Aρκετοί θα πουν ότι συγκριτικά με την προηγούμενη μεγάλη ιδέα, «την μπαταρία της Ευρώπης», ο «ενεργειακός κόμβος» θα μας έρθει φτηνότερα.
Του Νίκου Στραβελάκη
Οι περισσότεροι έχουμε απολαύσει την εξαιρετική ελληνική κωμωδία «Ούτε γάτα ούτε ζημιά». Εκεί ο αείμνηστος Μίμης Φωτόπουλος, υποδυόμενος τον σταθμάρχη Πλατανιάς, έλεγε με στόμφο ότι η Πλατανιά είναι «κόμβος». Με ανάλογο στόμφο ο κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε πριν από λίγες μέρες στο Ζάππειο ότι η Ελλάδα θα γίνει ενεργειακός «κόμβος». Αρκετοί υποδέχτηκαν τις δηλώσεις Μητσοτάκη, όπως και την ατάκα του Μίμη Φωτόπουλου, με γέλια. Αλλωστε δεν είναι λίγες οι «μεγάλες ιδέες» που μας έχουν σερβίρει σαν λύση στο παραγωγικό αδιέξοδο της χώρας μετά την κατάρρευση της οικονομίας υπηρεσιών το 2008.
Βέβαια, αρκετοί θα πουν ότι συγκριτικά με την προηγούμενη μεγάλη ιδέα, «την μπαταρία της Ευρώπης», ο «ενεργειακός κόμβος» θα μας έρθει φτηνότερα. Στην περίπτωση αυτή, το πολύ πολύ να μη γίνουμε ενεργειακός κόμβος, δεν θα χρεωθούμε κι από πάνω. Δυστυχώς αυτό δεν ισχύει. Η ιδέα των Αμερικανών περί «κόμβου» εμπεριέχει αμφίβολα οικονομικά οφέλη και γεωπολιτικούς κινδύνους για την κοινωνία και τη χώρα. Αυτό που ενδιαφέρει τους Αμερικανούς είναι η προώθηση του δικού τους υγροποιημένου αερίου LNG αντί του ρωσικού αερίου. Ομως το αμερικανικό LNG είναι πολύ ακριβότερο από το αέριο που διακινούν οι ρωσικοί αγωγοί και επιπλέον δεν μπορεί να τροφοδοτεί αδιάλειπτα τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις γιατί δεν υπάρχουν επαρκείς αποθηκευτικοί χώροι. Ετσι η Ευρωπαϊκή Ενωση συνεχίζει να εισάγει ρωσικό φυσικό αέριο (κάπου 13% των συνολικών της εισαγωγών) και η απόφαση πλήρους απεξάρτησης μέχρι το 2028 συναντά αντιδράσεις από αρκετές ευρωπαϊκές χώρες.
Κοντολογίς, από την ανεπάρκεια αποθηκευτικών χώρων προέκυψε η ιδέα του «κόμβου». Η Ελλάδα θα παρέχει τους χώρους, χωρίς να διευκρινίζεται με δαπάνη ποιου θα αναγερθούν και στην ιδιοκτησία ποιου θα βρίσκονται, ώστε, σε συνδυασμό με ανάλογες συμφωνίες με άλλες χώρες, η Ευρωπαϊκή Ενωση να πάψει να εισάγει ρωσικό αέριο. Αλλωστε οι αυξημένες εισαγωγές αμερικανικού LNG ήταν το αντάλλαγμα που πρόσφερε η κ. Φον ντερ Λάιεν στον Τραμπ, ώστε ο τελευταίος να υπαναχωρήσει από την επιβολή εξοντωτικών δασμών στις ευρωπαϊκές εξαγωγές στις ΗΠΑ (25/07/2025). Τα οφέλη για την Ελλάδα όμως είναι σχεδόν ανύπαρκτα αφού λόγω του πανάκριβου LNG θα συνεχίσουμε να πληρώνουμε για το ηλεκτρικό ρεύμα τον κούκο αηδόνι, ενώ τα οικονομικά οφέλη από την αποθήκευση του υγροποιημένου αερίου θα είναι μηδαμινά. Παράλληλα κανείς δεν γνωρίζει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις αυτής της συμφωνίας, αφού το περιεχόμενό της τηρείται μυστικό από την ελληνική κυβέρνηση.
Για να διασκεδάσει αυτές τις ανησυχίες η ελληνική κυβέρνηση πρόβαλε διά στόματος Μητσοτάκη μια δεύτερη συμφωνία που υπογράφηκε στο Ζάππειο. Η συμφωνία αφορούσε την εκχώρηση από την εταιρεία Hellenic Energy (πρώην Ελληνικά Πετρέλαια) του 60% του Οικοπέδου 2 στην αμερικανική πολυεθνική ExxonMobil. Πρόκειται για θαλάσσιο οικόπεδο δυτικά της Κέρκυρας.
Σκοπός της συμφωνίας είναι η έναρξη γεωτρήσεων για φυσικό αέριο από την Exxon μέσα στο επόμενο δεκαοκτάμηνο. Ομως, μέτοχοι της Hellenic Energy είναι το ΤΑΙΠΕΔ και η οικογένεια Λάτση. Αρα αν γίνουν γεωτρήσεις και αν ευδοκιμήσουν, ευνοημένοι θα είναι η Exxon, η οικογένεια Λάτση και ο ESM που ελέγχει μέσω του Υπερταμείου το ΤΑΙΠΕΔ. Ασε που η Exxon θα κοντρολάρει και τη ροή του αερίου σε μια περιοχή που μονοπωλείται από τους Αμερικανούς. Εντέλει το μόνο που θα πετύχει «η νέα μεγάλη ιδέα» είναι να επιταχύνει έναν νέο γύρο γεωπολιτικών εντάσεων για την οριοθέτηση των ΑΟΖ σε Αιγαίο και Κύπρο.
*Ο Νίκος Στραβελάκης είναι πανεπιστημιακός, τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΕΚΠΑ
Πηγή: documentonews.gr
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου