Του Δημήτρη Μηλάκα
Η Αθήνα βρίσκεται τον τελευταίο χρόνο αντιμέτωπη με την έμπρακτη τουρκική αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων που έχει η χώρα σε θαλάσσιες περιοχές μεγάλης (λόγω της διασποράς των εδαφών των ελληνικών νησιών) έκτασης.
Με μεθοδικό και επίμονο τρόπο η Άγκυρα έχει καταφέρει, από τη στιγμή που τα κυριαρχικά ελληνικά δικαιώματα δεν ασκούνται, να φέρει σε κατάσταση «ατροφίας» αυτά ακριβώς τα κυριαρχικά δικαιώματα των νησιών από το βόρειο Αιγαίο μέχρι την απώτατη άκρη της χώρας, το Καστελλόριζο, στην ανατολική Μεσόγειο.
Η επιτυχής τουρκική τακτική, η οποία εκτυλίσσεται κλιμακούμενη εδώ και δεκαετίες, συντίθεται ως εξής:
1. Αμφισβήτηση του δικαιώματος των νησιών σε υφαλοκρηπίδα πέραν των χωρικών τους υδάτων (6 μίλια). Η εν λόγω τουρκική θέση έχει παγιωθεί από τις δεκαετίες του '70 και του '80 με τις «κρίσεις των σεισμογραφικών» «Χόρα» και «Σισμίκ», καθότι οι ελληνικές κυβερνήσεις έχουν αποδεχτεί ότι η χώρα δεν έχει δικαίωμα να εκμεταλλευτεί τον θαλάσσιο βυθό ακόμα και ένα μέτρο πέρα από τα 6 μίλια των ακτών της... Αίγινας.
Και στην περίπτωση της Αίγινας ενδεχομένως το γεωλογικό - ενεργειακό ενδιαφέρον μπορεί να είναι ανύπαρκτο, δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τη Θάσο ή το Καστελλόριζο.
2. Αμφισβήτηση αυτής καθ' εαυτήν της ελληνικής κυριαρχίας εκατοντάδων νησιωτικών εδαφών, κάποια από τα οποία μάλιστα είναι κατοικημένα, προφανώς από Έλληνες.
Αυτή τη θέση, η οποία μάλιστα είναι αντικείμενο ελληνοτουρκικής διαπραγμάτευσης (διερευνητικές συνομιλίες για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας) η Άγκυρα την έφερε στο τραπέζι μετά την κρίση των Ιμίων και την παραδοχή από την κυβέρνηση Σημίτη, με τη Συμφωνία της Μαδρίτης (αποτέλεσμα της αμερικανικής διαμεσολάβησης), των τουρκικών ζωτικών συμφερόντων στο Αιγαίο.
3. Το τρίτο βήμα κλιμάκωσης των τουρκικών αμφισβητήσεων εξελίσσεται τον τελευταίο χρόνο και έχει να κάνει με το «αίτημα» της Άγκυρας για αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών που βρίσκονται δίπλα στις ακτές της.
Η περίπτωση του Καστελλόριζου
Το Καστελλόριζο, ως επίμαχο σημείο της ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης, εμφανίστηκε σε πρώτο πλάνο στο προσκήνιο περί το 2010. Τότε επιβεβαιώθηκε το μεγάλο γεωλογικό - ενεργειακό ενδιαφέρον της θαλάσσιας περιοχής που βρίσκεται το νησί και εκ των πραγμάτων αναδείχτηκε η τεράστια γεωπολιτική του σημασία, καθώς η ύπαρξή του θα μπορούσε να συνδέσει τον αποκαλούμενο ελληνικό εθνικό χώρο από το Αιγαίο και τα Δωδεκάνησα μέχρι την Κύπρο.
Δεν είναι λοιπόν ανεξήγητη η επιμονή της Άγκυρας, η οποία εκδηλώθηκε με σθένος τον περασμένο χρόνο, να αμφισβητήσει κάθε ελληνικό δικαίωμα στη θαλάσσια περιοχή που απορρέει από το γεγονός ότι το Καστελλόριζο είναι ελληνικό έδαφος.
Αν κάτι είναι «ανεξήγητο» είναι το γεγονός ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις, από την κρίση των Ιμίων και έπειτα, υπέκυψαν και υπονόμευσαν κάθε δυνατότητα της χώρας να υποστηρίξει τον «ενιαίο αμυντικό χώρο» Ελλάδας - Κύπρου, αφήνοντας εν τέλει το Καστελλόριζο απομονωμένη «κουκίδα», η οποία μάλιστα «κείται μακράν»...
Κάτι επίσης «ανεξήγητο» είναι το γεγονός ότι, ενώ βρίσκονταν σε πλήρη εξέλιξη το περασμένο καλοκαίρι οι ελληνοτουρκικές μυστικές διαβουλεύσεις με τη γερμανική διαμεσολάβηση, η ελληνική κυβέρνηση συμφώνησε με το Κάιρο στην οριοθέτηση «μισής» ΑΟΖ, αφήνοντας τα δικαιώματα του Καστελλόριζου απ' έξω και προς μελλοντική διαπραγμάτευση.
Όμως, ουδέν μονιμότερο του προσωρινού. Οι έμπρακτες τουρκικές αμφισβητήσεις της ελληνικής κυριαρχίας στις θαλάσσιες περιοχές στην ανατολική Μεσόγειο με τις έρευνες του «Ορούτς Ρέις» το περασμένο καλοκαίρι, οι οποίες έφτασαν 6,2 μίλια από τις ακτές του συμπλέγματος του Καστελλόριζου (και της Ρόδου), περιγράφουν τη νέα πραγματικότητα η οποία έχει δημιουργηθεί στην περιοχή.
Μια πραγματικότητα που – θα πρέπει να υπογραμμιστεί – αναγνωρίζει έμμεσα η ελληνική κυβέρνηση καθώς, παρά την τουρκική πειρατική συμπεριφορά, συμφώνησε στη συνέχιση του ελληνοτουρκικού διαλόγου (διερευνητικές συνομιλίες) και συνομιλεί στο ΝΑΤΟ στο πλαίσιο του μηχανισμού αποσυμπίεσης της ελληνοτουρκικής έντασης που έχει συμφωνηθεί. Μη τυχόν και η τουρκική δραστηριότητα προκαλέσει καμιά «αψυχολόγητη» ελληνική ένοπλη αντίδραση, δηλαδή...
«Άξονας» για... κλάματα
Η κυβέρνηση «πούλησε» επικοινωνιακά τη συμφωνία για τη (μερική) οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Αίγυπτο με τον ισχυρισμό ότι πρόκειται για επισφράγιση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Οι ισχυρισμοί της κυβέρνησης ωστόσο δεν θα μπορούσαν να αλλάξουν την πραγματικότητα: Με την ελληνο- αιγυπτιακή Συμφωνία η Αθήνα αποδέχτηκε «προσωρινά» τη μη επιρροή του Καστελλόριζου στην οριοθέτηση της ΑΟΖ στην περιοχή.
Αυτό το «κενό» υποχρέωσε τον υπουργό εξωτερικών Νίκο Δένδια να σπεύσει την περασμένη Δευτέρα στο Κάιρο. Η επίσκεψη έγινε στο φόντο της άδειας που έδωσε η Αίγυπτος για έρευνες υδρογονανθράκων στο θαλάσσιο οικόπεδο «W18», γεγονός που θα μπορούσε να ερμηνευτεί ως αναγνώριση της τουρκικής «γραμμής» που αγνοεί τα κυριαρχικά δικαιώματα του Καστελλόριζου.
Στόχος η αποστρατιωτικοποίηση
Προχωρώντας βήμα - βήμα στην επίτευξη των στόχων της η Άγκυρα επιμένει να συντηρεί σε πρώτο πλάνο τη θέση περί παράνομης στρατιωτικοποίησης των νησιών από την Ελλάδα.
Ο προφανής και μακροπρόθεσμος τουρκικός στόχος είναι τα νησιά με de facto περιορισμένα δικαιώματα κυριαρχίας (μόνο εντός των χωρικών τους υδάτων) να αφοπλιστούν, γεγονός που θα πιστοποιήσει την αποδοχή της ήττας από κάποια ελληνική κυβέρνηση στο (εγγύς;) μέλλον.
Δεν είναι τυχαίο, προφανώς, ότι αυτές ακριβώς τις μέρες η Άγκυρα επανέφερε το θέμα της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου. Σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει πως «η Ελλάδα έχει πολεμικά πλοία στα αποστρατιωτικοποιημένα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και έχει στείλει επιθετικά σκάφη στο Καστελλόριζο, κοντά στην Τουρκία».
Τυχαίο επίσης δεν είναι πως, όπως γράφει το militaire.gr, «από την αρχή του 2021 και εν μέσω διερευνητικών η ΥΠΑ Τουρκίας έχει εκδώσει οκτώ διεθνείς αγγελίες (ΝΟΤΑΜ) με τις οποίες δηλώνει διεθνώς ότι η Ελλάδα παραβιάζει τη Συνθήκη και τη Σύμβαση της Λωζάννης περί Στενών του 1923 αλλά και τη Συνθήκη των Παρισίων του 1947, διότι εκτελεί στρατιωτικές ασκήσεις (...) στα νησιά Σαμοθράκη, Άη Στράτη, Ψαρά, Χίο, Λήμνο, Λέσβος.
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου