Πρόκειται για έναν διάλογο που δεν έγινε. Αν γινόταν, κάπως έτσι θα εξελισσόταν
Του Λεωνίδα Χρυσανθόπουλου *
Το 1946 παραδώσαμε επισήμως στην γερμανική κυβέρνηση τον κατάλογο των αρχαιοτήτων που εκλάπησαν από τα στρατεύματά σας κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Πρόκειται για 8.500 κινητά αντικείμενα. Δεν τα λες και λίγα, έτσι; Δεν μας επιστράφηκαν ποτέ, ενώ εμφανίζονται κατά καιρούς σε ορισμένα μουσεία, σε δημοπρασίες και ιδιωτικές συλλογές. Τα θέλουμε πίσω, Άγγελά μου, είναι ο πολιτισμός μας, η Ιστορία μας, μας ανήκουν.
Λυπάμαι που σου μιλάω έτσι, αλλά εχθες που έφτασες στην Αθήνα γιορτάζαμε το «ΟΧΙ» που είπαμε στους Ιταλούς το 1940 και την είσοδό μας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, κι άθελά μου δημιουργήθηκαν δυσάρεστοι συνειρμοί. Σκέφτηκα, λοιπόν, ότι είναι η κατάλληλη στιγμή ν’ ακούσει ο λαός μου ευθαρσώς κάποιες πικρές αλήθειες και, κυρίως, να πληροφορηθεί την πρόθεση της κυβέρνησής μου να διεκδικήσουμε το δίκιο μας. Δεν έχουμε παραιτηθεί από καμία πολεμική επανόρθωση, από καμία πολεμική αποζημίωση.
Γνωρίζεις πολύ καλά ότι η Διασυμμαχική Διάσκεψη των Παρισίων (Νοέμβριος 1945-Ιανουάριος 1946) προσδιόρισε τις επανορθώσεις της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (ΟΔΓ) προς την Ελλάδα στα 7,181 δις δολάρια (αγοραστικής αξίας του 1938) χωρίς σε αυτό το ποσόν να περιλαμβάνονται το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο και οι κλαπέντες αρχαιολογικοί θησαυροί μας.
Ωστόσο, ενώ η Ιταλία και η Βουλγαρία εξόφλησαν τα ποσά που τους επέβαλε η Διάσκεψη ως αποζημιώσεις προς την Ελλάδα, η χώρα σου δεν εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις της. Απορρίπτετε συνεχώς τα αιτήματά μας για έναρξη των μεταξύ μας σχετικών διαπραγματεύσεων με διάφορες δικαιολογίες.
Τελευταία μάλιστα, το υπουργείο των Εξωτερικών σου υποστηρίζει ότι η Συνθήκη 2+4 που συνήφθη στη Μόσχα το 1990 ρύθμισε όλα τα ζητήματα περί γερμανικών αποζημιώσεων και ουδεμία εκκρεμότητα υπάρχει πλέον.
Εσύ όμως, Άγγελα, γνωρίζεις ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι. Γιατί η Επιστημονική Υπηρεσία του ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου σας δεν συμφωνεί με την κυβέρνησή σου, αφού σε σχετική γνωμοδότησή της που δημοσιεύτηκε το 2019 αναφέρει ότι «η Ελλάδα δεν έχει παραιτηθεί ποτέ από τις αξιώσεις της έναντι της ΟΔΓ». Και γιατί, ως προς την Συνθήκη 2+4 αναφέρει ότι «οι αποζημιώσεις δεν αναφέρονται καν στη σύμβαση της Συνθήκης κι ότι η Ελλάδα, ως τρίτη χώρα που δεν συμμετείχε στις εργασίες της Συνθήκης, θα έπρεπε να είχε συμφωνήσει ρητώς με τα προκύπτοντα μειονεκτήματα» κι ότι «σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα δεν δεσμεύεται από μια Συνθήκη στη σύναψη της οποίας δεν συμμετείχε και την οποία δεν έχει υπογράψει και κυρώσει».
Για να συνοψίσω, Άγγελα, οι απαιτήσεις της Ελλάδας έναντι της Γερμανίας αφορούν:
- στις ζημίες που υπέστησαν η χώρα και οι Έλληνες πολίτες κατά διάρκεια της Κατοχής
- στην επιστροφή του αναγκαστικού δανείου της Τράπεζας της Ελλάδας προς το Γ’ Ράιχ, το οποίο μαζί με τους τόκους ανέρχεται περίπου στα 400 δις ευρώ
- στο εναπομείναν υπόλοιπο μη καταβληθεισών επανορθώσεων από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
- στην επιστροφή των αρχαιοτήτων μας
Άκουσα όσα μου είπες για την ανάγκη συνέχισης του διαλόγου με την Τουρκία, αλλά δεν σε άκουσα να υπερθεματίζεις σχετικά με την έναρξη του διαλόγου με την Ελλάδα.
Έχετε απορρίψει τέσσερις ρηματικές διακοινώσεις που σας έχουμε στείλει ζητώντας την έναρξη διαπραγματεύσεων για τις πολεμικές επανορθώσεις και την επιστροφή του αναγκαστικού δανείου. Γιατί;
Σκέψου ότι η αποκατάσταση του δικαίου θα βελτιώσει τις διμερείς μας σχέσεις και, κυρίως, θα αναπαύσει τις ψυχές των φονευθέντων. Πρωτίστως δε, θα στείλει ένα ισχυρό και διαρκές μήνυμα κατά του φασισμού, πράγμα που κι εσύ τόσο ένθερμα υποστηρίζεις.
Ζητώ συγγνώμη, Άνγκελα, αν μίλησα πολύ. Ήθελα, βλέπεις, εκμεταλλευόμενος τη δημοσιότητα που έχει η άφιξή σου στη χώρα μου, ν’ αδράξω την ευκαιρία και να πληροφορήσω εμμέσως τον γερμανικό λαό για το πώς έχουν αληθινά τα πράγματα μεταξύ μας. Γιατί οι Γερμανοί πολίτες, παραπληροφορημένοι από διάφορους κακοθελητές, πιστεύουν ότι οι Έλληνες τεμπελιάζουμε εις βάρος τους. Σκέψου πόσο αυτόνομοι κι ανεξάρτητοι θα ήμασταν αν είχαμε εισπράξει έστω μόνο τα 400 δις του κατοχικού δανείου. Σκέψου. Τέλειωσα, με χαρά μου σε ακούω τώρα.
Άγγελα: Κυριάκο μου, έπρεπε να μου έχεις θέσει νωρίτερα αυτά τα ζητήματα νωρίτερα. Πριν δύο μήνες έλαβα μια επιστολή από πέντε ελληνικές οργανώσεις, οι οποίες μου ανέφεραν ακριβώς τα ίδια θέματα.
Έχεις δίκιο για τα οφειλόμενα.
Όταν παραδώσω στον διάδοχό μου θα τον ενημερώσω σχετικά με αυτή την πολύ σοβαρή υπόθεση που απασχολεί την Ελλάδα και θα εισηγηθώ να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις με τη χώρα σου.
Είναι το μόνο που μπορώ να κάνω αυτήν τη στιγμή.
Αλλά κι εσείς, μην αμελείτε, να επανέρχεστε, να επιμένετε.
Πρόκειται για έναν διάλογο που δεν έγινε. Αν γινόταν, κάπως έτσι θα εξελισσόταν. Τα σχόλια είναι περιττά.
* Ο Λεωνίδας Χρυσανθόπουλος υπηρέτησε ως πρέσβης της Ελλάδος στην Αρμενία, την Πολωνία, τον Καναδά, ως Γ.Γ. του ΟΣΕΠ (2006-12) και ως Γενικός Διευθυντής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στο Υπουργείο Εξωτερικών. Για την αντιμνημονιακή του αντίσταση του αφαιρέθηκε με προεδρικό διάταγμα το 2013 ο τίτλος του πρέσβη επί τιμή, που του επεστράφη το 2016.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου