Του Γιάννη Αθανασιάδη

Τα αρχαία χρόνια, όταν η πυθία στα «χάι»  της απ' το ντουμάνι που «σνιφάριζε» πάνω απ' τον τρίποδα με το χόρτο το καλό, έλεγε εκστασιασμένη τα ακατάληπτα λόγια της,οι ιερείς των Δελφών , έπρεπε να τα ερμηνεύσουν μεταφέροντας τα στους πελάτες (πιστούς ήθελα να πω), οι οποίοι τα ακούμπαγαν χοντρά στον θεό Απόλλωνα (πριν αυτός γίνει ποδοσφαιρική ομάδα και διαστημόπλοιο).

Όμως για να φυλάξουν τον «κώλο τους» από καμιά χοντρομαλακία και μην χάσουν την πελατεία (πιστούς πα να πει), τα ερμήνευαν αρκετά μπερδεμένα ώστε να τους βγαίνει λάδι κάθε εξέλιξη. Άρχιζαν δηλαδή τα «Ήξεις αφήξεις...» και τα παρόμοια.

Οι πιστοί παίρναν τους χρησμούς (ήταν λέει τα λόγια του Απόλλωνα, που τάχα μου καταλάβαιναν από τις μαστουρωμένες ασυναρτησίες της Πυθίτσας, οι παπάδες) και πηγαίναν στο Άστυ (πριν γίνει μάρκα παγωτού με κάτι τεράστιους λαχταριστούς πυραύλους που στην 1η γυμνασίου τους είχα τσακίσει και ευθύνονται για ένα μήνα νοσοκομείο με οξεία αμυγδαλίτιδα).

Εκεί λοιπόν (στο Άστυ), άρχιζαν οι πολίτες με αγωνία και έντονες διαφωνίες μεταξύ τους να ερμηνεύουν την «ερμηνεία» των παπάδων του μαντείου.

Ο καθένας τα ερμήνευε όπως τον βόλευε. Ακολουθούσαν συγκρούσεις στα βουλευτήρια και τα συμπόσια, όπου ομαδοποιημένοι προσπαθούσαν να επιβάλλουν τις ερμηνείες τους! Μιλάμε για το «ξύλο της αρκούδας»! Ολόκληρες πόλεις-κράτη διχάζονταν. Πόλεμοι και σφαγές από μια ερμηνεία που επικρατούσε.

Εντέλει πέρασαν τα χρόνια, άλλαξε η θρησκεία, ήρθαν οι καλόγεροι γκρέμισαν τα είδωλα και σπάσανε τους φαλλούς των αγαλμάτων. Ιδίως αυτός ο Διόνυσος με τους σάτυρους και μακρύ τους ...χμ... (παλαμάρι) έφερνε ρίγη ανατριχίλας στις «θεούσες» και τους «θεούσους» που είχαν δέσει φιόγκο τα «κάκαλα» τους και την βρίσκαν με κάτι κεριά και λιβάνια.

Έγινε μια ιστορική παρένθεση από τον αυτοκράτορα Ιουλιανό που έψαξε να βρει την πυθία, αλλά «έφαγε πόρτα» γιατί είχε γίνει καλόγρια! Μαζί με την πόρτα έφαγε και μια πισώπλατη μαχαιριά και μας τελείωσε η παλινόρθωση του διαβολικού Ελληνιστικού πολιτισμού. Αλλά αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά τελοσπάντων.

Το σπορ όμως των ερμηνειών και των αιματηρών αντιπαραθέσεων επ’ αυτών, από τις εντολές και τις προφητείες των 12 θεών και της Πυθίας, πέρασε τώρα στην ερμηνεία των ευαγγελίων και των αποκαλυπτικών κειμένων των 12 αποστόλων. Ξανά διαφωνίες. Ξανά ξύλο και σφαγές. Αιρέσεις, Αρειανοί (από τότε τους λέγανε σκουλήκια οι Παοκτζίδες), Νεστοριανοί, εικονολάτρες, εικονοκλάστες, Ορθόδοξοι, Καθολικοί, προτεστάντες κλπ κλπ κλπ!

Πόλεμοι, γενοκτονίες, σκλαβοπάζαρα, βίαιοι εκχριστιανισμοί ολόκληρων ηπείρων, καθαρτήρια και ιερά εξέταση. Όλα ανάλογα με την ερμηνεία.

Δυστυχώς αυτή η τάση για ερμηνείες κατά το δοκούν χρησμών και ρήσεων, από διαμεσολαβητές ερμηνευτές «πυθίες», μας κατατρώγει μέχρι σήμερα. 

Πάρτε παράδειγμα τι γίνεται αυτές τις μέρες με την ομιλία του Μίκη Θεοδωράκη στο συλλαλητήριο της Αθήνας.

Σκοτωμός για το τι ήθελε να πει λέγοντας: «Καλοί μου Έλληνες, αδέρφια μου… φασίστες, ναζιστές, τρομοκράτες, αναρχικοί, τραμπούκοι». Ή «…και συνάμα περιφρονώ και μάχομαι το φασισμό. Σε όλες του τις μορφές και προπαντός στην πιο απατηλή και επικίνδυνη μορφή του. Την αριστερόστροφη». Ή «Η Μακεδονία είναι μία. Και ήταν, είναι και θα είναι πάντα ελληνική...».
Και πολλά άλλα που ο κάθε ένας ερμηνεύει κατά το δοκούν.

«Ήταν ειρωνική αναφορά»! λέει ο ένας. Όχι! «Ήταν αναφορά σε αυτούς που του πετάξαν μπογιές στο σπίτι»! λέει ο άλλος. Όχι «Ήταν η επιστροφή του στο Μεταξικό του παρελθόν»! λέει ο άλλος κλπ, κλπ, κλπ.
Βρισιές, απειλές, αναλύσεις με παραπομπές στο παρελθόν, προδότες οι μεν, φασίστες οι δε και πάει λέγοντας.

Βέβαια, σε όλα τα προηγούμενα παραδείγματα του παρελθόντος, υπήρχε ένα αντικειμενικό πρόβλημα που προκαλούσε αυτές τις διαφορετικές εκδοχές των θεϊκών εντολών… Δεν μπορούσες να τους ζητήσεις διευκρινιστικά να σου πουν, «τι εννοούν, ξεκάθαρα».
Άντε βρες τον Απόλλωνα ή τον απ. Ιωάννη ή τον Ιησού, μη πω και για τους άγιους προπάτορες μας Αβραάμ, Ισαάκ, Ησαΐα, Ηλία κλπ, κλπ.

Όμως στο ζήτημα των ερμηνειών της ομιλίας του αγαπημένου μουσικοσυνθέτη, επειδή τέλος πάντων έχει προκύψει αυτή η έντονη αντιπαράθεση ως προς το τι εννοούσε, αντί να ανταλλάσσονται βρισιές και αντεγκλήσεις, προσωπικές αλλά και συλλογικές για το τι καταλαβαίνει ο καθένας, γιατί δεν του ζητείται να ξεκαθαρίσει τι εννοεί με αυτές τις πολιτικές του θέσεις;

Μήπως όλα αυτά είναι απλά και μόνο οι αφορμές και δεν εξυπηρετούν παρά μόνο τον αποπροσανατολισμό και την χειραγώγηση του λαού για να «τσιμπήσει» στην ερμηνεία που βολεύει ορισμένους;

Μήπως τελικά δεν θα έπρεπε να ασχολούμαστε καθόλου με όλες αυτές τις ομφαλοσκοπικές ερμηνείες που οδηγούν σε αδιέξοδες και διαλυτικές καταστάσεις και θα ήταν ορθότερο να δουλέψουμε προσεγγίζοντας τα πραγματικά προβλήματα που βασανίζουν τον λαό;