιδιωτική οδηγία”, αλλά ξεκαθαρίζει ότι δεν πρόκειται να επαναληφθεί από το κράτος η μίσθωση αεροπλάνων για έκτακτες επιστροφές τουριστών από περιοχές, οι οποίες ενδεχομένως να αποτελέσουν εστίες νέας έξαρσης της ασθένειας Covid-19.

H Τουρκία παραμένει στη λίστα των επικίνδυνων χωρών μέχρι και την 31η Αυγούστου και πρακτικά είναι εκτός των τουριστικών προορισμών, ενώ το υπουργείο προειδοποιεί και ζητά από του πολίτες να μην κάνουν κρουαζιέρες. Το μήνυμα της Ελλάδας είναι “ελάτε, και αν νοσήσετε, έχουμε τα μέσα να σας περιθάλψουμε”. Είναι όμως αυτό ένα ενθαρρυντικό μήνυμα ή εμπεριέχει μέσα του τον κίνδυνο; Ποιος θέλει να ταξιδέψει για διακοπές με τον ορατό κίνδυνο να αρρωστήσει σοβαρά, ακόμα κι αν υπάρχουν οι καλύτερες υποδομές; Η Ελλάδα δεν διαθέτει όμως τις καλύτερες υποδομές στην υγεία και η σεζόν θα δείξει αν αυτός ο κίνδυνος θα κρατήσει τους υποψήφιους τουρίστες μακριά από τα ελληνικά νησιά.

Ο (ανταγωνιστής του ελληνικού) τουρκικός τουρισμός βγαίνει πάντως έτσι εκτός μάχης. Τι ρόλο όμως παίζει η διαμάχη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας σχετικά με τις θαλάσσιες δικαιοδοσίες, τι ρόλο μπορεί να παίξει στην απόφαση κάποιου Κεντροευρωπαίου ο κίνδυνος να έρθει το καλοκαίρι σε ένα ελληνικό νησί και εν μία νυκτί να βρεθεί στο επίκεντρο μια στρατιωτικής αντιπαράθεσης; Όπως διαμορφώνεται αυτήν τη στιγμή η κατάσταση, αυτό το ενδεχόμενο μπορεί όντως να επηρεάσει την πορεία του τουρισμού μέσα στο καλοκαίρι.

Άλλος σημαντικότατος παράγοντας είναι η οικονομική δυνατότητα που υπάρχει για διακοπές σε πολλά νοικοκυριά. Μαζί με τον κίνδυνο μόλυνσης αποτελεί τον κύριο παράγοντα για τη λήψη της απόφασης για διακοπές. Εκατομμύρια εργαζόμενοι έχουν μπει σε καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας. Δεν πρόκειται όμως για τους χειρότερα αμειβόμενους ανειδίκευτους μισθωτούς, αλλά για τους ειδικευμένους στην αυτοκινητοβιομηχανία, παραδείγματος χάριν. Αυτοί οι εργαζόμενοι βλέπουν το εισόδημά τους να μειώνεται και την ανασφάλεια για το μέλλον να αυξάνει καθώς βρισκόμαστε στην αρχή μιας πολύ μεγάλης ύφεσης, πρωτοφανούς μεγέθους.

Επιχειρήσεις δεν μπορούν να βρουν τον βηματισμό τους μετά το λοκ ντάουν, γίνονται απολύσεις, η ανεργία αυξάνει. Αυτά τα στοιχεία δεν συνθέτουν τις προϋποθέσεις για μια μαζική αεροπορική έξοδο τον Ιούλη και τον Αύγουστο με προορισμό τις ελληνικές παραλίες. Σε αυτό ακριβώς ποντάρει ως τελευταία ελπίδα και η ντόπια τουριστική βιομηχανία των τριών γερμανόφωνων χωρών. Στο ότι οι πολίτες δε θέλουν να απομακρυνθούν από τις εστίες τους και δεν έχουν την οικονομική άνεση να το κάνουν, οπότε θα επιλέξουν εγχώριους προορισμούς και διαλείμματα με εκδρομές κοντά στις πόλεις, μαζί με την ασφάλεια που δίνει το σύστημα υγείας της κάθε χώρας.

Έτσι ο ελληνικός τουρισμός αποκτά έναν νέο απρόσμενο ανταγωνιστή, στις Άλπεις, στη Βόρεια και τη Βαλτική Θάλασσα και στα μικρά θέρετρα κοντά στα αστικά κέντρα. Και αυτός όμως ο ανταγωνιστής δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα καταφέρει να δουλέψει καλά και τελικά όλοι περιμένουν χαμηλή κίνηση. Οι ίδιες οι αεροπορικές εταιρίες προετοιμάζονται όπως-όπως για το καλοκαίρι, αλλά με απολύσεις, ενώ ο αριθμός πτήσεων θα είναι μειωμένος. Μέχρι τέλος Ιουνίου αναμένεται να έχει φτάσει ο αριθμός των πτήσεων μόλις στο ένα τρίτο σε σχέση με τον αντίστοιχο πέρσι.

Ο σύνδεσμος ταξιδιωτικών επιχειρήσεων της Γερμανίας, αφού κάνει λόγο για την μεγάλη πτώση που θα σημειώσει ο κλάδος αυτό το καλοκαίρι, περιγράφει την αρνητική πρόβλεψή του για το μέγεθος του κύκλου εργασιών που θα σημειώσει ο τουριστικός κλάδος διεθνώς με μια εικόνα: “Όσοι ταξιδέψουν φέτος θα έχουν ένα πλεονέκτημα: θα μπορούν να επισκεφτούν αξιοθέατα χωρίς να υπάρχει συνωστισμός…”.

* Ο Νίκος Αλεξάτος είναι ιστορικός και κοινωνικός επιστήμονας. Έχει ζήσει χρόνια στο Βερολίνο και ασχολείται με θέματα ελληνογερμανικού ενδιαφέροντος.

Πηγή: ΚΟΣΜΟΔΡΟΜΙΟ


Δρόμος ανοιχτός

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου