Βούλιαξαν (και) τον τουρισμό. Η λάθος πολιτική και οι χαμένες ευκαιρίες


Του Γιάννη Μυλόπουλου

H τουριστική περίοδος στην Ελλάδα έχει ξεκινήσει προ πολλού, τα σύνορα της χώρας έχουν ανοίξει και οι αφίξεις των τουριστών μπορούν να γίνονται πλέον ελεύθερα, χωρίς τα ενδεδειγμένα αυστηρά υγειονομικά μέτρα που θα διασφάλιζαν τη διατήρηση της χαμηλής εξάπλωσης του ιού.

Και όμως, παρά το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση στο δίλημμα μεταξύ διασφάλισης της υγείας και επανεκκίνησης της οικονομίας πήρε σαφή θέση υπέρ της οικονομίας, θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία τόσο των Ελλήνων, όσο όμως και των τουριστών που σκέφτονταν να μας επισκεφτούν, ο τουρισμός δεν φαίνεται να ανακάμπτει.

Τα μισά και παραπάνω ξενοδοχεία και καταλύματα παραμένουν κλειστά, οι κρατήσεις για το υπόλοιπο καλοκαίρι είναι ελάχιστες και οι αφίξεις γίνονται με το σταγονόμετρο.

Όσο για τις εκτιμήσεις των διεθνών οίκων για την ελληνική οικονομία το φετινό καλοκαίρι, αυτές είναι ιδιαίτερα απαισιόδοξες, καθώς εκτιμούν στο καλύτερο σενάριο την κατάρρευση των εσόδων από τον τουρισμό, που δεν θα ξεπεράσουν το 40% του περσινού τζίρου.

Οι διαπιστώσεις για την πολύ κακή πορεία του τουρισμού φέτος δικαιολογούνται απολύτως από τα αποτελέσματα ερευνών που γίνονται σε Ευρωπαϊκές  χώρες όπως η Γερμανία και τα οποία είναι ιδιαιτέρως απογοητευτικά. Καθώς οι μισοί σχεδόν Γερμανοί δηλώνουν ότι φέτος δεν θα κάνουν καθόλου διακοπές.

Επιπλέον, οι έρευνες αποκαλύπτουν ότι η χώρα μας, κάποτε προνομιακός τουριστικός προορισμός για τους Ευρωπαίους, φέτος έρχεται τρίτη στις προτιμήσεις των Γερμανών, με πρώτη την Τουρκία και δεύτερη την Ισπανία.

Γιατί δεν έχουμε φέτος τουρισμό;

Τι δεν έγινε λοιπόν σωστά και φέτος καταρρέει η τουριστική οικονομία της Ελλάδας;

Πρώτη και κύρια αιτία είναι η νέα πραγματικότητα που επιβάλλει η υγειονομική κρίση, σύμφωνα με την οποία οι μετακινήσεις και τα ταξίδια αυξάνουν πολύ την έκθεση στον επικίνδυνο ιό.

Οι Ευρωπαίοι, φοβισμένοι από την πανδημία, έχουν φέτος σε πολύ χαμηλή προτεραιότητα ταξίδια και διακοπές. Αλλά και πολλοί από εκείνους που εξακολουθούν να επιθυμούν να ταξιδέψουν το καλοκαίρι στο Αιγαίο ή το Ιόνιο, δεν έχουν φέτος την οικονομική δυνατότητα για να πραγματοποιήσουν την επιθυμία τους, αφού η οικονομική τους κατάσταση έχει επηρεαστεί καθοριστικά από το lock down ή ακόμη γιατί αισθάνονται οικονομική ανασφάλεια γι’ αυτά που τους περιμένουν και πάλι από το φθινόπωρο. Οπότε είτε στη μια είτε στην άλλη περίπτωση, ματαιώνουν τις φετινές τους διακοπές.
Την αλήθεια αυτή δεν την είχαν αντιληφθεί, άραγε, στην κυβέρνηση και επένδυσαν τόσα πολλά στην επανεκκίνηση μιας τουριστικής κίνησης που εξ αρχής ήταν θνησιγενής;

Η δεύτερη αιτία της κατάρρευσης του τουρισμού έχει ασφαλώς να κάνει με την Ελλάδα ως πάλαι ποτέ προνομιακό τόπο προορισμού. Παρά την προβολή που της έγινε, παρά τα χρήματα που ξοδεύτηκαν και παρά τη διαφήμιση που της έκανε ακόμη και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, με φόντο το ειδυλλιακό ηλιοβασίλεμα της καλντέρας στη Σαντορίνη, η χώρα μας δεν φαίνεται να είναι φέτος στις πρώτες επιλογές όσων από τους Ευρωπαίους εξακολουθούν να σχεδιάζουν καλοκαιρινές διακοπές στη Μεσόγειο.

Οι ευθύνες της κυβέρνησης, οι κακοί χειρισμοί και οι λάθος επιλογές

Εδώ υπάρχουν συγκεκριμένες και σαφείς ευθύνες της κυβέρνησης Μητσοτάκη, η πολιτική της οποίας στο συγκεκριμένο πεδίο υπήρξε απολύτως λανθασμένη, αντιφατική και τελικά αποτυχημένη, όπως εκ του αποτελέσματος σήμερα διαπιστώνεται.

Η υπερβολική και συχνά προκλητική για τους υπόλοιπους Ευρωπαίους προβολή της Ελλάδας και η αλαζονική, υπερφίαλη και ανερμάτιστη προπαγάνδα που η κυβέρνηση ακολούθησε για να προσελκύσει τουρισμό χωρίς εγγυήσεις υγειονομικής ασφάλειας, οδήγησε στα σημερινά καταστροφικά για την ελληνική οικονομία αποτελέσματα.

Πρώτο αρνητικό για τη χώρα μας στοιχείο της κυβερνητικής πολιτικής υπήρξε ασφαλώς η υπερβολική… φασαρία για την Ελλάδα, ως τον πιο ασφαλή προορισμό του κόσμου.

Κάτι που ούτε αντανακλά την αλήθεια, αλλά και που ακόμη κι αν ήταν αληθές, είναι τόσο προσωρινό και τόσο ευάλωτο, που ο καθένας αντιλαμβάνεται ότι με το πρώτο άνοιγμα των συνόρων και με την πρώτη χωρίς υγειονομικές προϋποθέσεις υποδοχή τουριστών στη χώρα, θα ανατρέπονταν χωρίς επιστροφή. Καθώς οι μετακινούμενοι στην Ελλάδα και ιδίως οι από χώρες υψηλού κινδύνου προερχόμενοι είναι πιθανοί φορείς της νόσου και καθώς είναι γνωστό ότι ένα ασυμπτωματικό κρούσμα μπορεί να μεταδώσει τη νόσο μέχρι και σε 80 επαφές, γίνεται αντιληπτός ο μεγάλος κίνδυνος για ένα εκ νέου κύμα εξάπλωσης της πανδημίας που εγκυμονεί η επανεκκίνηση της τουριστικής κίνησης. Με μεγάλο κίνδυνο για την υγεία τόσο των κατοίκων, όσο όμως και των τουριστών της χώρας.

Χαρακτηριστικό δείγμα κακού σχεδιασμού της πολιτικής που ακολουθήθηκε, καθώς ακυρώνει την ακριβοπληρωμένη διαφήμιση, είναι ότι δεν πρόλαβε ο πρωθυπουργός να στείλει από τη μαγευτική Σαντορίνη πρόσκληση στη διεθνή κοινότητα για επίσκεψη στην… ασφαλή Ελλάδα και ο ΕΟΔΥ ανακοίνωνε αναζωπύρωση της πανδημίας με 55 νέα κρούσματα και 2 ακόμη θανάτους στη χώρα…

Δεύτερο σύμπτωμα της κυβερνητικής πολιτικής που φόρτισε αρνητικά την Ελλάδα ως προορισμό, ήταν ασφαλώς η υπερβολική, μέχρις ανοησίας προβολή του Έλληνα πρωθυπουργού στα διεθνή ΜΜΕ ως Μωυσή, ως Τσώρτσιλ και ως μυθικού Ηρακλή, ανάλογα με την περίπτωση, που δήθεν ηρωικά έσωσε με τις παρεμβάσεις του τους Έλληνες από την πανδημία και κράτησε τη χώρα ασφαλή.

Η προπαγάνδα αυτή, μακριά από την αρχαιοελληνική αίσθηση του μέτρου για την οποία μας εκτιμούν στην Ευρώπη, μπορεί να δούλεψε προσωρινά στο εσωτερικό της χώρας, βοηθούντων και των καλοταϊσμένων ΜΜΕ, δίνοντας μια ευκαιριακή εικόνα ευφορίας για τη ΝΔ στις δημοσκοπήσεις, αλλά δεν είχε καθόλου καλό αντίκτυπο εκτός συνόρων. Καθώς οι Ευρωπαίοι, πολύ ορθά σκεπτόμενοι, είναι δύσπιστοι απέναντι στους κομπασμούς και καχύποπτοι με εκείνους που προβάλλονται υπερβολικά.

Τρίτο στοιχείο της κυβερνητικής πολιτικής που λειτούργησε αρνητικά, για να μην πούμε ότι εξόργισε τους Ευρωπαίους με την χώρα μας, ήταν βέβαια η άστοχη, άκριτη, όσο και προκλητικά αλαζονική διαρκής σύγκριση της εξάπλωσης της πανδημίας στις χώρες της Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης, με την «ασφαλή» Ελλάδα.

Αφού ήταν γνωστό από νωρίς στους… κουτόφραγκους ότι η προηγμένη βιομηχανικά και εμπορικά και διασυνδεδεμένη λόγω διεθνών αεροδρομίων με τις χώρες προέλευσης του κορωνοϊού, Κεντρική και Δυτική Ευρώπη, υπήρξε θύμα πολύ μεγαλύτερης, αλλά και πολύ πιο πρώιμης εισβολής της πανδημίας. Με αποτέλεσμα στα μέσα Μαρτίου, όταν ο ΠΟΥ αναβάθμισε την επιδημία σε πανδημία και έδωσε οδηγία για γενικό lock down, να ήταν πλέον αργά για την αναχαίτιση της μεγάλης εξάπλωσης. Σε αντίθεση με την καθυστερημένη μετάδοση και περιορισμένης έκτασης εξάπλωση του ιού στην χαμηλής ανάπτυξης Ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια, όπου ανήκει γεωγραφικά και η Ελλάδα.

Τέλος, μια παράμετρος που εξηγεί γιατί οι Ευρωπαίοι επιλέγουν την Ισπανία ως τουριστικό προορισμό περισσότερο από την Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι η Ισπανία επλήγη σκληρά από την πανδημία και δεν θεωρείται αρκετά ασφαλής προορισμός, είναι η κακή κατάσταση του συστήματος υγείας στη χώρα μας. Καθώς η ελληνική κυβέρνηση, ως πεισματικά νεοφιλελεύθερη, δεν επένδυσε καθόλου στην αναβάθμιση και βελτίωση του δημόσιου συστήματος υγείας, εκτός από ανέξοδα παλαμάκια στα μπαλκόνια και ολέθριες για το σύστημα υγείας υποσχέσεις ιδιωτικοποίησής του.

Επομένως, όπως σήμερα το αποτέλεσμα δείχνει, το ρίσκο που πήρε η ελληνική κυβέρνηση να ανοίξει τα σύνορα και να επιτρέψει την ελεύθερη και χωρίς υγειονομικούς περιορισμούς άφιξη ξένων τουριστών ήταν εξαιρετικά κακή επιλογή, αφού και ως κίνηση ήταν πολύ παρακινδυνευμένη, αλλά και εκ του αποτελέσματος υπήρξε ατελέσφορη και αποτυχημένη.

Έτσι, όπως δείχνουν τα πράγματα το φετινό καλοκαίρι θα μας μείνουν οι ιοί που θα μας μεταφέρουν όσοι έρθουν στην Ελλάδα, αλλά θα χάσουμε το σημαντικό εισόδημα που περιμέναμε από τον τουρισμό.

Τι όφειλε να κάνει και δεν έκανε η κυβέρνηση Μητσοτάκη;

Πρώτα από όλα η κυβέρνηση έπρεπε να συλλάβει τα μηνύματα των καιρών και να προβλέψει την οικονομική καταστροφή. Ο τουρισμός πλέον είναι μια επικίνδυνη οικονομική δραστηριότητα, στην οποία δεν πρέπει να επενδύσουμε, όσο διαρκεί η απειλή της πανδημίας.

Αντίθετα, όπως έκαναν όλα τα Ευρωπαϊκά κράτη που επένδυσαν σημαντικά ποσοστά του ΑΕΠ τους στην αντιμετώπιση της ύφεσης που προκάλεσε το lock down, έπρεπε να διασφαλιστούν οι αμοιβές των εργαζομένων στην τουριστική οικονομία και να υποστηριχθούν οι επιχειρήσεις, ώστε να αντέξουν την κατάρρευση των εσόδων τη φετινή σαιζόν.

Αντί λοιπόν να μοιράζει η κυβέρνηση εκατομμύρια Ευρώ για διαφήμιση και προπαγάνδα σε ΜΜΕ, σε δημοσιογράφους και σε ημετέρους κομματικούς της φίλους, έπρεπε να διασφαλίσει κατά προτεραιότητα εργαζόμενους και επιχειρήσεις στον τουριστικό τομέα.

Το αναιμικό 3,5% του ΑΕΠ που η κυβέρνηση διέθεσε για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης αποκαλύπτει ότι η επιλογή αυτή ήταν αποτέλεσμα συνειδητής πολιτικής απόφασης.
Δεύτερον η κυβέρνηση θα έπρεπε να έχει επενδύσει στην ενίσχυση του εθνικού συστήματος υγείας. Η καλύτερη διαφήμιση της Ελλάδας στη σημερινή εποχή, είναι η αναβάθμιση και βελτίωση του συστήματος υγείας της. Αυτή είναι που θα φέρει τουρισμό στη χώρα μας, στη σημερινή συγκυρία, γιατί αυτή είναι που θα κάνει τους Ευρωπαίους να νιώσουν πραγματικά ασφαλείς στην Ελλάδα. Ούτε τα λόγια, ούτε τα ηλιοβασιλέματα, ούτε οι προπαγάνδες…

Τρίτον, η κυβέρνηση έπρεπε να τονώσει, με ενισχύσεις και επιδοτήσεις, τον εσωτερικό τουρισμό. Αυτός είναι ο πιο ασφαλής υγειονομικά τρόπος υποστήριξης της τουριστικής μας οικονομίας, με ταυτόχρονα ευεργετικά αποτελέσματα για τους πολίτες που αδυνατούν να υποστηρίξουν οικονομικά φέτος τις διακοπές τους.

Και τέταρτο, έπρεπε να έχει ήδη αρχίσει η κυβέρνηση την επεξεργασία ενός νέου μακροπρόθεσμου σχεδιασμού για την ανάπτυξη και την οικονομία, στην κατεύθυνση της ενίσχυσης ενός παραγωγικού και αυτοδύναμου αναπτυξιακού μοντέλου. Η επιλογή που πριν χρόνια έγινε για την ελληνική οικονομία, να εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό μονοθεματικά από τον τουρισμό, σήμερα δείχνει να έχει εξαντλήσει τα όριά της.

Η Ελλάδα, μια χώρα πλούσια σε αγροτικά προϊόντα και με ενδιαφέρουσα ποικιλία ειδών υγιεινής διατροφής, αλλά και με πλούσια φυσικά αποθέματα και πόρους, πρέπει να επιστρέψει σε πιο παραγωγικές αναπτυξιακές κατευθύνσεις, τονώνοντας τον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα της παραγωγής της και ισορροπώντας τη μεγάλη εξάρτηση από τον ευαίσθητο, όπως αποδεικνύεται λόγω υγειονομικής κρίσης, τομέα του τουρισμού.

Τα λάθη πληρώνονται. Δυστυχώς στην περίπτωση της κατάρρευσης του τουρισμού, άλλοι έκαναν τις λάθος επιλογές και άλλοι θα πληρώσουν στο τέλος τον δυσβάστακτο λογαριασμό…

Πηγή: tvxs.gr

Δρόμος ανοιχτός

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου