Ο Πούτιν, ο Μπάιντεν και το CNN

 

Του Θέμη Τζήμα

Ο τίτλος του CNN είναι εντυπωσιακός: “Putin got exactly what he wanted from Biden in Geneva”.

Θα νόμιζε κανείς ότι γράφηκε για τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ, όχι για τον σημερινό. Και όμως: ο εκνευρισμός των δημοσιογράφων του δικτύου ήταν τόσος, ώστε ανάγκασε τον πρόεδρο των ΗΠΑ να πει κάποια λίγα “γαλλικά” σε μια δημοσιογράφο του ως άνω καναλιού. Από μάλιστα χθες και τι δεν ακούμε από τους σχολιαστές του δικτύου: για τις σοβιετικές τακτικές του προέδρου της Ρωσίας (σύμφωνα με άλλους σχολιαστές μάλλον ναζιστικές) για το πώς θέλησε να εκμεταλλευθεί τον “ηγέτη του ελεύθερου κόσμου”, ώστε να απευθυνθεί στο παγκόσμιο κοινό και κυρίως γιατί ο πρόεδρος των ΗΠΑ εμπιστεύθηκε τον Ρώσο πρόεδρο.

Μάλιστα, παρότι ο πρώτος επανειλημμένως δήλωσε ότι το ζήτημα δεν είναι η εμπιστοσύνη, αλλά η συνεννόηση πάνω σε ορισμένα βασικά ζητήματα προς διασφάλιση των συμφερόντων των ΗΠΑ, οι δημοσιογράφοι μιας εκ των ναυαρχίδων των Δημοκρατικών δεν έδειξαν να έχουν ικανοποιηθεί ιδιαιτέρως.

Αν και όχι τόσο “εχθρικά”, παγωμένα ήταν τα σχόλια και άλλων μέσων ενημέρωσης των οποίων η γραμμή στηρίζει τους δημοκρατικούς- βλ. New York Times.

Το “γιατί” έχει προφανώς να κάνει με τις εσωτερικές αντιθέσεις στο κατεστημένο των ΗΠΑ. Ο Αμερικανός πρόεδρος, τόσο με όσο και κατά την (αλλά και μετά από) την χτεσινή του συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του έδειξε να ασπάζεται μια ρεαλιστική πολιτική: όχι ρητορικές ακροβασίες και (από όσο μπορούμε να καταλάβουμε) απόπειρα συνεννόησης, ώστε να αποφευχθεί μια διαρκής, επικίνδυνη επιδείνωση, αλλά με καθαρές, “κόκκινες” γραμμές.

Δεν είναι ό,τι πιο πρωτότυπο ή εντυπωσιακό, αλλά είναι πιο συνετό από το να ωθείς τα πράγματα σε μια θερμή σύγκρουση. Επιπλέον, όχι τυχαίως, στο πλαίσιο των δηλώσεών του, ο πρόεδρος των ΗΠΑ αναφέρθηκε στα εσωτερικά προβλήματα των ΗΠΑ, αλλά και στην προσεκτική σχέση της Κίνας και της Ρωσίας. Έδειξε από τη μια τα όρια του χρόνου που μπορεί να δώσει στα διεθνή ζητήματα όταν έχει ανοιχτά εσωτερικά μέτωπα, αλλά και από την άλλη υπονόησε εκείνο το οποίο και ο προηγούμενος πρόεδρος υποστήριζε: αν θέλουν οι ΗΠΑ να περιορίσουν την Κίνα δεν μπορούν να σπρώχνουν ταυτοχρόνως την Ρωσία στην αγκαλιά της.

Τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι δεν διατήρησε την γραμμή της πίεσης έως επιθετικότητας: από τις κυβερνοεπιθέσεις έως τα ανθρώπινα δικαιώματα, ελάχιστα αποστασιοποιήθηκε από την κυρίαρχη στις ΗΠΑ ρητορική. Αντιστοίχως και ο πρόεδρος της Ρωσίας, πολύ λίγο έδειξε να ελπίζει σε εντυπωσιακή βελτίωση των διμερών σχέσεων.

Ωστόσο, το μεγάλο πρόβλημα δεν είναι σήμερα αυτό, παρότι μπορεί να γίνει ξανά στο μέλλον, όταν η εκστρατεία φθοράς των ΗΠΑ εις βάρος της Ρωσίας θα έχει κλιμακωθεί. Άλλωστε δεν χρειάζεται εντυπωσιακή βελτίωση, προκειμένου να αποτραβηχτούμε από την διαρκή επιδείνωση, αλλά σταθερή βελτίωση. Το μεγάλο θέμα είναι το απρόβλεπτο των εξελίξεων εντός των ΗΠΑ: η αντίθεση σειράς μέσων ενημέρωσης στον πρόεδρο των ΗΠΑ αποδεικνύει για άλλη μια φορά ότι σημαντικό μέρος του βαθέος κατεστημένου της Ουάσιγκτον είναι αποφασισμένο να μην εγκαταλείψει κατά κανέναν τρόπο τον αντιρωσισμό όχι ως γενική και ρητορική εκδήλωση, αλλά ως σαφή πολιτική πολεμικής εμπλοκής κάποιου είδους.

Επιπλέον ζήτημα αποτελεί η στάση της εξαιρετικά σιωπηλής αντιπροέδρου, η οποία είναι πολύ πιθανό να διαδεχθεί τον νυν πρόεδρο.

Αυτό το απρόβλεπτο στοιχείο των εξελίξεων εντός των ΗΠΑ αποτελεί το κύριο αγκάθι στην συνεννόηση μεταξύ των δύο κρατών.

Οι όποιες ρωσικές επιδιώξεις είναι πλέον σαφείς και γνωστές. Οι ίδιες οι ΗΠΑ το αναγνωρίζουν. Από την στιγμή κατά την οποία οι επιδιώξεις είναι σαφείς η συνεννόηση, έστω και δύσκολη, μπορεί να επέλθει. Όσο οι επιδιώξεις και η στάση αντιθέτως, του ενός μέρους τροποποιούνται η συνεννόηση καθίσταται δυσκολότερη έως αδύνατη.

Το ερώτημα λοιπόν παραμένει: ακόμα και αν ειλικρινώς το θέλει, μπορεί ο πρόεδρος Μπάιντεν να διατηρήσει και να διευρύνει την ευκαιρία συνεννόησης με την Ρωσία ή το κατεστημένο της πατρίδας του θα ανατρέψει (ή έστω εκτροχιάσει εν μέρει) την πολιτική του, όπως περίπου έπραξε επί Τραμπ; Οι πιθανότητες δείχνουν προς την δεύτερη περίπτωση, αλλά μένει να διαπιστωθεί. 


Δρόμος ανοιχτός

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου