Πώς φτάσαμε στο σημείο να εναλλάσσονται τέσσερις διαφορετικοί Πρωθυπουργοί στη Γαλλία σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα; Η προηγούμενη πολιτική του Φρανσουά Μπαϊρού βασίστηκε στη λιτότητα με χαμηλούς φόρους για το κεφάλαιο και περιορισμούς στις δημόσιες δαπάνες. Εντασσόταν στη νεοφιλελεύθερη λογική της έμφασης στη χρηματιστικοποίηση με απόσυρση από πτυχές του κράτους πρόνοιας, όπως η παιδεία, η υγεία, η στέγαση, οι συντάξεις. Το κράτος οφείλει να είναι ελκυστικό στις αγορές μέσω της λεγόμενης «δημοσιονομικής εξυγίανσης» που σημαίνει πολιτικό έλεγχο επί του χρέους. Εξαιρούνται βεβαίως τα έξοδα για πολεμικές περιπέτειες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει καταστεί κατ’ εξοχήν ένας παρόμοιος χώρος δημοσιονομικής εξυγίανσης μέσω λ.χ. της εφαρμογής των κριτηρίων του Μάαστριχτ.

Οι δύο τελευταίοι Πρωθυπουργοί του Εμανουέλ Μακρόν, ο Μισέλ Μπαρνιέ και ο Φρανσουά Μπαϊρού επιδόθηκαν σε έναν οιονεί διαγωνισμό αφοσίωσης στην ορθοδοξία των κανόνων του Μάαστριχτ σε μια περίοδο στοχοποίησης της Γαλλίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με μια μικρή διαφορά τους να είναι ότι ο Μπαρνιέ εξέφραζε έναν υπερβάλλοντα ζήλο, ενώ ο Μπαϊρού μια επιστροφή στην κανονικότητα. Ζητούμενο είναι, ασφαλώς, η διακυβερνητική συνέχεια ακόμη και με «εξημέρωση» της «Εθνικής Συσπείρωσης», ενώ η κυβέρνηση Μπαϊρού βασιζόταν περισσότερο στη συνεργασία με τους «Σοσιαλιστές» στο ιδεολογικό πλαίσιο ενός σοσιαλιστικού φιλελευθερισμού, που απομακρυνόταν ολοένα και περισσότερο από το αντι-ακροδεξιό «Λαϊκό Μέτωπο».

Η κομβική αντίφαση είναι, βεβαίως, ότι την ίδια στιγμή το πρόγραμμα «ReArm Europe» απαιτεί 800 δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το 2030, καθιστώντας νεκρό γράμμα τους «ιερούς» κανονισμούς του Μάαστριχτ, αν πρόκειται να ωφεληθεί το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα. Η Γαλλία βεβαίως σεμνύνεται για την πολεμική της βιομηχανία και ελπίζει να επωφεληθεί από τη στροφή αυτή. Το γεγονός αυτό δίνει έναν πλέον εγγενώς φιλοπόλεμο χαρακτήρα στη νεοφιλελεύθερη ορθοδοξία. Εξ ου και οι νέες διαχωριστικές γραμμές της κομματικής κανονικότητας θα αποκλείουν στο εξής την «Ανυπότακτη Γαλλία» και γενικότερα οποιαδήποτε πολιτική δύναμη δεν συναινεί στην προτεραιότητα της πολεμικής οικονομίας. Το «Λαϊκό Μέτωπο» δίνει τη θέση του σε ένα «Πολεμικό Μέτωπο» με μια συνεχή κατάσταση εξαίρεσης που δεν θα αφορά (προς το παρόν τουλάχιστον) μια πανδημία, όπως αυτή του Covid-19, που επέτρεψε χαλάρωση, αλλά την πολεμική επαγρύπνηση. Η ανάδειξη ενός υπουργού Εθνικής Άμυνας, όπως ο Σεμπαστιάν Λεκορνού, στην πρωθυπουργία είναι χαρακτηριστική.

Η διέξοδος είναι μια λαϊκή αντίδραση η οποία να είναι γνησίως πασιφιστική, δηλαδή να αρνείται την «πολεμική οικονομία» ως μέρος της καινούργιας νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας. Χρειάζεται, βεβαίως, μια λαϊκή κινητοποίηση ώριμη και μακροπρόθεσμη όσο και ευρηματική έναντι νέων προκλήσεων. Στο πλαίσιο αυτό μπορεί να κατανοηθεί το νέο κύμα διαδηλώσεων που σαρώνει τη Γαλλία, το κίνημα «Μπλοκάρετε τα πάντα» που μετατρέπει την πρωθυπουργία του Σεμπαστιάν Λεκορνού σε μια διηνεκή κρίση ευθύς από την αρχή της. 80.000 αστυνομικοί δεν μπόρεσαν παρά τις συλλήψεις εκατοντάδων διαδηλωτών (τουλάχιστον 450) να σταματήσουν τον λαϊκό ξεσηκωμό. Οι συνεχείς συγκρούσεις με τα γαλλικά ΜΑΤ στην πρωτεύουσα και αλλού φέρνουν τον πρόεδρο Μακρόν σε άλλη μια κρίσιμη καμπή της προεδρίας του μετά από αυτήν των «Κίτρινων Γιλέκων», την ίδια ώρα που ο Σεμπαστιάν Λεκορνού έλαβε ένα «βάπτισμα πυρός».

Η κινητοποίηση του «Μπλοκάρετε τα Πάντα» κατόρθωσε να παραλύσει ένα μεγάλο μέρος της καθημερινής ζωής με εστίες σε όλη τη χώρα και όχι μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα, με τα συνδικάτα να κάνουν λόγο για 250.000 διαδηλωτές. Στην πόλη Ρεν πυρπολήθηκε ένα ταξί, ενώ έντονα επεισόδια παρατηρήθηκαν στη Μασσαλία. Στο Παρίσι οι δυνάμεις ασφαλείας απάντησαν με μαζική χρήση δακρυγόνων. Όμως οι διαδηλώσεις επεκτάθηκαν σε πλειάδα πόλεων, όπως η Μασσαλία, η Λιλ, η Καν, η Ναντ και η Ρεν. Με τον τρόπο αυτό ανάβει ξανά η σπίθα των «Κίτρινων Γιλέκων» και ο νεοφιλελευθερισμός καταδεικνύεται ως έλλειψη κανονικότητας λόγω της απορρύθμισης που προκαλεί, πλέον θέτοντας και τη φιλοπόλεμη ρητορική εναντίον των κοινωνικών κεκτημένων του κράτους προνοίας που αποτελεί σημαντικό στοιχείο της γαλλικής ιδιοπροσωπείας. Το κίνημα «Μπλοκάρετε τα Πάντα» διαθέτει τον αυθόρμητο χαρακτήρα των «Κίτρινων Γιλέκων», αλλά είναι περισσότερο ριζωμένο σε μια συνειδητοποιημένη αριστερά, η οποία κατανοεί την προτεραιότητα της ειρήνης στην Ευρώπη ως απαρχή για οποιαδήποτε κοινωνική πολιτική.