Κατάρρευση στην Καμπούλ, τριγμοί στην Ουάσιγκτον, ανησυχία (επιτέλους) στην Αθήνα;

 

Η κατάρρευση της κυβέρνησης στο Αφγανιστάν μέσα σε λίγες μέρες αποτελεί μια τόσο ντροπιαστική ήττα για τις ΗΠΑ, ώστε καθίσταται ύποπτη

Του Θέμη Τζήμα

Η κατάρρευση της κυβέρνησης στην Καμπούλ μέσα σε λίγες μέρες αποτελεί μια τόσο ντροπιαστική ήττα για τις ΗΠΑ, ώστε καθίσταται ύποπτη.

Κακώς φυσικά συγκρίνεται με το Βιετνάμ ή με την αποχώρηση των Σοβιετικών από το Αφγανιστάν. Στην μεν πρώτη περίπτωση, οι ΗΠΑ είχαν χάσει περί τα 50.000 μέλη των ενόπλων δυνάμεών τους, στην δε δεύτερη, η ΕΣΣΔ έχασε περί τους 15.000 στρατιώτες. Στον παρόντα πόλεμο, οι ΗΠΑ απώλεσαν μόλις 2.442 μέλη των ενόπλων δυνάμεών τους σε διάστημα 20 ετών – με φθίνοντα ρυθμό τα τελευταία χρόνια. Από το 2014 και δώθε δεν υπήρξε ποτέ τριψήφιος αριθμός θυμάτων ανά έτος, ενώ το 2020 είχαν μόλις εννέα απώλειες και όχι πάνω από 2.500 στρατιώτες εγκατεστημένους.

Παρόλα αυτά αποφάσισαν την αποχώρηση από το Αφγανιστάν, διαγράφοντας μια παρουσία 20 ετών, εγκαταλείποντας τους συνεργάτες τους, με μια εκλεκτή τους κυβέρνηση να τρέπεται σε άτακτη φυγή, με μέλη της Αλ Κάιντα και του Ισλαμικού Κράτους να κυκλοφορούν ελεύθερα, με γυναίκες, παιδιά και μειονότητες να βρίσκονται στο έλεος του αντιδραστικού πολιτικού Ισλάμ και τελικά με μια ταπεινωτική ήττα (ίσως την πιο ταπεινωτική λόγω των παραπάνω) να περνάει στην ιστορία των ΗΠΑ.

Η ταχύτητα της αποσύνθεσης των κυβερνητικών αφγανικών δυνάμεων, πριν καν προλάβουν να φτάσουν οι ενισχύσεις τις οποίες άρον-άρον διέταξε ο πρόεδρος Μπάιντεν, προκειμένου να εκκενωθεί η πρεσβεία των ΗΠΑ, είναι καταρχήν ατιμωτική.

Ατιμωτική, διότι οι ΗΠΑ αποδείχτηκαν “χάρτινος τίγρης” στο Αφγανιστάν. Αν δεν μπορούν να αντέξουν μια εκστρατεία η οποία απαιτούσε ελάχιστες ένοπλες δυνάμεις στο έδαφος και έναν σχετικώς μικρό αριθμό θυμάτων, τι μπορεί να περιμένει από την Ουάσιγκτον η Ουκρανία, η Ταϊβάν ή η όποια άλλη δύναμη εμπιστεύεται την ασφάλειά της στις διαθέσεις του αμερικανικού Πενταγώνου;

Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι η αποχώρηση των δυνάμεων των ΗΠΑ μετά τα 19 θύματά τους στο Μογκαντίσου, έπεισε τον Μπιν Λάντεν ότι μπορούσε να χτυπήσει την υπερδύναμη με τρόπο που θα έκαμπτε την αποφασιστικότητά της. Η ήττα στο Αφγανιστάν πείθει ότι τελικά, ο Μπιν Λάντεν δεν είχε άδικο ως προς τις αμερικανικές αντοχές.

Η απώλεια κύρους για μια μεγάλη δύναμη είναι πολύ χειρότερη από την ήττα αυτή καθαυτή.

Ακόμα χειρότερα θα είναι τα πράγματα, αν οι ΗΠΑ όντως πιστεύουν ότι μπορούν να ελέγξουν καταστάσεις από τον αέρα, όπως ψέλλιζαν στο CNN οι εκπρόσωποι του Πενταγώνου. Πρόκειται για προφανώς αποτυχημένη επιλογή, η οποία δεν έχει επιβεβαιωθεί σε καμία απολύτως περίπτωση.

Επιπλέον, η κατάρρευση είναι τόσο γρήγορη, ώστε καθίσταται και ύποπτη. Το επόμενο διάστημα θα δούμε αν οι ΗΠΑ (και εφόσον η απάντηση είναι θετική, ποιοι μέσα σε αυτές) επέλεξαν να ποντάρουν στους Ταλιμπάν – όπως άλλωστε και παλαιότερα είχε πράξει η Ουάσιγκτον. Θα δούμε αν (όπως συνέβη και με το Ισλαμικό Κράτος) οι Ταλιμπάν θα αποτελέσουν πολιορκητικό κριό των ΗΠΑ ή και των ΗΠΑ. Διότι μεταξύ άλλων είναι προφανές ότι η νέα ηγεσία του Αφγανιστάν θα χρειαστεί και έναν βαθμό εσωτερικής σταθερότητας, αλλά και κεφάλαια. Κεφάλαια, τα οποία η Κίνα σπεύδει από καιρό να προσφέρει.

Είτε συνολικά το Αφγανιστάν των Ταλιμπάν ως τέτοιο, είτε εμπειροπόλεμοι μαχητές Ταλιμπάν, πολύ πιθανά θα χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο της σύγκρουσης με το Ιράν, στην Συρία ή ενάντια στη Ρωσία και στην Κίνα.

Αναρωτιέται κανείς πώς θα σταθεί το κατεστημένο της Ουάσιγκτον. Οι προειδοποιητικές βολές είχαν ήδη εξαπολυθεί μετά την συνάντηση Μπάιντεν-Πούτιν. Η αποχώρηση, με αυτόν τον τρόπο ιδίως, είναι σαφές ότι θα προκαλέσει ισχυρή αντιπαράθεση και θα εντείνει την καχυποψία για τις ικανότητες του προέδρου των ΗΠΑ. Αν μάλιστα σκεφτεί κανείς ότι πίσω του περιμένει η Καμάλα Χάρις και απέναντι ο τραμπισμός τα πράγματα δεν φαίνονται ευοίωνα ως προς την σταθερότητα και την συνοχή στην στρατηγική των ΗΠΑ.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι τριγμοί (ελπίζουμε να) φτάνουν ως την Αθήνα και το Αιγαίο, παρότι τα μέσα ενημέρωσης της πατρίδας μας κάνουν ό,τι μπορούν για να τους θάψουν. Στο Αφγανιστάν των Ταλιμπάν, αντικειμενικά ενισχύεται το Πακιστάν, μια χώρα η οποία είναι στενή σύμμαχος της Τουρκίας. Ακόμα και αν η Τουρκία δεν διατηρήσει άμεση στρατιωτική παρουσία στο Αφγανιστάν, θα εξακολουθήσει να εντάσσεται σε ένα σύνολο κρατών τα οποία διατηρούν προνομιακές σχέσεις με τους Ταλιμπάν. Το διεθνοπολιτικό αποτύπωμά της διευρύνεται.

Κυρίως όμως, αν η εγκατάλειψη των Κούρδων στην Συρία θεωρήθηκε αποτέλεσμα της προνομιακής σχέσης του τότε προέδρου των ΗΠΑ με τον Τούρκο πρόεδρο (λανθασμένη θεώρηση) τα γεγονότα στο Αφγανιστάν αποδεικνύουν ότι απλώς οι ΗΠΑ δεν αποτελούν αξιόπιστο σύμμαχο ή ότι σε κάθε περίπτωση πρέπει κανείς να είναι πολύ επιφυλακτικός για το πώς μεταφράζεται η υποστήριξή τους στο πεδίο. Κανονικά στην Αθήνα, οι τριγμοί στην διακομματική παράταξη της πατρωνίας από τις ΗΠΑ θα έπρεπε να ακούγονται ήδη.

Δυστυχώς πολύ αμφιβάλουμε ότι έστω τώρα θα υπάρξει αλλαγή πορείας. Παρόλα αυτά, όταν κάποτε θα μιλήσουμε (γιατί θα έρθει αυτή η ώρα) για προδοσία από τους συμμάχους μας, να θυμόμαστε ότι μας είχαν προειδοποιήσει με τις πράξεις τους. 


Δρόμος ανοιχτός

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου