Του Θανάση Σκαμνάκη
Κάθε φορά που ερχόμαστε αντιμέτωποι με τα γεγονότα, τον τελευταίο καιρό τουλάχιστον, μας πλημμυρίζει η απορία. Λες και δεν τα περιμέναμε, ενώ έχουμε μιλήσει, γράψει και σκεφτεί κατ’ επανάληψη γι’ αυτόν τον επεκτεινόμενο παραλογισμό. Κι ωστόσο, κάθε φορά παραμένει η έκπληξη. Όχι πως πέφτουμε από τα σύννεφα, αλλά σα να μη πιστεύουμε πως όσα λέμε είναι αλήθεια, ή πως θα επαληθευθούν!
Ένα συνεχιζόμενο και επεκτεινόμενο φαινόμενο που γίνεται κάτι σαν συνήθεια, καθώς διαχέεται σε όλη την έκταση και όλη την κλίμακα. Αυτό είναι που περισσότερο από όλα μας καθηλώνει.
Καθώς τα υψηλά κλιμάκια, σε πλανητικά επίπεδα, συνωμοτούν με το παράξενο (αν χρησιμοποιήσουμε ήπιες λέξεις), οδηγούν σε μια γενικευμένη ευτέλεια, αναδεικνύοντας προέδρους και υπουργούς και αρμόδιους και συμβούλους και δημοσιογράφους και λοιπούς του χαμηλού βεληνεκούς. Και του παραλόγου…
Αν ο υπουργός Υγείας των ΗΠΑ δηλώνει πως θα απαγορεύσει στους επιστήμονες να δημοσιεύουν έρευνες στα κορυφαία παγκοσμίως επιστημονικά περιοδικά και αντ’ αυτού προτείνει «εσωτερικές» δημοσιεύσεις (καλά διαβάζετε), γιατί να μην ορίζει ο εντός των μικρών συνόρων μας υπουργός πως τα ταξί θα παραλαμβάνουν επιβάτες έξω από την κίτρινη λωρίδα των λεωφορειοδρόμων, στη μέση δηλ. της λεωφόρου; Και άλλα παρόμοια μικρά ή μεγάλα.
‘Ενας καθημερινός νεοφιλελευθερισμός (μου φέρνει στο νου την αντίστοιχη έκφραση-τίτλο της ταινίας του Μιχαήλ Ρομ, Ο αληθινός φασισμός) που αλλάζει το νόημα των πραγμάτων. Έτσι επιτρέπει στον κάθε αδαή να παρουσιάζεται ως ειδήμων και αρμόδιος, καθώς οι αντικειμενικές αλήθειες αντικαθίστανται από την «ελευθερία» της γνώμης, η επιστημονική γνώση περιθωριοποιείται (αυτό δηλώνει ο αμερικάνος υπουργός) και η ιστορία είναι ό,τι θέλεις να είναι.
Μέσα σε τέτοια ατμόσφαιρα οι άνθρωποι όλο και πιο πολύ μειώνουμε τις απαιτήσεις μας, από τη ζωή και από τους εαυτούς μας συνήθως. Όταν γινόμαστε αποδέκτες του μοιραίου παραλόγου, του ασήμαντου, του άνευ αξίας, ρέκτες του ραντεβού στα τυφλά και του ριάλιτι της ερωτικής αναζήτησης χωρίς περιεχόμενο, μεταθέτουμε στην προσωπική μας ήττα και ευθύνη όλα τα κακά και μετατρέπουμε επίσης την προσωπική αυτή ήττα σε φόβο!
Και ο περιρρέων φόβος βρίσκει διέξοδο στην έρπουσα βία και μετά στην άμεση. Από τον καθένα κατά παντός. Ένα αυτοκίνητο μπορεί να διαλύσει το πλήθος που δεν αρέσει, ένα μαχαίρι να κάνει μια σύζυγο να σωπάσει και μια επιδρομή των ΜΑΤ να κάνει έναν υπουργό Χρυσοχοΐδη να καμαρώνει. Κι έναν ανόητο, αμόρφωτο δημοσιογράφο να πανηγυρίζει για τον Άδωνι.
Από το μεγάλο στο μικρό είναι μια γραμμή συνέχειας, όπου το εξαιρετικό γίνεται κανονικότητα και το αυτονόητο ζητούμενο.
Και προκαλεί μια κατάθλιψη στους ανθρώπους, με όλο και πιο μεγάλη την ανάγκη προσφυγής σε ψυχικές θεραπείες, καθώς δεν βιώνεται ως κάτι κοινωνικό και συνεπώς συλλογικό, οπότε να αντιμετωπιστεί και ως τέτοιο, αλλά οδηγεί σε νέους τρόπους εξατομίκευσης.
Ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός δεν αποικίζει μόνο τις χώρες με νέους τρόπους. Αποικίζει με νέους τρόπους και πολλαπλώς τις συνειδήσεις.
Και επιδρά πολλαπλώς στις πρωτοπορίες, ή εκείνους που επαγγέλλονται πρωτοπορίες, οι οποίοι αδυνατούν να προσαρμοστούν (και δεν θέλουν, και καλώς κάνουν), αλλά ταυτόχρονα δυσκολεύονται (και μερικές φορές δεν θέλουν, και κάνουν κακώς) να προσαρμόσουν τις επεξεργασίες, τα αιτήματα, τις αναλύσεις σε αντιστοιχία με αυτά τα φαινόμενα και την κατάσταση. Μένουν να επαναλαμβάνουν τα δεδομένα, τις λέξεις και τους τόνους της εποχής που πέρασε. Με τις κανοναρχήσεις της. Και θεωρούν εν τέλει πως φταίνε οι άλλοι. Έτοιμοι να καταραστούν τους δικούς τους ανθρώπους αν παρεκκλίνουν από την πίστη!
Πάντως, ας σκεφτούμε πως όλα αυτά δεν είναι στάσιμα και απελπιστικά. Ίσως να είναι η ευκαιρία, όχι να μηδενίσουμε τα κοντέρ, αλλά να διαφύγουμε από δεδομένες «ασφάλειες», παρελθούσες ούτως ή άλλως, και να οικοδομήσουμε τις σκέψεις και τα σχήματα του παρόντος, εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο (μόνο με αυτόν τον τρόπο) τη δυναμική του μέλλοντος και την ιστορική συνέχεια των απελευθερωτικών εγχειρημάτων!
Πάντα μια ήττα είναι ευκαιρία για μια έναρξη και τελικά μια νίκη!
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου