«Όλη αυτήν την περίοδο είναι σε εξέλιξη η μεγαλύτερη αναδιανομή πλούτου στην ιστορία του ελληνικού κράτους. Από τη μία η πώληση των δανείων, από την άλλη οι πλειστηριασμοί, όπου περιουσίες, αλλάζουν χέρια σε πολύ μικρότερη από τη πραγματική τους αξία». Έτσι συνόψισε την κατάσταση γύρω από τα 110 δισεκατομμύρια ιδιωτικού χρέους που έχουν φύγει από τα χέρια των τραπεζών και βρίσκονται πλέον σε αδιαφανή funds (εταιρείες που μπορεί να είναι κι απλές σφραγίδες), o Δημήτρης Λυρίτσης, μέλος του Δ.Σ. του ΔΣΑ, σε μία εκτενή συζήτηση στο TPP. H πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου, που άνοιξε την πόρτα για πλειστηριασμούς περιουσιών, ακόμα και πρώτης κατοικίας, από αυτά τα funds, μέσω των «servicers», απειλεί υπό προϋποθέσεις ακόμα και 700.000 δανειολήπτες. Παράλληλα, τα funds «κατάφεραν», με τη σφραγίδα του Αρείου Πάγου, να δημιουργήσουν μία «δικιά τους νομοθεσία» και να απαλλαγούν από κάθε πιθανό φόρο, με τη ζημία για το δημόσιο να υπολογίζεται στα 58 δισεκατομμύρια, σύμφωνα με μελέτη που κατέθεσε ο ΔΣΑ στον Άρειο Πάγο.
Τα κόκκινα δάνεια, δηλαδή δάνεια που δεν εξυπηρετούνται, δεν αποπληρώνονται, απασχολούν τη χώρα από την αρχή της οικονομικής κρίσης, πριν από πάνω από μία δεκαετία. Με βάση τα στοιχεία της ΤτΕ τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια αυξήθηκαν από 5,4% τον Δεκέμβριο του 2008 σε 44,5% τον Δεκέμβριο του 2018. Μεσολάβησαν τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών, με το σύνολο πλέον του τότε ευρωπαϊκού κατεστημένου να παραδέχεται αργότερα ότι «οι τράπεζες σώθηκαν εις βάρος των φορολογούμενων». Η πλήρης αλήθεια βέβαια εδώ, είναι ότι εις βάρος των ελλήνων φορολογούμενων σώθηκαν οι γερμανικές, γαλλικές και ολλανδικές τράπεζες, που κατά τη διάρκεια του πρώτου μνημονίου περιόρισαν αποφασιστικά την έκθεσή τους στις ελληνικές τράπεζες, παρά τις υποσχέσεις τότε των εκπροσώπων τους στο ΔΝΤ.
«Η μόνη σκέψη ήταν πώς θα βγάλουμε το ιδιωτικό χρέος από το τραπεζικό σύστημα. Αυτό υλοποιήθηκε» τονισε ο Δημήτρης Λυρίτσης, μέλος του Δ.Σ. του ΔΣΑ στη συζήτηση στο TPP. «Έχουμε να κάνουμε με 110 δισεκατομμύρια ιδιωτικού τραπεζικού χρέους το οποίο έχει μεταβιβαστεί. Έχει φύγει δηλαδή από τις τράπεζες και έχει πουληθεί σε εταιρείες του εξωτερικού» εξήγησε νωρίτερα.
Πού πήγαν αυτά τα χρέη; «Μέσα από το σχέδιο Ηρακλής, ένα νομοθέτημα του 2019, το Ελληνικό Δημόσιο ήρθε και εγγυήθηκε 19 δισεκατομμύρια ευρώ προκειμένου να εξέλθουν από το τραπεζικό σύστημα τα κόκκινα δάνεια, να πωληθούν. Τιτλοποιήθηκαν και πουλήθηκαν σε εταιρείες – κελύφη, σε εταιρείες οι οποίες υπάρχουν μόνο στα συρτάρια στο εξωτερικό. Είναι κάποιοι τίτλοι σε κάποια συρτάρια. Και κλήθηκαν να διαπραγματευθούν και να εισπράξουν αυτές τις απαιτήσεις οι περίφημες εταιρείες διαχείρισης οι οποίες εδρεύουν στην Ελλάδα».
Όπως εξήγησε ο κ.Λυρίτσης, μέσα από τον «Ηρακλή», το ελληνικό Δημόσιο δέχθηκε «οι μεταβιβάσεις των απαιτήσεων να γίνουν με έναν παλαιό νόμο, με έναν νόμο του 2003, που αυτός ο νόμος υπηρετούσε τότε άλλους σκοπούς».
Ο νόμος του 2003, ο νόμος του 2015 και ο «νόμος των funds»
Εύλογα τίθεται ένα ερώτημα. Πώς γίνεται, η πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου να αφορά έναν νόμο του 2003; Ειδικά όταν, όπως είναι γνωστό, υπήρξε νόμος του τρίτου μνημονίου, ο 4354/2015, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, που επέτρεψε τις πωλήσεις των κόκκινων δανείων από τις τράπεζες σε κερδοσκοπικά funds, έναντι ευτελούς αξίας.
Σε ανακοίνωσή της, η Εναλλακτική Παρέμβαση – Δικηγορική Αντροπή, αναφέρει: «το πρόβλημα από νομικής πλευράς, είναι ότι υπάρχουν δύο παράλληλα νομικά πλαίσια για την μεταβίβαση απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις: ο παλιότερος νόμος 3156/2003 και ο νεότερος νόμος 4354/2015 που έχουν διαφορετικές προβλέψεις. Ο νεότερος νόμος, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ στο πλαίσιο της μνημονιακής συνθηκολόγησης του 2015, δεν αντικατέστησε, ούτε τροποποίησε τον παλιότερο, με συνέπεια να δημιουργηθούν δύο παράλληλα πλαίσια. Οι περισσότερες μεταβιβάσεις, συνέχισαν να γίνονται με τις διατάξεις του παλιότερου νόμου 3156/2003 (εταιρείες ειδικού σκοπού του άρθρου 10), καθώς σε αυτόν δεν προβλέπονταν ούτε καν οι ελάχιστες προστατευτικές ρυθμίσεις που περιλαμβάνει ο νεότερος ν. 4354/2015 (συγκεκριμένα η υποχρέωση του fund να υποβάλλει πρόταση για ρύθμιση στον δανειολήπτη πριν προχωρήσει σε διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης). Συνεπώς τα funds προτίμησαν τον ν. 3156/2003 γιατί τους άφηνε τα χέρια ελεύθερα να προχωρήσουν απευθείας σε αναγκαστική εκτέλεση αν το ήθελαν. Το πρόβλημα ωστόσο, προέκυψε στο γεγονός ότι ο ν. 3156/2003 δεν προέβλεπε ρητά την ενεργητική νομιμοποίηση τρίτου, δηλαδή πέραν του δικαιούχου της απαίτησης να ενεργεί ως διάδικος»
Ο Δημήτρης Λυρίτσης εξηγεί στο TPP: «Ήρθε το σχέδιο ΗΡΑΚΛΗΣ, ουσιαστικά με τη σφραγίδα της κυβέρνησης, να νομιμοποιήσει την δυνατότητα των τραπεζών και των funds να ξεφύγουν από το νόμο του 2015, να πάρουν τα θετικά πράγματα του νόμου του 2003 και να έρχονται στο δικαστήριο και να ζητάνε να νομιμοποιηθούν ώστε να κάνουν πράξεις εκτέλεσης. Ποια ήταν η ιδιαιτερότητα του νόμου του 2003; Ενώ είχε όλα αυτά τα καλά γι’ αυτούς, έλειπε ένα πράγμα. Η δυνατότητά τους, η νομιμοποίησή τους, να εισπράξουν αναγκαστικά την οφειλή. Να κάνουν κατασχέσεις και πλειστηριασμούς. Αυτό το έδινε ο νόμος του 2015. Με όλες τις άλλες όμως προβλέψεις και πρόνοιες. Επιχείρησαν λοιπόν όλο αυτό το διάστημα, να διαπλάσουν ένα νέο πλέγμα ρυθμίσεων, δηλαδή να πάρουν από δύο διαφορετικούς νόμους τα θετικά, τα ευνοικά γι’ αυτούς και να φτιάξουν ένα τρίτο σύστημα πώλησης δανείων».
Ο Άρειος Πάγος, με πλειοψηφία 56-9, νομιμοποίησε αυτήν την κατάσταση. Σε μόλις 8 ημέρες. Με την εισαγγελία του Αρείου Πάγου, να κάνει τοποθέτηση υπέρ των funds. Ο Ισίδωρος Ντογιάκος δεν εμφανίστηκε, τη σχετική εισήγηση έκανε αντιεισαγγελέας.
«Είμαστε κάθε μέρα στα δικαστήρια, αυτό δεν το έχουμε συναντήσει»
Η «σπουδή» των ανώτατων δικαστών να βγάλουν μία τόσο αρνητική απόφαση εναντίον 700.000 δανειοληπτών, σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, προκαλεί εύλογα ερωτήματα. Ειδικά αν συνδυαστεί με το πρωτοσέλιδο δημοσίευμα του Μανώλη Κοττάκη στην «Εστία» και πρωτοφανείς και άκρως πολιτικούς διαλόγους μέσα στην Άρειο Πάγο, ώστε να ασκηθεί πίεση υπέρ των πλειστηριασμών. Η εφημερίδα κάνει λόγω για επιχειρήματα όπως: «Δέν θά ἐπιβραβεύσουμε τούς κακοπληρωτές! – Ἄν ποῦμε ὄχι, θά ὁδηγηθοῦμε σέ νέο μνημόνιο καί θά χάσουμε τήν ἐπενδυτική βαθμίδα! – Θά αὐξηθεῖ τό χρέος καί θά μᾶς βάλουν σέ ἐπιτήρηση».
Το μέλος του Δ.Σ. του ΔΣΑ σχολίασε σχετικά: «Αυτό το οποίο εμάς μας έκανε πάντως εντύπωση, το οποίο δεν το έχουμε συναντήσει,αν και είμαστε κάθε μέρα στη δικαστήρια, είναι ότι έρχεται η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, 65 Αρεοπαγίτες, ανώτατοι Δικαστές, να κρίνουν μία πολύ δύσκολη νομικά και δικονομικά υπόθεση, η οποία έχει τεράστιες επιπτώσεις οικονομικές και κοινωνικές. Και αυτή η κρίση ήρθε να ολοκληρωθεί σε μόλις 8 ημέρες. Η συζήτηση της υποθέσεως με το κλείσιμο των φακέλων μέχρι την διάσκεψη του δικαστηρίου, είχε μία απόσταση 8 ημερών. Μας έκανε εντύπωση το γεγονός ότι κατάφεραν οι δικαστές μας να διαβάσουν μέσα σε 8 μέρες χιλιάδες εγγράφων δικογραφίας, γιατί αυτή η δίκη ήταν πολυπρόσωπη και κατατέθηκαν πολλά υπομνήματα. Ήμασταν πάνω από 12 διάδικοι. Και δεν κατατέθηκαν απλά μελέτες, όχι μόνο η δική μας, διάφορες μελέτες, κατατέθηκαν και χιλιάδες έγγραφα, με τους ισχυρισμούς και τις απόψεις όλων των πλευρών.
Πρόσθεσε ότι εντύπωση προκαλεί και η άμεση διαρροή της απόφασης. «Ταυτόχρονα το άλλο που μας έκανε εντύπωση είναι ότι για πρώτη φορά, διάσκεψη δικαστηρίου και δη Ανωτάτου που από τον κώδικά μας είναι μυστική διάσκεψη, μόλις ολοκληρώθηκε, την επόμενη ακριβώς στιγμή, παντού υπήρξε ενημέρωση για το ποιο ήταν το αποτέλεσμά της». Ερμηνεύοντας τη διαρροή, ανέφερε πως «δεν θα μπορούσε να εξυπηρετήσει άλλο σκοπό φαντάζομαι, από το να δώσει ένα σήμα στα δικαστήρια ουσίας που δικάζουν ανακοπές κατά πλειστηριασμών και κατασχέσεων, ότι αυτός ο λόγος ανακοπής πλέον έχει κριθεί αμετάκλητα από την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, ότι δεν ευσταθεί και ως εκ τούτου προχωρήστε σε εκδίκαση υποθέσεων χωρίς να υπολογίζετε αυτόν τον λόγο. Δεν βρίσκω κάτι άλλο».
Η σκανδαλώδης απόφαση του Αρειου Πάγου έχει δύο σκέλη. Το ένα είναι φυσικά η απειλή για τους 700.000 δανειολήπτες. Το δεύτερο είναι ότι, κάνοντας χρήση του νόμου του 2003, τα funds απαλλάσσονται από κάθε πιθανό φόρο. Μελέτη που κατέθεσε ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών στον Άρειο Πάγο εκτιμάει την απώλεια εσόδων του Δημοσίου σε 58 δισ. ευρώ. Το ανέφερε ο Πρόεδρος του ΔΣΑ, Δημήτρης Βερβεσός, σε πρόσφατες εμφανίσεις του.
Το ανέφερε επίσης, η Λούκα Κατσέλη, πρώην Υπουργός, πρώην Πρόεδρος της Ένωσης Τραπεζών Ελλάδας και πρώην πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας: «το ελληνικό δημόσιο εξ αιτίας της εφαρμογής του Ν3156/2003 που προέβλεπε 14 απαλλαγές απο φόρους και τέλη χάνει έσοδα περίπου 59 δις.Αυτός ήταν άλλωστε κι ενας απο τους λόγους που οι εταιρείες διαχειρισης απαιτήσεων έκαναν χρήση του νομου αυτού και οχι του Ν 4354/2015»
Ο κ.Λυρίτσης εξηγεί: «.Το αντικείμενο πάντως της συζήτησης της δίκης του Αρείου Πάγου είχε και ένα δεύτερο σκέλος, θα έλεγα πολύ σημαντικό όχι μόνο για τους δανειολήπτες, για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας. Μέσα από αυτή τη διαδικασία αποκαλύφθηκε ότι οι μεταβιβάσεις των κόκκινων δανείων που έγινα με το νόμο κατά βάση του 2003, έναν παλαιό νόμο, αντί με έναν πιο πρόσφατο του 2015, δημιούργησαν απώλεια εσόδων υπολογισμένη για το ελληνικό δημόσιο, 58 δισεκατομμύρια ευρώ. Γιατί ο νόμος του 2003 προέβλεψε πλήρη ατέλεια έμμεσων ή άμεσων φόρων, ΦΠΑ, τελών χαρτοσήμου για τις μεταβιβάσεις αυτές, για την διαχείριση των απαιτήσεων, για την αναμεταβίβασή τους. Εμείς ως Δικηγορικός Σύλλογος της Αθήνας επειδή παρασταθήκαμε στη δίκη και παρεμβήκαμε υπέρ των οφειλετών, ετοιμάσαμε και μία τεχνική έκθεση. Μία πραγματογνωμοσύνη. Από την οποία προκύπτουν τα ποσά τα οποία σας περιγράφω. Δεν είναι μόνο λοιπόν ο κίνδυνος απώλειας των περιουσιών με τους πλειστηριασμούς, δεν είναι μόνο το γεγονός ότι το ελληνικό δημόσιο ήρθε και εγγυήθηκε γι’ αυτές τις πράξεις κατά 19 δις, δηλαδή έβαλε στην πλάτη του Έλληνα φορολογούμενου άλλα 19 δισεκατομμύρια, δέχθηκε να απωλέσει να υποστεί και μία ζημία της τάξης των 58 δις, επιτρέποντας μέσα από το σχέδιο «Ηρακλής» οι μεταβιβάσεις των απαιτήσεων να γίνουν με έναν παλαιό νόμο, με έναν νόμο του 2003, που αυτός ο νόμος υπηρετούσε τότε άλλους σκοπούς.
Σε διευκρινιστική ερώτηση, σχετικά με το ύψος αυτού του ποσού, που ακούγεται τεράστιο, ανέφερε «Δεν το λέω εγώ. Το έχουνε πει οι οικονομολόγοι μας, οι οποίοι ανέλυσαν οικονομικά τα δεδομένα και κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα. Θα σας το εξηγήσω, ίσως γίνει κατανοητό. Το λέει με μεγάλη απλότητα ο νόμος του 2015. Οι πράξεις πώλησης υπόκεινται σε φόρο ως προς την πράξη, οι πράξεις διαχείρισης των απαιτήσεων υπόκεινται σε φόρο, η κάθε πράξη μεταβίβασης και διαχείρισης υπόκεινται σε ΦΠΑ, οι πράξεις πώλησης χωρούν μεταπώληση ή επιστροφή τους, άρα νέα επιβολή φόρου, η κάθε πράξη έχει μία σειρά επιβολής τελών, π.χ. τέλη χαρτοσήμου, δηλαδή για τη σύνταξη της σύμβασης, τα οποία έχουν αναλυτικά υπολογιστεί και έχουν υπολογιστεί σε αυτό το ποσό. Η δε μελέτη αυτή νομίζω το επόμενο διάστημα, έχουμε αποφασίσει να την δημοσιοποιήσουμε κιόλας για να γίνει κατανοητό και για να μην υπάρξει και οποιαδήποτε παρερμηνεία αλλά και να ελεγχθεί η συγκεκριμένη μελέτη και από ειδικότερους από μένα ανθρώπους»
«Αυτά τα 58 δισεκατομμύρια ευρώ, εάν τα είχαμε εξασφαλίσει, θα μπορούσαμε σήμερα να μιλούμε για τη δυνατότητα να κάνουμε θετικές ενεργητικές πολιτικές, π.χ. για τους ενήμερους δανειολήπτες, λέω ένα παράδειγμα που σήμερα βλέπουν ότι αυξάνεται συντριπτικά η δόση του δανείου τους, στο να μπορέσουμε να τους επιχορηγήσουμε ή να τους επιδοτήσουμε ως προς την εξυπηρέτηση αυτής της δόσης. Θα μπορούσανε να δαπανηθούν για πολιτικές προστασίας της πρώτης κατοικίας. Είναι χρήματα τα οποία έχει χάσει το ελληνικό δημόσιο» ανέφερε επίσης.
Πράσινοι και κόκκινοι
Την ώρα που ζητούνται άμεσες λύσεις, την ώρα που η αντιπολίτευση ζητάει από την κυβέρνηση Μητσοτάκη να νομοθετήσει έστω για την προστασία της πρώτης κατοικίας, η απάντηση που έρχεται από τον Πρωθυπουργό είναι «κάντε ρυθμίσεις».
«Υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος, εκεί γίνονται οι περισσότερες ρυθμίσεις που είναι οι ιδιωτικές διευθετήσεις μεταξύ των πολιτών, των τραπεζών και των servicers κυρίως, που πλησιάζουν τα 30 δισ. Αφορούν σχεδόν 600.000 συμπολίτες μας. Αυτοί ρυθμίζουν. Είναι πολύ σημαντικό γιατί προφανώς όταν κάποιος ρυθμίζει τις οφειλές του τότε δεν υπάρχει η απειλή οποιαδήποτε πλειστηριασμού» ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, υποσχόμενος απλά «θα υπάρχουν κάποιες εξαγγελίες αύριο, για νέα σχήματα από 36 έως 72 δόσεις»
«Αυτό που έχω καταλάβει τόσα χρόνια, είναι ότι οι πολίτες θέλουν να ρυθμίσουν» τονίζει ο κ.Λυρίτσης. Υπάρχει όμως εδώ μία σειρά από προβλήματα. Το ένα είναι πως οι πολίτες είναι απροστάτευτοι και οι ρυθμίσεις πολλές φορές δυσθεώρητες. Το δεύτερο είναι ότι επικρατεί πλήρης αδιαφάνεια. Το τρίτο ότι όλες οι «φιλολαϊκές» ρυθμίσες που διαφημίστηκαν τόσα χρόνια, ήταν απλώς για τη βιτρίνα. Το τελευταίο είναι ότι τα επιτόκια ανεβαίνουν.
«Θα κινδυνέψουν και σπίτια των ενήμερων σήμερα οφειλετών για τον εξής απλό λόγο. Έχουμε μία εκρηκτική αύξηση των επιτοκίων εξυπηρέτησης των δανείων που έρχεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ηδη μέσα σε ένα πεντάμηνο έχουμε 2,5 μονάδες αύξηση και αναμένουμε και τον επόμενο μήνα να αυξηθούν τα επιτόκια. Αυτό, σε συνδυασμό με την αύξηση του πληθωρισμού, δηλαδή την ακρίβεια, άρα την μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών, δημιουργεί τον κίνδυνο της δημιουργίας μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων, που εάν έχουμε αυτή την δημιουργία των κόκκινων δανείων, προφανώς θα κινδυνέψουν και σπίτια των ανθρώπων που σήμερα εξυπηρετούν τα χρέη τους και δεν θα μπορούν στο μέλλον. Θα κινδυνέψουν και αυτών οι κατοικίες γιατί και αυτά μόλις κοκκινήσουν αμέσως θα πωληθούν, θα φύγουν δηλαδή από το τραπεζικό σύστημα, θα πάνε στα funds, και τα οποία νομιμοποιούνται σήμερα όπως είπαμε να προβαίνουν σε διαδικασίες εκτέλεσης».
Ο δικηγόρος έδωσε κι ένα παράδειγμα «το οποίο το υπολογίσαμε πριν από λίγες μέρες. Για ένα στεγαστικό δάνειο 150.000 ευρώ, το οποίο ήταν αποπληρωτέο σε 30 χρόνια, η δόση πριν την έναρξη της αύξησης των επιτοκίων ήταν στα 500 ευρώ και σήμερα ανέρχεται στα 750 ευρώ. Και αύριο…τον επόμενο μήνα αυτά τα 750 θα γίνουν 800 ευρώ. Είναι εκρηκτική η αύξηση. Και όταν μιλάμε για 150.000 ευρώ στεγαστικό δάνειο αντιλαμβάνεστε ότι αφορά μία πρώτη κατοικία ενός λαϊκού νοικοκυριού, σε μια λαϊκή γειτονιά και προφανώς με ένα εισόδημα του νοικοκυριού, το οποίο είναι εισόδημα ενός μέσου λαϊκού νοικοκυριού».
Πίσω όμως από τον διαχωρισμό σε «αυτούς που ρυθμίζουν» και αυτούς «που δεν το κάνουν» δηλαδή τους «κακοπληρωτές», κρύβεται μία χυδαία προσπάθεια κοινωνικού αυτοματισμού. «Τα προηγούμενα χρόνια χαρακτηρίστηκαν συλλήβδην ως στρατηγικοί κακοπληρωτές οι άνθρωποι οι οποίοι φτάσανε σε ένα τέλμα και δεν μπόρεσαν να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους. Αυτό το οποίο όμως ξεχνάμε πολύ γρήγορα είναι ότι η χώρα διήλθε μιας υπερδεκαετούς κρίσης μέσα από την οποία τα νοικοκυριά απώλεσαν περίπου το 35% μεσοσταθμικά του εισοδήματός τους. Και ταυτόχρονα έχουμε μία χώρα με τον υψηλότερο δείκτη ιδιοκατοίκησης στην Ευρώπη, το 70%. Που σημαίνει ότι ο πλούτος ο οποίος παρήχθη στο παρελθόν από τα νοικοκυριά επενδύθηκε στα ακίνητα. Και τρίτον έχουμε το μεγαλύτερο ιδιωτικό χρέος στην Ευρώπη. Η εξίσωση αυτών των τριών δεδομένων οδηγεί ένα πρωτόγνωρο φαινόμενο όχι μόνο πανευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο. Είναι ένα εκρηκτικό μείγμα» τόνισε ο κ.Λυρίτσης.
Και πρόσθεσε, εύλογα: «Δεν ξύπνησαν ένα πρωί όλοι αυτοί και είπαν “αα..τι ωραία, θα σταματήσουμε να πληρώνουμε χρέη μας, θα κινδυνεύσουμε να χάσουμε την περιουσία μας, θα μας παίρνουν κάθε μέρα τηλέφωνα οι εισπρακτικές, θα μας κυνηγούν οι δικαστικοί επιμελητές”. Προφανώς οδηγήθηκαν σε μία αδυναμία. Το πρόβλημα εντοπίζεται στην αδυναμία του πολιτικού συστήματος να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά αυτό το πρόβλημα. Και μπροστά σ’ αυτή την αδυναμία αντιμετώπισής του μπήκαμε στη λογική του κοινωνικού αυτοματισμού. Βάλανε τον μισό πληθυσμό να κατηγορεί τον άλλο μισό πληθυσμό, ότι αυτοί οι οποίοι δεν εξυπηρετούσαν τα χρέη τους είναι υπεύθυνοι για την κρίση, είναι υπεύθυνοι για την διόγκωση του δημοσίου χρέους και είναι εν πάση περιπτώσει υπεύθυνοι για όλα τα δεινά της χώρας».
Η πραγματικότητα λέει ότι χρειάζεται άμεσα, σοβαρό και ξεκάθαρο σχέδιο για το ιδιωτικό χρέος και όχι «μπαλώματα». Κάθε κυβέρνηση, προσπάθησε, με κάποιον τρόπο, να κλωτσήσει το τενεκεδάκι προς τα κάτω, για να μην γίνει η έκρηξη την ώρα της διακυβέρνησής της. Ένα απλό πρόγραμμα νέων ρυθμίσεων, που θα ματώνουν οι πολίτες για να είναι «συνεπείς», θα είναι απλά μία παρηγοριά στον άρρωστο.
Τι περιγράφουμε τόση ώρα; Μία τεράστια αναδιανομή πλούτου, από κάτω προς τα πάνω, όπως σχολίασε η Λούκα Κατσέλη, «τη μεγαλύτερη στην ιστορία του ελληνικού κράτους», όπως το συνόψισε το μέλος του Δ.Σ του ΔΣΑ. Η, αν το θέλετε αλλιώς, ακόμα μία, μετά από όσα συνέβησαν τα τελευταία 13 χρόνια στη χώρα. ««Όλη αυτήν την περίοδο είναι σε εξέλιξη η μεγαλύτερη αναδιανομή πλούτου στην ιστορία του ελληνικού κράτους. Από τη μία η πώληση των δανείων, από την άλλη οι πλειστηριασμοί, όπου περιουσίες, αλλάζουν χέρια σε πολύ μικρότερη από τη πραγματική τους αξία»
Απώλεια 58 δισ. για το Δημόσιο, σύμφωνα με μελέτη που κατέθεσε ο ΔΣΑ στον Άρειο Πάγο
Το ανέφερε επίσης, η Λούκα Κατσέλη, πρώην Υπουργός, πρώην Πρόεδρος της Ένωσης Τραπεζών Ελλάδας και πρώην πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας: «το ελληνικό δημόσιο εξ αιτίας της εφαρμογής του Ν3156/2003 που προέβλεπε 14 απαλλαγές απο φόρους και τέλη χάνει έσοδα περίπου 59 δις.Αυτός ήταν άλλωστε κι ενας απο τους λόγους που οι εταιρείες διαχειρισης απαιτήσεων έκαναν χρήση του νομου αυτού και οχι του Ν 4354/2015»
«Αυτά τα 58 δισεκατομμύρια ευρώ, εάν τα είχαμε εξασφαλίσει, θα μπορούσαμε σήμερα να μιλούμε για τη δυνατότητα να κάνουμε θετικές ενεργητικές πολιτικές, π.χ. για τους ενήμερους δανειολήπτες, λέω ένα παράδειγμα που σήμερα βλέπουν ότι αυξάνεται συντριπτικά η δόση του δανείου τους, στο να μπορέσουμε να τους επιχορηγήσουμε ή να τους επιδοτήσουμε ως προς την εξυπηρέτηση αυτής της δόσης. Θα μπορούσανε να δαπανηθούν για πολιτικές προστασίας της πρώτης κατοικίας. Είναι χρήματα τα οποία έχει χάσει το ελληνικό δημόσιο» ανέφερε επίσης.
Πράσινοι και κόκκινοι
Την ώρα που ζητούνται άμεσες λύσεις, την ώρα που η αντιπολίτευση ζητάει από την κυβέρνηση Μητσοτάκη να νομοθετήσει έστω για την προστασία της πρώτης κατοικίας, η απάντηση που έρχεται από τον Πρωθυπουργό είναι «κάντε ρυθμίσεις».
«Υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος, εκεί γίνονται οι περισσότερες ρυθμίσεις που είναι οι ιδιωτικές διευθετήσεις μεταξύ των πολιτών, των τραπεζών και των servicers κυρίως, που πλησιάζουν τα 30 δισ. Αφορούν σχεδόν 600.000 συμπολίτες μας. Αυτοί ρυθμίζουν. Είναι πολύ σημαντικό γιατί προφανώς όταν κάποιος ρυθμίζει τις οφειλές του τότε δεν υπάρχει η απειλή οποιαδήποτε πλειστηριασμού» ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, υποσχόμενος απλά «θα υπάρχουν κάποιες εξαγγελίες αύριο, για νέα σχήματα από 36 έως 72 δόσεις»
«Αυτό που έχω καταλάβει τόσα χρόνια, είναι ότι οι πολίτες θέλουν να ρυθμίσουν» τονίζει ο κ.Λυρίτσης. Υπάρχει όμως εδώ μία σειρά από προβλήματα. Το ένα είναι πως οι πολίτες είναι απροστάτευτοι και οι ρυθμίσεις πολλές φορές δυσθεώρητες. Το δεύτερο είναι ότι επικρατεί πλήρης αδιαφάνεια. Το τρίτο ότι όλες οι «φιλολαϊκές» ρυθμίσες που διαφημίστηκαν τόσα χρόνια, ήταν απλώς για τη βιτρίνα. Το τελευταίο είναι ότι τα επιτόκια ανεβαίνουν.
«Θα κινδυνέψουν και σπίτια των ενήμερων σήμερα οφειλετών για τον εξής απλό λόγο. Έχουμε μία εκρηκτική αύξηση των επιτοκίων εξυπηρέτησης των δανείων που έρχεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ηδη μέσα σε ένα πεντάμηνο έχουμε 2,5 μονάδες αύξηση και αναμένουμε και τον επόμενο μήνα να αυξηθούν τα επιτόκια. Αυτό, σε συνδυασμό με την αύξηση του πληθωρισμού, δηλαδή την ακρίβεια, άρα την μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών, δημιουργεί τον κίνδυνο της δημιουργίας μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων, που εάν έχουμε αυτή την δημιουργία των κόκκινων δανείων, προφανώς θα κινδυνέψουν και σπίτια των ανθρώπων που σήμερα εξυπηρετούν τα χρέη τους και δεν θα μπορούν στο μέλλον. Θα κινδυνέψουν και αυτών οι κατοικίες γιατί και αυτά μόλις κοκκινήσουν αμέσως θα πωληθούν, θα φύγουν δηλαδή από το τραπεζικό σύστημα, θα πάνε στα funds, και τα οποία νομιμοποιούνται σήμερα όπως είπαμε να προβαίνουν σε διαδικασίες εκτέλεσης».
Ο δικηγόρος έδωσε κι ένα παράδειγμα «το οποίο το υπολογίσαμε πριν από λίγες μέρες. Για ένα στεγαστικό δάνειο 150.000 ευρώ, το οποίο ήταν αποπληρωτέο σε 30 χρόνια, η δόση πριν την έναρξη της αύξησης των επιτοκίων ήταν στα 500 ευρώ και σήμερα ανέρχεται στα 750 ευρώ. Και αύριο…τον επόμενο μήνα αυτά τα 750 θα γίνουν 800 ευρώ. Είναι εκρηκτική η αύξηση. Και όταν μιλάμε για 150.000 ευρώ στεγαστικό δάνειο αντιλαμβάνεστε ότι αφορά μία πρώτη κατοικία ενός λαϊκού νοικοκυριού, σε μια λαϊκή γειτονιά και προφανώς με ένα εισόδημα του νοικοκυριού, το οποίο είναι εισόδημα ενός μέσου λαϊκού νοικοκυριού».
Πίσω όμως από τον διαχωρισμό σε «αυτούς που ρυθμίζουν» και αυτούς «που δεν το κάνουν» δηλαδή τους «κακοπληρωτές», κρύβεται μία χυδαία προσπάθεια κοινωνικού αυτοματισμού. «Τα προηγούμενα χρόνια χαρακτηρίστηκαν συλλήβδην ως στρατηγικοί κακοπληρωτές οι άνθρωποι οι οποίοι φτάσανε σε ένα τέλμα και δεν μπόρεσαν να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους. Αυτό το οποίο όμως ξεχνάμε πολύ γρήγορα είναι ότι η χώρα διήλθε μιας υπερδεκαετούς κρίσης μέσα από την οποία τα νοικοκυριά απώλεσαν περίπου το 35% μεσοσταθμικά του εισοδήματός τους. Και ταυτόχρονα έχουμε μία χώρα με τον υψηλότερο δείκτη ιδιοκατοίκησης στην Ευρώπη, το 70%. Που σημαίνει ότι ο πλούτος ο οποίος παρήχθη στο παρελθόν από τα νοικοκυριά επενδύθηκε στα ακίνητα. Και τρίτον έχουμε το μεγαλύτερο ιδιωτικό χρέος στην Ευρώπη. Η εξίσωση αυτών των τριών δεδομένων οδηγεί ένα πρωτόγνωρο φαινόμενο όχι μόνο πανευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο. Είναι ένα εκρηκτικό μείγμα» τόνισε ο κ.Λυρίτσης.
Και πρόσθεσε, εύλογα: «Δεν ξύπνησαν ένα πρωί όλοι αυτοί και είπαν “αα..τι ωραία, θα σταματήσουμε να πληρώνουμε χρέη μας, θα κινδυνεύσουμε να χάσουμε την περιουσία μας, θα μας παίρνουν κάθε μέρα τηλέφωνα οι εισπρακτικές, θα μας κυνηγούν οι δικαστικοί επιμελητές”. Προφανώς οδηγήθηκαν σε μία αδυναμία. Το πρόβλημα εντοπίζεται στην αδυναμία του πολιτικού συστήματος να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά αυτό το πρόβλημα. Και μπροστά σ’ αυτή την αδυναμία αντιμετώπισής του μπήκαμε στη λογική του κοινωνικού αυτοματισμού. Βάλανε τον μισό πληθυσμό να κατηγορεί τον άλλο μισό πληθυσμό, ότι αυτοί οι οποίοι δεν εξυπηρετούσαν τα χρέη τους είναι υπεύθυνοι για την κρίση, είναι υπεύθυνοι για την διόγκωση του δημοσίου χρέους και είναι εν πάση περιπτώσει υπεύθυνοι για όλα τα δεινά της χώρας».
Η πραγματικότητα λέει ότι χρειάζεται άμεσα, σοβαρό και ξεκάθαρο σχέδιο για το ιδιωτικό χρέος και όχι «μπαλώματα». Κάθε κυβέρνηση, προσπάθησε, με κάποιον τρόπο, να κλωτσήσει το τενεκεδάκι προς τα κάτω, για να μην γίνει η έκρηξη την ώρα της διακυβέρνησής της. Ένα απλό πρόγραμμα νέων ρυθμίσεων, που θα ματώνουν οι πολίτες για να είναι «συνεπείς», θα είναι απλά μία παρηγοριά στον άρρωστο.
Τι περιγράφουμε τόση ώρα; Μία τεράστια αναδιανομή πλούτου, από κάτω προς τα πάνω, όπως σχολίασε η Λούκα Κατσέλη, «τη μεγαλύτερη στην ιστορία του ελληνικού κράτους», όπως το συνόψισε το μέλος του Δ.Σ του ΔΣΑ. Η, αν το θέλετε αλλιώς, ακόμα μία, μετά από όσα συνέβησαν τα τελευταία 13 χρόνια στη χώρα. ««Όλη αυτήν την περίοδο είναι σε εξέλιξη η μεγαλύτερη αναδιανομή πλούτου στην ιστορία του ελληνικού κράτους. Από τη μία η πώληση των δανείων, από την άλλη οι πλειστηριασμοί, όπου περιουσίες, αλλάζουν χέρια σε πολύ μικρότερη από τη πραγματική τους αξία»
«Σκεφτείτε να είσαι γονιός, να έχεις το σπίτι σου, να έχεις τα παιδιά σου και να φοβάσαι μήπως αύριο γίνει πλειστηριασμός στο σπίτι σου και το χάσεις. Η κοινωνία κρύβεται, στη διπλανή πόρτα γίνεται πλειστηριασμός και δεν το ξέρει κανείς. Ξέρουμε την κορυφή του παγόβουνου. Καθημερινά χάνονται ακίνητα, χάνονται σπίτια. Κάποια στιγμή όμως όλο αυτό θα γίνει ποτάμι. Έχουμε βιώσει αντίστοιχες καταστάσεις, όχι εδώ, στην Ιρλανδία, στην Ισπανία, στα πρώτα χρόνια της κρίσης και τότε, ένα ποτάμι κόσμου ανέτρεψε καταστάσεις. Πρέπει να ενσκύψουν στο πρόβλημα οι κυβερνώντες. Έχουμε τον ελέφαντα στο δωμάτιο, το ιδιωτικό χρέος μπορεί να ανατινάξει την ελληνική οικονομία. Μην κάνουμε ότι δεν το βλέπουμε».
Πηγή: thepressproject.gr
Πηγή: thepressproject.gr
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου