Άποψη

Αυτό που διαπιστώνεται γενικότερα σε πολλές κοινωνίες, είναι μία βαθιά και επικίνδυνη απώλεια εμπιστοσύνης – όχι μόνο στις δυτικές κυβερνήσεις που έχουν πλέον συντονισθεί μεταξύ τους αλλά σε όλα, συμπεριλαμβανομένης της τεχνολογίας, των ΜΜΕ, των ειδικών κοκ. Παράλληλα γίνεται αισθητή μία κλιμακούμενη πολιτισμική αντίληψη, σύμφωνα με την οποία η αλήθεια δεν είναι πια προσβάσιμη σε όλους εμάς τους απλούς ανθρώπους – δεν τη μαθαίνουμε ποτέ.

Βιώνουμε επί πλέον την άνοδο του χάους της πληροφορίας και τα τελευταία στάδια αυτού που έχει αποκαλεστεί «ψύχωση μαζικού σχηματισμού» (mass formation psychosis) – χωρίς να γνωρίζουμε πού θα καταλήξει αφού κανένας δεν μπορεί να το προβλέψει, αλλά μόνο πως κάτι έρχεται εναντίον μας και θα μας χτυπήσει πολύ σκληρά, χωρίς να υπάρχει καμία αμφιβολία. Ειδικά όσον αφορά την παραπάνω ψύχωση, γράφτηκε το εξής:

«Τον Μάρτιο του 2020 η βρετανική κυβέρνηση ανησυχούσε πολύ για την άρνηση συμμόρφωσης των ανθρώπων – πιστεύοντας πως δεν θα συναινούσαν με το κλείδωμα τους (lockdown). Υπήρξαν συζητήσεις σχετικά με το φόβο που απαιτείται για την «ενθάρρυνση» της συμμόρφωσης και λήφθηκαν αποφάσεις σχετικά με το πώς θα αυξηθεί ο φόβος για να επιτευχθεί. Ο τρόπος που χρησιμοποιήσαμε το φόβο είναι δυστοπικός. Η χρήση του φόβου ήταν σίγουρα ηθικά αμφισβητήσιμη. Ήταν σαν ένα περίεργο πείραμα. Τελικά απέτυχε (σε κάποιο βαθμό), επειδή ο κόσμος φοβήθηκε πολύ» (Telegraph).

Είναι εντυπωσιακό πάντως το ότι, όλα αυτά συνέβησαν μέσα σε δύο μόλις χρόνια – εντός των οποίων περάσαμε πολύ γρήγορα από την αίσθηση της ειρήνης και της σχετικής ευημερίας, στον απολυταρχισμό και στο χάος. Κάθε φορά δε που φαινόταν πως το μαρτύριο τελειώνει, ακολουθούσε ένα ακόμη χειρότερο – ενώ σήμερα η Ελλάδα δεν είναι βυθισμένη μόνο στα χρέη και στα ελλείμματα. Βιώνει επί πλέον μία τεράστια έκρηξη των κρουσμάτων της πανδημίας, παρά τα μέτρα, το οικονομικό έγκλημα των lockdowns, τους εμβολιασμούς, τις εμμονές και τις μάσκες – γεγονός που τεκμηριώνει πως τα πάντα έχουν αποτύχει.

Βέβαια η πανδημία θα τελειώσει, όπως τελειώνουν πάντοτε – με την άφιξη (όχι επίτευξη) της ανοσίας της αγέλης. Τότε δηλαδή που ο ιός εξελίσσεται σε μία κανονικότητα της ζωής, αναπαράγεται με άλλους ιούς και μετατρέπεται σε φυσιολογικό, καθώς επίσης εποχιακό – όπως κάθε ασθένεια.

Με ή χωρίς το εμβόλιο λοιπόν, φαίνεται πως φτάνει στο τέλος της – έχοντας κλείσει τον συνήθη κύκλο των δύο ετών. Αυτό που όμως δεν θα τελειώσει τόσο εύκολα, είναι ο κρατισμός που έχει επιτευχθεί με τη βοήθεια της πανδημίας, του φόβου και της τρομοκρατίας που έχει ασκηθεί (ανάλυση) – ο έλεγχος των μαζών, η παρακολούθηση, ο δεσποτισμός, η στέρηση ελευθεριών, οι νέοι κανόνες, οι «υποχρεωτικότητες» και η απειλή ότι, όλα αυτά θα μπορούσαν να επαναληφθούν.

Η απαλλαγή άλλωστε από την πανδημία είναι κάτι, για το οποίο φροντίζει η φύση – ενώ η απαλλαγή από τους ελέγχους της πανδημίας και από το αστυνομικό κράτος, στο οποίο έχει μεταλλαχθεί η δημοκρατία με τη βοήθεια της πανδημίας, θα είναι κάτι πολύ πιο δύσκολο, για το οποίο δεν μπορεί να φροντίσει η φύση, αλλά μόνο οι άνθρωποι.

Εν τούτοις, το αστυνομικό κράτος δεν θα καταφέρει να επιβληθεί. Γιατί δεν θα τα καταφέρει; Η απάντηση είναι πολύ πιθανόν να συνδέεται με τη μη συμμόρφωση – ενώ ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων έχει φτάσει ήδη σε αυτό το σημείο, αποφασίζοντας να δώσει τέλος στην υπακοή. Έφτασε επειδή πολλοί έχουν εγκαταλείψει τη δουλειά τους, άλλοι έχουν μείνει άνεργοι, έχουν μετακομίσει και έχουν «ανατρέψει» τη ζωή τους – με τρόπους κυριολεκτικά συγκλονιστικούς. Έτσι σκέφθηκαν ξανά τη σχέση τους με τους πολιτικούς θεσμούς και με τους ηγέτες – έτοιμοι πλέον για κάτι εντελώς καινούργιο.

Ποιο είναι αυτό το καινούργιο; Σε καμία περίπτωση η επιστροφή στην προηγούμενη κανονικότητα που απολάμβαναν – αφού αυτή ακριβώς δημιούργησε τις προϋποθέσεις για τα μαρτύρια που βιώνουν τα τελευταία δύο χρόνια, μεταξύ των οποίων η αναβίωση του απολυταρχισμού με κοινοβουλευτικό μανδύα. Με απλά λόγια, γνωρίζουν πλέον πως δεν μπορούν και δεν πρέπει να γυρίσουν πίσω, επειδή τότε κινδυνεύουν να επαναλάβουν αυτά που μόλις βίωσαν – είναι αυτονόητο.

Πιθανότατα βέβαια, η εύρεση του καινούργιου θα πρέπει να συμβεί εν μέσω μίας αυξανόμενης οικονομικής κρίσης – με κυρίαρχους τις ενεργειακές τιμές και τον πληθωρισμό, αν μη τι άλλο επειδή όλα αυτά τα χρήματα, με τα οποία κράτη και κεντρικές τράπεζες πλημμύρισαν τις αγορές, πρέπει να καταλήξουν κάπου.

Επίλογος

Κλείνοντας, οι άνθρωποι με τις μάσκες στους δρόμους και με το φόβο του ιού αποστασιοποιήθηκαν – περιόρισαν τις κοινωνικές τους δραστηριότητες, συμμορφώθηκαν με τα εμβόλια, με το πρώτο, με το δεύτερο και με το ενισχυτικό, έκαναν τα πάντα σωστά αλλά, παρόλα αυτά, πολλοί κόλλησαν. Ως εκ τούτου είναι αδύνατον να υποτιμηθούν οι συνέπειες για έναν μεγάλο αριθμό τους – ο οποίος εμπιστεύθηκε τους ειδικούς, οι ειδικοί έκαναν λάθος και οι άνθρωποι αναγκαστικά αναρωτώνται τι θα ακολουθήσει και ποιον μπορούν να εμπιστευθούν.

Προφανώς κανένας μας δεν θα ήθελε να ζήσει σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από μία μαζική απώλεια της εμπιστοσύνης, για όλα όσα τόσες γενιές εργάστηκαν τόσο σκληρά και για τόσον καιρό, έως ότου οικοδομηθούν. Εν τούτοις, έχουμε δυστυχώς φτάσει σε αυτό το σημείο – ειδικά εμείς οι Έλληνες που δεν έχουμε χάσει την εμπιστοσύνη μας μόνο από τη διαχείριση της πανδημίας αλλά, κυρίως, από τα μνημόνια της καταστροφής που βιώνουμε τα τελευταία δώδεκα χρόνια, χωρίς σταματημό.

Στα πλαίσια αυτά, είναι πολύ δύσκολο να προβλέψει κανείς τι θα συμβεί στο μέλλον και πώς θα συμπεριφερθούν οι άνθρωποι, καθώς επίσης οι κοινωνίες τους – πολύ περισσότερο όταν αντιληφθούν πως η δημοκρατία έχει μετατραπεί με τη βοήθεια της πανδημίας σε μία δεσποτική αστυνομοκρατία φασιστικού τύπου, με κοινοβουλευτικό περίβλημα.