Ρήτρα Αναπροσαρμογής - Αδιαφάνεια, αυξήσεις, αισχροκέρδεια και Υπερταμείο ...

 

Της Στέλλας Πατρώνα *

Και λίγα λόγια για τις ρήτρες ανάπροσαρμογής τιμολογίων

-  Είναι ο μηχανισμός με τον οποίο μετακυλίεται το κόστος της χονδρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στους καταναλωτές.
-  Κατ' αρχάς χρησιμοποιήθηκαν από τους λεγόμενους “εναλλακτικούς παρόχους” προκειμένου να παρουσιάζουν (ψευδώς) τιμολόγια χαμηλότερα από αυτά της ΔΕΗ και συνήθως περιλαμβάνονταν στα “ψιλά γράμματα” των συμβολαίων. Τέτοιες ρήτρες ήταν:
  • Η  «ρήτρα Οριακής Τιμής Συστήματος» (ρήτρα Ο.Τ.Σ.).
  • Η ρήτρα «Λογαριασμού Προσαυξήσεων 2» (ρήτρα ΛΠ2 ).
  • Η ρήτρα «Λογαριασμού Προσαυξήσεων 3»  (ρήτρα ΛΠ3).
  • Η «ρήτρα Μεταβατικού Μηχανισμού Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος» (ρήτρα ΜΜΔΕΙ)
-  Λόγω της αδιαφάνειάς τους, των παραπόνων και των καταγγελιών των καταναλωτών η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), η οποία τις θεωρούσε μέχρι τότε  νόμιμες, στις 27.2.2020 εξέδωσε την υπ' αριθ. 409/2020 απόφασή της, στην οποία προβλέπεται  ότι  (α) κάθε πάροχος πρέπει να διαθέτει ένα τουλάχιστον σταθερό τιμολόγιο και (β) ότι τυποποιείται η ρήτρα αναπροσαρμογής, ώστε να μπορεί να γίνει σύγκριση μεταξύ των τιμολογίων κάθε παρόχου.
-   Ο τύπος αναπροσαρμογής  που προκρίθηκε από τη ΡΑΕ στηρίζεται στις μεταβολές της Οριακής Τιμής Συστήματος (Ο.Τ.Σ.) και από την έναρξη λειτουργίας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας την 1η Νοεμβρίου 2020 στις μεταβολές της Τιμής Αγοράς Επόμενης ημέρας, δηλαδή της τιμής της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
- Η λογική του τύπου είναι ότι ο πάροχος μπορεί ελεύθερα να προσδιορίσει την “περιοχή προστασίας” του καταναλωτή με μια κατώτερη και μια ανώτερη τιμή, δηλαδή το εύρος των τιμών στο οποίο δεν θα μεταβάλλεται το τιμολόγιο του καταναλωτή και να ορίζει μόνος του τον συντελεστή βάσει του οποίου θα αυξάνεται η τιμή της κιλοβατώρας όταν η τιμή της στη χονδρική αγορά ξεπερνά την ανώτερη τιμή που έχει ορίσει. Αντίστοιχα υποτίθεται ότι πρέπει να μειώνει την τιμή της κιλοβατώρας στον καταναλωτή, όταν η τιμή της στη χονδρική αγορά είναι κατώτερη από αυτή που έχει ορισθεί στο τιμολόγιο (θεωρητική περίπτωση).

 Ειδικά όσον αφορά τη Ρήτρα Αναπροσαρμογής Χρεώσεων Προμηθείας της ΔΕΗ

-  Μέχρι τον Αύγουστο του 2019 η ΔΕΗ ήταν ο μόνος πάροχος που δεν εφάρμοζε ρήτρες αναπροσαρμογής τιμολογίων. Την 1η Σεπτεμβρίου 2019 εφάρμοσε για πρώτη φορά τη ρήτρα αναπροσαρμογής με βάση το CO2, την οποία από 5 Αυγούστου 2021 αντικατέστησε με τη ρήτρα Αναπροσαρμογής Χρεώσεων Προμηθείας, η οποία ακολουθεί τον τύπο της ΡΑΕ.
- Οι συλλογικές αγωγές που ετοιμάζονται ή ήδη εκκρεμούν από ΕΚΠΟΙΖΩ και ΙΝΚΑ στηρίζονται κυρίως στην επιβολή της ρήτρας αναπροσαρμογής στις παλιές συμβάσεις προμηθείας, στις οποίες δεν προβλεπόταν κάτι τέτοιο και στην αδιαφάνεια της ρήτρας.

Ανεξάρτητα από την ευδοκίμηση ή όχι των αγωγών που έχουν ήδη ασκηθεί κι αυτών που θα ασκηθούν στο μέλλον (στο παιχνίδι έχουν μπει και οι δικηγορικοί σύλλογοι για να ασκήσουν αγωγές) η ουσία βρίσκεται στις αιτίες της μεγάλης αύξησης των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρική αγορά, οι οποίες πρέπει να αναζητηθούν: 

α. Στην απολιγνιτοποίηση και στην αντικατάσταση του λιγνίτη από το φυσικό αέριο 
β. Στις ταρίφες των ΑΠΕ 
γ. Στον τρόπο λειτουργίας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας,

Ενα θέμα που πρέπει οπωσδήποτε να σημειωθεί είναι ότι η ΔΕΗ θα μπορούσε να απορροφήσει μεγάλο μέρος  (ή και όλο) της αύξησης των τιμών της χονδρικής ως προμηθευτής, καθώς έχει τεράστια κέρδη ως παραγωγός λόγω αυτών των αυξήσεων. 

Είναι λοιπόν πολιτική απόφαση να μετακυλισθούν πλήρως οι αυξήσεις της χονδρικής αγοράς στους καταναλωτές και αυτή η απόφαση προέρχεται από το Υπερταμείο στο οποίο έχει ενταχθεί η ΔΕΗ από τις 20.3.2018 και την κυβέρνηση βεβαίως που ωστόσο λειτουργεί ως μαριονέτα του υπερταμείου.

Δυστυχώς όμως η συζήτηση περιορίζεται στο θέμα της ρήτρας αναπροσαρμογής και αυτό οφείλεται στη στάση των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Εν ολίγοις συζητάμε πάλι για τα συμπτώματα και όχι για την ίδια την ασθένεια....

* Η Στέλλα Πατρώνα είναι δικηγόρος, μέλος της συντακτικής ομάδας του “Δικτύου Ενεργών Καταναλωτών – Δ.Ε.ΚΑ” και της Πρωτοβουλίας Δρόμος Ανοιχτός.

Δρόμος ανοιχτός

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου