Στην ποδιά της Μέρκελ...

Καθοριστική η ευρωπροεδρία της για ταμείο ανάκαμψης, ελληνοτουρκικά, προσφυγικό

Του Σταύρου Χριστακόπουλου

Σε διπλωματικό μαραθώνιο έχει αποδυθεί η κυβέρνηση με στόχο να περιορίσει τις επαπειλούμενες ζημίες στο μέτωπο των εθνικών θεμάτων. Ο Σεπτέμβριος, ο μήνας κατά τον οποίο αναμένονται οι επόμενες επιθετικές κινήσεις της Τουρκίας στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, με τη διενέργεια ενεργειακών ερευνών σε ελληνικές θαλάσσιες ζώνες, είναι πιο κοντά απ’ ό,τι φαίνεται. Και το ενδεχόμενο επίσπευσης είναι ανοιχτό.

Την ίδια ώρα ο Σεπτέμβριος αναμένεται καυτός και στο οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, αφού, όπως κατ’ επανάληψη έχουμε επισημάνει, τότε θα γίνει το «ταμείο» και θα μετρήσουμε την οικονομική ζημία που προκαλείται λόγω της πανδημίας.

Στο Μαξίμου ελπίζουν ότι έως τότε θα έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο σε ό,τι αφορά την τελική μορφή και τους όρους λειτουργίας του ταμείου ανάκαμψης της Ε.Ε. και θα μπορεί να γίνει κάποιος στοιχειωδώς αξιόπιστος σχεδιασμός για την απορρόφηση των κονδυλίων που αντιστοιχούν στη χώρα μας.

Υπάρχει όμως και άλλη μια σοβαρή εκκρεμότητα που μας αφορά ευθέως: η διαμόρφωση του νέου πολιτικού πλαισίου αντιμετώπισης των θεμάτων της μετανάστευσης, στην οποία ως υποκατηγορία εντάσσεται και το προσφυγικό, το οποίο είναι ένα ακόμη ζήτημα πρώτης γραμμής για την Ελλάδα.

Το νήμα που συνδέει αυτές τις τρεις –κεφαλαιώδους σημασίας– εκκρεμότητες της χώρας μας είναι η εξάμηνη γερμανική προεδρία της Ε.Ε., η οποία αρχίζει την 1η Ιουλίου και αναμένεται να αποδειχθεί κομβική για την πορεία των εξελίξεων το 2020 και τα επόμενα χρόνια.

Χρήμα υπό όρους 

Η πρόταση της Κομισιόν για το ταμείο ανάκαμψης, το οποίο μπορεί να φέρει έως και 32 δισ. ευρώ στην Ελλάδα υπό μορφή επιδοτήσεων και δανείων, δεν θα μείνει ως έχει. Ήδη στις χώρες - παραδοσιακούς δορυφόρους της Γερμανίας (Φινλανδία, Ολλανδία, Αυστρία, Δανία), οι οποίες προβάλλουν αντιρρήσεις και απειλούν με βέτο, έχουν προστεθεί και οι Σουηδία, Ουγγαρία, Τσεχία και Βέλγιο.

Οι αντιρρήσεις ποικίλλουν και περιλαμβάνουν από τα «αυτονόητα» για τις χώρες αυτές –την επιβολή ισχυρών όρων για την πρόσβαση σε πόρους– έως και τη δραστική μείωση του πακέτου των 750 δισ. ευρώ και των κεφαλαίων που θα διοχετευθούν στις χώρες του Νότου, καθώς η επερχόμενη βαριά ύφεση κλείνει ακόμη περισσότερο στο καβούκι τους όλους τους παραδοσιακά «σφιχτούς» Βόρειους.

Υποτίθεται ότι η γερμανική πλευρά επιθυμεί έναν σύντομο συμβιβασμό, αλλά αυτός είναι αμφίβολο αν θα επιτευχθεί έως το τέλος του έτους. Επομένως στην ελληνική κυβέρνηση ήδη αναγνωρίζουν αυτό που από καιρό έχουμε γράψει: πως κονδύλια αναμένονται ενδεχομένως από τα μέσα του 2021 και κορύφωση της ροής κατά το (εκλογικό έτος) 2023. Έως τότε η Ελλάδα θα πρέπει να γιατρεύει τις πληγές της με ίδια μέσα.

Ενδεικτική πάντως των δυσκολιών είναι η απόφαση στο τελευταίο Eurogroup ότι απορρίπτεται το ελληνικό αίτημα για διάθεση των κερδών των ξένων τραπεζών από ελληνικά ομόλογα (750 εκατ. ευρώ) για αναπτυξιακούς σκοπούς. Όχι μόνο θα πάνε στην αποπληρωμή του χρέους, αλλά η αποδέσμευσή τους συνδέεται με την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων.

Ένα σαφές μήνυμα που αφορά και τους όρους που θα συνοδεύουν τελικά το ταμείο ανάκαμψης...

Στήριξη της Τουρκίας 

Η κυβέρνηση προσδοκά όμως την ευρωπαϊκή στήριξη και στα ελληνοτουρκικά. Εδώ η γερμανική προεδρία ίσως αποδειχθεί δίκοπο μαχαίρι για την Ελλάδα, καθώς τα δείγματα γραφής του Βερολίνου τα τελευταία χρόνια σε καμιά περίπτωση δεν θεωρούνται θετικά. Από το 2015 και ύστερα η Γερμανία:

● Δημιούργησε, διά της πρόσκλησης ενός εκατομμυρίου προσφύγων, μια τεράστια προσφυγική κρίση η οποία εξελίχθηκε σε μόνιμη μεταναστευτική πίεση και μετέτρεψε την Ελλάδα σε κέντρο διαλογής ανθρώπων.

● Επέβαλε μια συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας η οποία έδωσε στην Άγκυρα την ευχέρεια όχι μόνο να πιέζει Ελλάδα και Ευρώπη, αλλά και να ερμηνεύει κατά το δοκούν τους όρους της.

● Πίεσε ασφυκτικά (κατά κάποιους περισσότερο και από τις ΗΠΑ) για τη Συμφωνία των Πρεσπών στο όνομα μιας βαλκανικής διεύρυνσης που δεν ήρθε ποτέ.

● Απομόνωσε την Ελλάδα από τη Διαδικασία του Βερολίνου για το θέμα της Λιβύης στερώντας της τη δυνατότητα να αντιδράσει σε υψηλό επίπεδο για το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο.

● Προώθησε τη δημιουργία της επιχείρησης «Ειρήνη», η οποία λειτουργεί ως πέπλο κάλυψης για τη μεταφορά όπλων και μαχητών από την Τουρκία στη Λιβύη για την ενίσχυση της πλευράς που στηρίζει η Άγκυρα.

Με αυτά τα σαφή πεπραγμένα και με την Ελλάδα πολλαπλώς εξαρτημένη από τις διαθέσεις της Γερμανίας, οι επόμενοι μήνες δεν προβλέπονται εύκολοι. Κι αν στα ελληνοτουρκικά η παράδοση θέλει το Βερολίνο σταθερά στο πλευρό της Άγκυρας, το ερώτημα είναι αν η Αθήνα μπορεί να προσδοκά κάποια ψήγματα της πολυδιαφημισμένης πλην απούσας ευρωπαϊκής αλληλεγγύης.

Αν λάβουμε υπόψη τα μισόλογα της (Γερμανίδας και πιστής στη Μέρκελ) νέας προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, ούτε το νέο ευρωπαϊκό σχέδιο για το μεταναστευτικό θα προσφέρει ανακούφιση στην Ελλάδα.

Αντιθέτως αναμένεται ότι θα ενισχύει τον ρόλο της χώρας μας ως φύλακα των ευρωπαϊκών συνόρων και κέντρου διαλογής μεταναστών έναντι πενιχρών ανταλλαγμάτων και ταυτόχρονα θα την αφήνει αβοήθητη στην προσπάθειά της να αντιμετωπίσει τη μετατροπή του μεταναστευτικού σε μορφή υβριδικού πολέμου εκ μέρους της Τουρκίας.

Συνεπώς το (μη δυνάμενο να απαντηθεί προς το παρόν) ερώτημα είναι τι (και πώς) διατίθεται να διεκδικήσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη τους επόμενους μήνες, όταν όλες οι καυτές πατάτες θα βρεθούν μαζεμένες στα χέρια της...

Πηγή: ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ


Δρόμος ανοιχτός

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου