Μια Ελλάδα εκτός τόπου

 

Για μια ακόμα φορά φαίνεται ότι η εξωτερική πολιτική του κράτους αποκόβει τη χώρα από το γεωγραφικό και ιστορικό της περιβάλλον.

Του Δημήτρη Β. Πεπόνη

Η χώρα μας είναι ευνοημένη από τη γεωγραφία της και την εγγύτητα που έχει με τα κέντρα παραγωγής και παροχής ενέργειας, καθώς διαθέτει δυνατότητα τροφοδοσίας ανεξάρτητη από τις επιπτώσεις που έχει ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι δολιοφθορές στη Βαλτική (σαν αυτές που αναφέραμε σε προηγούμενο σημείωμα), όπως η αποσύνδεση, η καταστροφή και ο έλεγχος (1) των ενεργειακών και οικονομικών σχέσεων της Γερμανίας με τη Ρωσία, (2) των ιστορικών και γεωφυσικών σχέσεων της κεντρικής με την ανατολική Ευρώπη, και (3) της διασύνδεσης της Βαλτικής με τον Εύξεινο.

Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα ενεργειακής τροφοδοσίας από τη Ρωσία στον Εύξεινο, από το Αζερμπαϊτζάν στην Κασπία, και από τους Άραβες μέχρι τους Αλγερινούς στη Μεσόγειο (π.χ σκεφτείτε συγκριτικά με τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της η Ελλάδα, την απίστευτα δύσκολη θέση της Βαυαρίας, της Αυστρίας και της Ουγγαρίας).

Οι κατευθύνσεις προς αυτές τις περιοχές (Μεσόγειος-Εύξεινος) εμπεριέχουν το μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας ως ιστορικής οντότητας, αντικειμενικά. Εάν το κράτος, ως πολιτική οντότητα, αποφασίζει να αποκόβεται από το γεωγραφικό και ιστορικό περιβάλλον της χώρας και να ανήκει στη Μάγχη και τον Κόλπο του Ντέλαγουερ, είναι ζήτημα επιλογής και ορισμού συμφέροντος και ταυτότητας, υποκειμενικά.

Μόνο μέσω της ιδεολογικής βουλησιαρχίας και των επιλογών της εξωτερικής πολιτικής του κράτους, μπορούν να καταστραφούν τα στρατηγικά πλεονεκτήματα που προσφέρουν τα γεωφυσικά δεδομένα σε συνάφεια με τη γεωγραφική θέση της χώρας.

Ωστόσο, για μια ακόμα φορά φαίνεται ότι η εξωτερική πολιτική του κράτους αποκόβει τη χώρα από το γεωγραφικό και ιστορικό της περιβάλλον.

Γιατί;

Απάντηση: η Τουρκία προφανώς θα καταστεί ενεργειακός κόμβος, εάν δεν καταστρέψει τις σχέσεις της με τους Άραβες και τους Ρώσους (παραλίγο να τα καταφέρει την περασμένη δεκαετία). Αυτό επιτάσσει η γεωγραφία και τα γεωφυσικά δεδομένα, αντικειμενικά. Άρα, προκειμένου η Κωνσταντινούπολη να καταστρέψει τις σχέσεις της με τη Μόσχα και τη Μέκκα, πρέπει να υπάρχει ένα κοσμικό λίμπεραλ εκδυτικισμένο καθεστώς στο κράτος της Άγκυρας, βαθιά εξαρτημένο, που θα εξυπηρετεί την ευρωαμερικανική ενότητα και τις γεωπολιτικές επιδιώξεις στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και της Δύσης. Αυτό αξιώνει η πολιτική και το συμφέρον, υποκειμενικά. Διότι η δυτική Ευρώπη, για όσο θα υπάρχει ο κόσμος όπως τον ξέρουμε, πάντοτε θα εξαρτάται για την επιβίωσή της από τη Μεσόγειο (Αυτή είναι η ιστορική ουσία των Σταυροφοριών, και η πολιτική ουσία της αοριστίας χρήσης και νοηματοδότησης του όρου «Ισλάμ»).

Τα πράγματα δεν είναι πολύ διαφορετικά για την Ελλάδα ή τουλάχιστον για μια Ελλάδα που έχει αποφασίσει να βρίσκεται ταυτόχρονα απέναντι και στη Ρωσία και στην Τουρκία. Απ’ ό,τι φαίνεται, ο μόνος τρόπος να εξασφαλίσει το παρόνκαθεστώς την εξωτερική του νομιμοποίηση και την εσωτερική του συνοχή ή το ιδεολογικό του μπετονάρισμα, είναι να καταστρέψει η Αθήνα τις σχέσεις της και με την Κωνσταντινούπολη και με τη Μόσχα,δηλαδή με την αποκοπή της Ελλάδας από το ιστορικό και γεωγραφικό της περιβάλλον και την εναντίωσή της στα δύο μεγαλύτερα πολιτικά και οικονομικά κέντρα, όχι απλώς της ευρύτερης ιστορικής μας περιοχής, αλλά και γενικότερα, καθώς αποτελούν και τις δύο πολυπληθέστερες πόλεις της Ευρώπης.

Όμως, εφόσον ισχύει η θέση που εξέφρασε σε πρόσφατη ομιλία του ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ότι «η Ελλάδα γεννήθηκε ως ανεξάρτητο κράτος πριν διακόσια χρόνια με τη θεωρία ότι μπορεί να συμβάλλει μαζί με την παρακμάζουσα τότε Οθωμανική Αυτοκρατορία στην ανακοπή της καθόδου της Ρωσίας στη Μεσόγειο. Με αυτή λίγο πολύ την προσέγγιση οι δύο χώρες, Ελλάδα και Τουρκία, εντάχθηκαν το 1952 από κοινού στο ΝΑΤΟ», τότε θα πρέπει ν’ απασχολούν τη χώρα τα εξής ερωτήματα:

  • Αν η Ελλάδα εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ, από κοινού με την Τουρκία, προκειμένου δυνητικά να διακοπεί, ή το λιγότερο να ελεγχθεί, η συμπληρωματικότητα του Εύξεινου με τη Μεσόγειο, τότε τι αποτέλεσμα θα έχει μια εκ νέου λειτουργική επανεκκίνηση της συμπληρωματικότητας τους, αν η χώρα δεν αλλάξει βιολί και συνεχίσει το ίδιο τροπάριο;
  • Αν η γέννηση της Ελλάδας έγινε την εποχή που το Λονδίνο και το Παρίσι ήταν οι δύο πολυπληθέστερες πόλεις της Ευρώπης, τότε τι σηματοδοτεί μια εποχή που στη θέση τους βρίσκονται η Κωνσταντινούπολη και η Μόσχα;
Η ηγεμονική ιδεολογία του κράτους (η οποία θέλει να παρουσιάζεται ως εθνική) έχει διαμορφωθεί προκειμένου να μην τίθενται στο τραπέζι του διαλόγου τέτοιου είδους ερωτήματα, και να αποφεύγονται ανάλογοι προβληματισμοί. Όμως η γεωγραφική, ιστορική και πολιτική πραγματικότητα δεν εξαφανίζεται όταν δεν μας βολεύει, όταν την απωθούμε, την καταπιέζουμε ή την αρνούμαστε. Αντιθέτως, η σύγκρουση μαζί της είναι σφοδρή, με αποτέλεσμα επιπτώσεις και μεταβολές ιστορικών διαστάσεων.


Δρόμος ανοιχτός

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου