«Ω θεϊκιά κι όλη αίματα Πατρίδα» Διονύσιος Σολωμός


Του  Δημήτρη Σπάθα

Πλησιάζουμε στα 200 χρόνια (198 φέτος) από την έκρηξη της Επανάστασης του 1821. Ήταν τότε που μια χούφτα φλογερών και αποφασισμένων Ελλήνων πατριωτών, κόντρα στις αυτοκρατορίες της εποχής, κόντρα στη λογική του αδύνατου, πίστεψαν και έκαναν πράξη την ελευθερία γραμμένη στην «κόψη του σπαθιού την τρομερή» Γιατί πως αλλιώς γίνονται οι επαναστάσεις; Δικό σου είναι μόνο αυτό που είσαι αποφασισμένος να κρατήσεις και υπερασπιστείς, με κάθε μέσο και μετά βάζεις βοηθό σου το Θεό και το δίκαιο.

Οι περισσότεροι από τους αγωνιστές ήταν αγράμματοι, αλλά στα στρατηγήματα και τη μάχη άφθαστοι ,γι αυτό ο Κολοκοτρώνης  έλεγε « ο Θεός έβαλε την υπογραφή του στη λευτεριά της Ελλάδος και δεν την παίρνει πίσω» Στη Βοστίτσα ο Παπαφλέσσας είπε στους καιροσκόπους κοτσαμπάσηδες «Θέτε δε θέτε η επανάσταση θα γίνει, και τότε κοιτάξτε μη σας βρούν ξαρμάτωτους οι Τούρκοι.»

Ήταν ένας εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας εναντίον της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και ταυτόχρονα εναντίον των ιμπεριαλιστικών  ευρωπαϊκών αυτοκρατοριών που εν μέσω των αλληλοσπαρασσόμενων συμφερόντων τους για επικυριαρχία στη Μεσόγειο, δεν ανέχονταν εθνικές επαναστατικές ενέργειες στην περιοχή. Οι αιματηρές και επιτυχείς μάχες του πρώτου χρόνου της Ελληνικής επανάστασης ανάγκασαν τους Άγγλους ιμπεριαλιστές-αποικιοκράτες να αναπροσαρμόσουν την πολιτική τους και μέσω του «Φιλελληνικού Κομιτάτου» του Λονδίνου να χαράξουν τον δρόμο της εξάρτησης με τα περίφημα «δάνεια» ως πιο αποτελεσματικό τρόπο υποταγής στα συμφέροντά τους.

Πλησιάζοντας τα διακόσια χρόνια της επανάστασης του 1821, σήμερα συζητάμε και αναζητάμε δρόμους επιβίωσης του ελληνισμού μέσα στο πλαίσιο των συνόρων του ελληνικού κράτους. Οι ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές  ουδέποτε ανέχθηκαν  ένα πραγματικά ανεξάρτητο και κυρίαρχο ελληνικό κράτος.Στα σχέδιά τους ήταν να δημιουργηθεί  ένα πολύ μικρό σε έκταση και πληθυσμό κρατίδιο, έρμαιο στα συμφέροντά τους, που θα αποτελούνταν από την Πελοπόνησο,τη Στερεά Ελλάδα και μερικά νησιά. Η ιστορία της εποχής βρίθει με γεγονότα και ενέργειες των Άγγλων πρακτόρων στην Ελλάδα για την επιτυχία αυτού του σχεδίου τους, σε συνεργασία με τους εγχώριους φίλους και χειροκροτητές τους. Έντονες εξακολουθούν οι υποψίες μας  για την δολοφονία του Καραϊσκάκη στο Φάληρο, λίγο πριν την επίθεση των ελληνικών στρατευμάτων για την απελευθέρωση της Ακρόπολης και της Αττικής.Επακολούθησε η συντριβή στην μάχη του Ανάλατου, υπό τις διαταγές του Άγγλου Ρίχαρντ Τσώρτς,στο στρατιωτικό σχέδιο του οποίου αντιδρούσε σφόδρα ο Καραϊσκάκης,ο οποίος ήταν πλέον νεκρός θαμένος στη Σαλαμίνα.

Κατά την διάρκεια του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα και παράλληλα με τις μάχες κατά των Τούρκων διεξάγονταν σκληροί εσωτερικοί ανταγωνισμοί για την κυβερνητική εξουσία και για την  κυριαρχία στο μελλοντικό κράτος.Η Επανάσταση κινδύνευσε αρκετές φορές από μηχανοραφίες και σκοπιμότητες με έντονες παρεμβάσεις των «προστάτιδων» δυνάμεων για τον έλεγχο και προσανατολισμό των εξελίξεων σύμφωνα με τα δικά τους κρατικά και ιμπεριαλιστικά συμφέροντα.Τάξεις θα ήταν παρακινδυνευμένο να πούμε ότι υπήρχαν αλλά σίγουρα υπήρχαν λαϊκές δυνάμεις που προσέβλεπαν σε μια ελεύθερη και δημοκρατική Ελλάδα.

Αυτό εκφράστηκε ευθύς εξ αρχής με τα πρώτα δημοκρατικά συνταγματικά κείμενα, που έφερναν επάνω τους τις επιρροές των ιδεών του Ρήγα και της Γαλλικής Επανάστασης. Η συνέχεια δεν ευνόησε να υπάρξει μια τέτοια νέα Ελλάδα. Το πόδι των ευρωπαίων ιμπεριαλιστών και ιδιαίτερα των Άγγλων πάτησε γερά πάνω στο νέο κράτος καθώς η αποπληρωμή των περίφημων δανείων επιμεκρεμόταν κάθε στιγμή σαν θηλειά κρεμάλας.Αν κάποιος διαβάσει το κείμενο-πρωτόκολλο του 1832, όπου περιλαμβάνεται και η σύμβαση δανείου 60 εκατομμυρίων που επέβαλλε  στο θρόνο  τον  Όθωνα, δεν θα βρεί διαφορές ως προς την απαρέγκλιτη αποπληρωμή του με τα σημερινά μνημόνια και δανειακές συμβάσεις.Οι δε πρεσβευτές των «προστάτιδων» δυνάμεων καθίσταντο τοποτηρητές της αποπληρωμής του.

Γράφει ο Νίκος Σβορώνος: «Λέγεται ότι, όταν ο Δημήτρης Υψηλάντης μετά τη μάχη της Πέτρας (1829) και την ώρα που οι τρείς σύμμαχες δυνάμεις διαβουλεύονταν για την τύχη των εξεγερμένων ελλήνων, ζήτησε χαριτολογώντας να μάθει την άποψη ενός Τούρκου δερβίση για το μέλλον της Ελλάδας. Ο γνωστός για τη θυμοσοφία του και την προφητική διάθεση γέρος δερβίσης του απάντησε με τη θρυλική πλέον «προφητεία» του: «Οι Έλληνες θα ελευθερωθούν μια μέρα από τους Τούρκους, δεν θα ελευθερωθούν όμως ποτέ από τις μεγάλες χριστιανικές δυνάμεις»*

Άλλο ένα τριήμερο με την  ευχή «να περνάτε καλά».Τα ξενοδοχεία θα εμφανίζουν πληρότητα εκατό τα εκατό και η ανύπαρκτη τροχαία θα εποπτεύει την εποχούμενη έξοδο των «Αθηναίων». Μηνύματα μιάς εποχής που δεν αναγνωρίζει πνευματικές και ήθικές αξίες, όλα θυσία στο βωμό της εμπορευματοποίησης και του κέρδους.Γίνεται τριήμερο με την προσθήκη της επετείου της Επανάστασης της Ανεξαρτησίας και του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Στην εποχή των νέων σύγχρονων αυτοκρατοριών, η υπενθύμιση του αγώνα της Ανεξαρτησίας δεν συμβαδίζει με την ομαλή προσαρμογή στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η περιορισμένη εθνική κυριαρχία που επέβαλλε στη χώρα μας η ευρωενωσιακή υπερδομή, φροντίζουν να μην γίνεται αισθητή, με θεατρικές τηλεοπτικές αψιμαχίες των πρωταγωνιστών της μνημονιακής πραγματικότητας, στο όνομα δήθεν της δημοκρατικής αντιπαράθεσης.

Η Ελλάδα έχει μια κυβέρνηση της οποίας οι ιδεολογικοπολιτικοί προσανατολισμοί δείχνουν να απεχθάνεται τις έννοιες έθνος, πατρίδα, ανεξαρτησία και τα μηνύματά τους προκαλούν δυσάρεστα συναισθήματα, καθώς πολίτες αποδοκιμάζουν πρόσφατες επιλογές της σε σοβαρά εθνικά ζητήματα.Όμως για μια ελεύθερη και ανεξάρτητη πατρίδα, οκτακόσιες χιλιάδες πατριώτες θυσιάστηκαν κατά τον δεκαετή αγώνα 1821-1830 και στη συνέχεια της ιστορίας μας πολλές ακόμα χιλιάδες θυσιάστηκαν για να βρει ο διάσπαρτος ελληνισμός της Μεσογείου το σημερινό χώρο του να στεγαστεί και να υπάρξει ως αυτοτελής δημοκρατική πολιτεία. Για  να πληρωθεί η κατάφαση του ποιητή «Αυτό το χώμα είναι δικό τους και δικό μας, δεν μπορεί κανείς να μας το πάρει»

Μετά την είσοδο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι έντονες οι προσπάθειες και μεθοδεύσεις να αμβλυνθούν πατριωτικά και εθνικοανεξαρτησιακά συναισθήματα και συνθήματα μέσα στο λαό και ιδιαίτερα στη νεολαία, στο πλαίσιο του στόχου αποδοχής της υποτέλειας και του ανέφικτου και επικίνδυνου της διεκδίκησής τους.Επιδιώκουν να μας πείσουν ότι τελικά ανεξάρτητη Ελλάδα δεν είναι ρεαλιστικό να υπάρχει, ώστε να ενταχθεί και αφομοιωθεί σε ευρύτερες περιφέρειες και ειδικά στα Βαλκάνια.

Τα τελευταία είκοσι περίπου χρόνια, μία ευά­ρι­θµ­η και  παν­τα­χοῦ πα­ροῦ­σα ὁ­µ­ά­δα πα­νε­πι­στη­µ­ια­κῶν, δη­µ­ο­σι­ο­γρά­φων, δι­α­νο­ου­µ­έ­νων καί πο­λι­τευ­τῶν ἐ­πι­χει­ρεῖ µέ συ­στη­µ­α­τι­κό καί ἐ­πί­µ­ο­νο τρό­πο νά ἐ­πη­ρε­ά­σει τήν κοι­νή γνώ­µ­η καί ἰ­δι­α­ί­τε­ρα τήν νε­ο­λα­ί­α ώστε νά µ­ε­τα­βά­λει τήν ἱ­στο­ρι­κή συ­νε­ί­δη­ση καί το­ύς πο­λι­τι­κο­ύς προ­σα­να­το­λι­σµ­ο­ύς τοῦ ἑλ­λη­νι­κοῦ λα­οῦ.Η αναθεώρηση της αντιστασιακής  ελληνικής ιστορίας και της συνέχειάς της, ιδιαίτερα της Επανάστασης του 21 και της δημιουργίας του νεοελληνικού κράτους, έχουν αποτελέσει πεδίο έντονων παρεμβάσεων και ερμηνειών που εξυπηρετούν σκοπούς συνεχούς αποφλοίωσης της εθνικής και κρατικής κυριαρχίας. Οι θεωρίες  αποκοπής της   ιστορίας μας  από την αρχαία Ελλάδα και του αφηγήματος περί της σύγρονης κατασκευής του ελληνικού έθνους από το νεοελληνικό κράτος-θεωρίες προερχόμενες από την Εσπερία-στοχεύουν στην ενσωμάτωση της Ελλάδας σε ευρύτερες δυτικοευρωπαϊκές περιφέρειες. Πολυεθνικές, πολυπολιτισμικές, χωρίς όμως ουσιαστική εθνική και κρατική κυριαρχία. Χωρίς πόλεμο, χωρίς κατακτητικούς στρατούς, οι σύγχρονες «προστάτιδες δυνάμεις» έχουν εγκαταστήσει την δική τους κυριαρχία, έχοντας τον τελικό λόγο για την τύχη μας.

Η μνήμη είναι η περιουσία μας

«Είμαστε ένας λαός με παλικαρίσια ψυχή, που κράτησε τα βαθιά κοιτάσματα της μνήμης του σε καιρούς ακμής και σε αιώνες διωγμών και άδειων λόγων. Τώρα που ο τριγυρινός μας κόσμος μοιάζει να θέλει να μας κάνει τρόφιμους ενός οικουμενικού πανδοχείου, θα την απαρνηθούμε άραγε αυτή τη μνήμη; Θα το παραδεχτούμε τάχα να γίνουμε απόκληροι;» Γιώργος Σεφέρης

*Νίκος Σβορώνος «Ανάλεκτα Νεοελληνικής Ιστορίας και Ιστοριογραφίας» ΘΕΜΕΛΙΟ 1987 σ 237

Πηγή: ΙΣΚΡΑ


Δρόμος ανοιχτός

4 σχόλια :

  1. Πόσοι όμως έχουν σήμερα την πολυτέλεια του "τριημέρου";Λιγότεροι απ' αυτούς,που έτσι κι αλλιώς δεν την είχαν ούτε σε πρωτινές,καλές εποχές.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Από πού κι ως πού όμως θα ήταν παρακινδυνευμένο,να μιλήσωμε για τάξεις επί Τουρκοκρατίας;Αταξική κοινωνία,μέχρι σήμερα τουλάχιστον δε γνωρίζομε.Ο "Ανώνυμος Έλλην" αναφέρεται συγκεκριμένα στη σεβασμιότερη κλάση,όπως λέει,των γεωργών.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Το δεύτερο σχόλιο,πιο σωστά διατυπωμένο: Η κοινωνία επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας δεν ήταν βέβαια αταξική.Στην "Ελληνική Νομαρχία" συγκεκριμένα,αναφέρονται τάξεις.Μια απ' αυτές είναι οι γεωργοί,"σεβασμιωτέρα κλάσις μιας πολιτείας",όπως λέει,αλλά υπάρχουν κ άλλες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Η ουσία αγαπητοί μου βρίσκεται στον εν όπλοις αγώνα που έδωσαν τα λαϊκά στρώματα στο σύνολό τους για μια λεύτερη και
    κοινωνικά δίκαιη πατρίδα.Τώρα, η ανίχνευση συγκεκριμένων τάξεων ίσως για να δικαιολογηθούν νεώτερες ιδεολογικές αναλύσεις είναι δευτερεύον ζήτημα όταν μάλιστα δεν υπήρξε και μια συγκεκριμένη πολιτική έκφραση, αφού προηγουμένως δεν υπήρχε επικράτεια και πολιτειακός χώρος. Το θέμα δεν είναι να διαπιστώσουμε την οικονομική θέση ομάδας ανθρώπων,αλλά την συγκροτημένη πολιτική και ιδεολογική έκφραση και στόχους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή