Η παρακμή της Ελλάδας, μια απόπειρα απάντησης στον κ. Γιανναρά


Του Γιάννη Περάκη

Ο κ. Γιανναράς στο άρθρο του «Να συνεννοηθούμε στη διάγνωση» (Καθημερινή 27/10/2019), έχει «μερικό» δίκιο παρά τις «ασυνέπειες», τα «χρονικά άλματα» στις «δύσκολες περιόδους», στην «έλλειψη της ερμηνείας» του φαινομένου της παρακμής της Ελλάδας. Εάν κάποιος χαρακτήριζε το άρθρο αυτό, οι πλέον δόκιμοι χαρακτηρισμοί θα ήταν: «άλματα εποχών», συνέπεια στην γενικότερη φιλοσοφική του συγγραφέα, αδιέξοδα αλλά «και «επικίνδυνα» τελικά συμπεράσματα.

Η διάγνωση

Έχει λοιπόν «δίκιο» ο κ. Γιανναράς στις διαπιστώσεις, όταν λέει: «Έχει κεφαλαιώδη σημασία η διάγνωση: Να ξεχωρίσουμε την κρίση από την παρακμή. Να έχουμε συνείδηση των συνεπειών τι συνεπάγεται μια κοινωνική «κρίση», τι τελεσίδικο σημαίνει η «παρακμή». Πώς μπορούμε να διαγνώσουμε τη διαφορά; Εύκολο κριτήριο είναι η διάρκεια. Αν κάποιες κοινωνικές δυσλειτουργίες παρατείνονται πέρα από τον μέσο όρο ζωής μιας γενιάς, ταλαιπωρούν δύο τρεις ή περισσότερες γενιές, τότε υποπτευόμαστε παρακμή. Αν διαδοχικές κυβερνήσεις υπόσχονται να λύσουν ένα πρόβλημα οργάνωσης, λειτουργίας ή θεσμών του κράτους προσπαθούν, δεν το λύνουν και το παραδίδουν στους επόμενους σαν αυτονόητα άλυτο, τότε οσμιζόμαστε κοινωνική παρακμή. Συνεχίζοντας «Η παρακμή είναι αναμφισβήτητη όταν ψηφίζονται από το κοινοβούλιο νόμοι, που αμνηστεύουν κατάφωρες παρανομίες των διαχειριστών της εξουσίας, εγκλήματα κλοπής ή κατάχρησης του κοινωνικού χρήματος. Παρακμή υπάρχει, όταν αποφαίνεται δημόσια Πρόεδρος της Δημοκρατίας ότι «ένας πρωθυπουργός δεν παραπέμπεται ποτέ στη Δικαιοσύνη, απλώς ξαποστέλνεται σπίτι του» είναι παρακμή να αλληλοκαλύπτουν εγκλήματα ή πομπές τους οι επαγγελματίες της εξουσίας.

Μόνο σε μια παρακμιακή κοινωνία, με δραματικά υποβιβασμένο επίπεδο διανοητικής καλλιέργειας, επιβιώνουν στην εξουσία «οικογένειες» που τα έκγονά τους έχουν αυτονόητα εξασφαλισμένη, χάρη στο όνομά τους, την ηδονική απόλαυση τιμών, πλούτου, δημοσιότητας με αυτοματική μεταβίβαση των προνομίων από γενιά σε γενιά. Ποιος μπορεί να διανοηθεί να «κοσμούν» κάθε κυβέρνηση, επί πολλές δεκαετίες, ονόματα ίδια: Βενιζέλος, Καραμανλής, Παπανδρέου, Μητσοτάκης, Κεφαλογιάννης, Βαρβιτσιώτης, να αποτελεί η ανάληψη της ευθύνης για τα κοινά όχι επιβράβευση προσόντων, κατάρτισης και ήθους, αλλά μόνο συνάρτηση οικογενειακού ονόματος. Αυτά γράφει ο κ. Γιανναράς.


Μια απόπειρα απάντησης. Ας πάμε απο την αρχή της παρακμής:

Α) Η βυζαντινή περίοδος, η «διάπραξη του εγκλήματος» της ασέβειας και ο πρώιμος Μεσαίωνας του Ελληνικού Πολιτισμού με την γενοκτονία των εθνικών και το πογκρόμ του Αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού:

  • 14 Νοεμβρίου 435 μ.χ: Οι Αυτοκράτορες Θεοδόσιος και Βαλεντιανός. «Διατάσσουμε όλα τα ιερά και οι ναοί τους (των Ελλήνων), όσα βρίσκονται ακόμα άθικτα, να καταστραφούν με διαταγή των τοπικών αρχών και να εξαγνιστούν με την ύψωση του σημείου της σεβαστής χριστιανικής θρησκείας. Αν με επαρκείς αποδείξεις ενώπιον ικανού δικαστή εμφανιστεί κάποιος που έχει παραβλέψει αυτόν τον νόμο, θα τιμωρηθεί με την ποινή του θανάτου».
  • Δεκέμβριος 534 μ.χ.: «Να κλείσουν όλοι οι ναοί σε όλες τις πόλεις και σε όλους τους τόπους της οικουμένης. Αν κάποιος με οποιαδήποτε δύναμη παραβεί τον νόμο θα τιμωρηθεί με αποκεφαλισμό». (Ιουστινιάνειος Κώδικας 1.11: αυτοκράτωρ Κωνστάντιος Α’ προς Ταύρο. Έπαρχον του Πραιτωρίου).
  • 528: Αυτοκράτορας είναι πλέον ένας από τους κορυφαίους ανθέλληνες της ιστορίας ο Γιουτπράδα (ελληνιστί Ιουστινιανός) επί των ημερών του καταργούνται οι ολυμπιακοί αγώνες και εκδηλώνεται η περίφημη «στάση του Νίκα». Παρ όλες τις αρχικές επιτυχίες των επαναστατών ο αυτοκρατορικός στρατός σε συνεργασία με το βαρβαρικό φύλο των Ερούλων (χριστιανών ασφαλώς) πνίγει την εξέγερση των Ελλήνων στο αίμα. 40.000 νεκροί αρχικά και εν συνεχεία γκρέμισμα ελληνικών ναών και κλείσιμο φιλοσοφικών σχολών. Η τελευταία ελπίδα του ελληνισμού είχε πια χαθεί. Μέσα στα αντίποινα της ιουδαιοχριστιανικής ηγεσίας είναι η αφαίρεση κτημάτων των Ελλήνων προς όφελος ασφαλώς της χριστιανικής εκκλησιάς και του δημόσιου ταμείου. Ο Γιουτπράδα συνεχίζοντας το θεάρεστο έργο του επιβάλλει ποινές θανάτου δια σταύρωσης πυρός και βασανιστηρίων για όσους «εκ των ανοσιών και μυσαρών Ελλήνων κατεχόμενοι πλάνη». Συντάσσει επίσης και τον περίφημο “Ιουστινιάνειο κώδικα” μνημείο ανθελληνικού παροξυσμού.
  • Τον Φεβρουάριο του 380: Ο Αυτοκράτορας Θεοδόσιος καθιέρωσε τον «θρίαμβο της ορθοδοξίας» και υπέβαλε ως επίσημη υποχρεωτική θρησκεία τον χριστιανισμό. Συγκάλεσε το 381 τη Δευτέρα Οικουμενική Σύνοδο για να αποβάλει τους αιρετικούς και να ρυθμίσει τις διάφορες ενδοεκκλησιαστικές έριδες. Υπό του Θεοδοσίου εγκαινιασθείς διωγμός εναντίον των αιρετικών επεκτάθηκε σε όλες τις πόλεις της Ανατολής. Όλες οι εκκλησίες και όλα τα ιερά κτήματα δόθηκαν στους ορθοδόξους, απαγόρευσε στους αιρετικούς να κατέχουν πολιτικά αξιώματα, πολλούς από αυτούς τους έστειλε στην εξορία. Επίσης εστράφη με φανατισμό εναντίον των επιμενόντων στην αρχαιοελληνική λατρεία, προέβηκε ακόμα περαιτέρω μεταξύ άλλων και στην κατάργηση των πανελλήνιων αγώνων, ως υποθάλποντων αυτήν την λατρεία.
  • 324: Ο Κωνσταντίνος συντρίβει τον ανταγωνιστή του Λικίνιο και ανακηρύσσει τον Χριστιανισμό μόνη επίσημη λατρεία της Αυτοκρατορίας. Λεηλατεί το Μαντείο του Διδυμαίου Απόλλωνος κοντά στην Μίλητο και θανατώνει με βασανιστήρια όλους τους ιερείς του. Στο ιερό όρος Άθως εξαπολύεται μέγας διωγμός κατά των Εθνικών και καταστρέφονται όλα τα εκεί ελληνικά Ιερά.
  • 326: Με προτροπή της μητέρας του Ελένης, ο Κωνσταντίνος εκθεμελιώνει το Ιερό του Θεού Ασκληπιού στις Αιγές της Κιλικίας και χρησιμοποιεί τους κίονές του για κατασκευή εκκλησιών. Επίσης, καταστρέφει τον Ναό της Θεάς Αφροδίτης επάνω στον υποτιθέμενο τάφο του ραβί Τζεσουά, αλλά και άλλους Ναούς της ιδίας Θεάς όπως λ.χ. στην Άφακα Λιβάνου, την Μάμβρη, την Φοινίκη και την Βααλβέκ (Ηλιόπολη), και αυτές οι καταστροφές είναι βεβαίως μόνον όσες ομολογεί ο βιογράφος του Ευσέβιος.
  • 355: Στους «Αποστολικούς Κανόνες», συνταχθέντες εκείνη ακριβώς την εποχή, διαβάζουμε τα εξής ανατριχιαστικά: «Απόφευγε όλα τα βιβλία των Εθνικών. Τι χρειάζεσαι τις ξένες συγγραφές, τους νόμους και τους ψευδοπροφήτες που οδηγούν τους άφρονες μακριά από την πίστη; Τι βρίσκεις να λείπει από τις εντολές του Θεού και το αναζητάς στους μύθους των Εθνικών; Αν επιθυμείς να διαβάζεις ιστορίες έχεις το βιβλίο των Βασιλειών, αν ρητορική και ποιητική έχεις τους Προφήτες, έχεις τον Ιώβ, έχεις τις Παροιμίες, όπου θα βρεις σοφία μεγαλύτερη από κάθε ποιητική και σοφιστική, γιατί αυτά είναι τα λόγια του Κυρίου, του μόνου σοφού. Αν επιθυμείς τραγούδια έχεις τους Ψαλμούς, αν επιθυμείς αρχαίες γενεαλογίες έχεις την Γένεση, αν νομικά βιβλία και επιταγές, έχεις τον ένδοξο Θείο Νόμο. Γι’ αυτό απόφευγε με επιμονή κάθε εθνικό και διαβολικό βιβλίο». Μεσαίωνας νέτα σκέτα.
  • 448: Ο Θεοδόσιος διατάσσει να παραδοθούν στις φλόγες όλα τα «αντιχριστιανικά». «Διατάσσουμε όλα τα ιερά και οι ναοί τους (των Ελλήνων), όσα βρίσκονται ακόμα άθικτα, να καταστραφούν με διαταγή των τοπικών αρχών και να εξαγνιστούν με την ύψωση του σημείου της σεβαστής χριστιανικής θρησκείας.

Ο πατριάρχης Αλεξάνδρειας Θεόφιλος εξαπολύει μέγα διωγμό κατά των Ελλήνων και των Εθνικών της περιοχής. Καταστρέφει σχεδόν όλους τους μη-χριστιανικούς ναούς της Αλεξάνδρειας εκτός του Σεραπείου και των ναών της Ίσιδος (όχι φυσικά λόγο κάποιου είδους σεβασμού αλλά λόγο του πολυάριθμου των Ισιδιστών της περιοχής).
  • 415: Είναι το έτος που θα σημαδευτεί με ένα από τα ειδεχθέστερα εγκλήματα των χριστιανών. Στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου σωματοφύλακες (παραβολάνοι) του εκεί πατριαρχείου, που κατεύθηνε και συμμετείχε ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Κύριλλος (..Άγιος), βρίσκουν στον δρόμο την μαθηματικό και φιλόσοφο Υπατία (κόρη του αστρονόμου Θέωνα), ένα από τα πιο φωτεινά πνεύματα της εποχής. Αφού της γδέρνουν το δέρμα με κοχύλια, της σπάνε τα κόκαλα, την κόβουν σε μικρά κομμάτια. Η μόνη αιτία για κάτι τόσο αισχρό δεν είναι άλλη από το γεγονός ότι η Υπατία ήταν μαθηματικός (άρα μάγισσα για τους χριστιανούς), φιλόσοφος και το σημαντικότερο κοινωνός του ελληνικού πνεύματος. Φυσικά κανείς από αυτούς τους υπάνθρωπους που ευθύνονταν για τον θάνατο της δεν θα τιμωρηθεί. Τουναντίον μάλιστα ο πατριάρχης Αλεξάνδρειας Κύριλλος (ο ηθικός αυτουργός της δολοφονίας) θα αγιοποιηθεί. Με σειρά διαταγμάτων κατασχέθηκαν περιουσίες της Εθνικής Θρησκείας και παραχωρήθηκαν στην εκκλησία ( Ιουστιν. Κώδιξ 1, 11, 5 ).
  • 391: Ο Θεοδόσιος με νέο του έδικτο απαγορεύει εκτός από την απλή επίσκεψη σε εθνικούς ναούς ακόμα και το κοίταγμα των σπασμένων Ελληνικών αγαλμάτων. Επίσης απαγορεύει την ελληνική γλώσσα και καθιερώνει την λατινική γλώσσα ως την επίσημη της αυτοκρατορίας. Νέοι διωγμοί και σφαγές των Εθνικών. Νέα εξέγερση των Εθνικών στην Αλεξάνδρεια που οχυρώνονται στο Σεράπειο. Μέσα στον ναό βρίσκονται τα τελευταία διασωθέντα έργα από την βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Με την λήξη της πολιορκίας ο ναός καίγεται και φυσικά τα βιβλία.

Β) Τουρκοκρατία: Γιατί όμως η Οθωμανοκρατία κράτησε τέσσερις αιώνες; Γιατί η Επανάσταση οργανώθηκε και εκδηλώθηκε πρώτα εκτός Ελλάδας; Βασικό ρόλο έπαιξε σύμφωνα με αξιόπιστους ιστορικούς, η «κεφαλή» της Εκκλησίας. Οι Πατριάρχες στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν μέλη της κρατικής διοικητικής μηχανής με τον βαθμό του βεζίρη (υπουργός). Η συνεργασία τους με την «Υψηλή Πύλη» ήταν ισότιμη, έχοντας εξασφαλίσει σωρεία θρησκευτικών και πολιτικών προνομίων, με αντάλλαγμα τον «κατευνασμό» του ορθόδοξου ποιμνίου τους. Ας δούμε τι γράφει ο Φίνλεϋ (προσωπικός φίλος του λόρδου Βύρωνα), ο οποίος έζησε από κοντά όλα τα μεγάλα γεγονότα της επαναστατικής περιόδου και η άποψή του φαίνεται να είναι ισορροπημένη: «Από την εποχή που ο σουλτάνος Μωάμεθ ο Β΄ αναδιοργάνωσε υπό τον Πατριάρχη Γεννάδιο την Ελληνική Εκκλησία, οι Έλληνες επίσκοποι ενεργούσαν στις επαρχίες τους σαν ένα είδος τοποτηρητών των Οθωμανών στους ορθόδοξους πληθυσμούς. Τα εκκλησιαστικά αξιώματα στην ορθόδοξη εκκλησία συχνότερα καταλαμβάνονταν με τη δωροδοκία ενός βεζίρη, παρά από θεολογικές γνώσεις ή χριστιανική οσιότητα. Ούτε έτρεφαν οι Έλληνες γενικά καμιά εκτίμηση στον ανώτατο κλήρο τους και στους μοναχούς, από τους οποίους αναδεικνύονταν και οι ιεράρχες.

Και γενικά το ελληνικό έθνος φαίνεται να αγωνίσθηκε περισσότερο για να υποστηρίξει την πατριαρχική και συνοδική εκκλησία της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, απ’ ό,τι η εκκλησιαστική οργάνωση αγωνίσθηκε για να προστατέψει και βελτιώσει το ελληνικό έθνος.

Στις αρχές του αιώνα μας (19ος) ο ελληνικός κλήρος, συμμεριζόμενος την γενική γνώμη ότι η Οθωμανική αυτοκρατορία βρισκότανε στα πρόθυρα της διαλύσεως, άρχισε να προσδοκά την γρήγορη απελευθέρωση από την προέλαση των ρωσικών στρατιών. Το ιερατείο λογάριαζε πως πριν από την πάροδο πολλών χρόνων θα μετατόπιζε την υποταγή του στον Τσάρο της Μοσκοβίας. Ένας ορθόδοξος αυτοκράτορας στον θρόνο της Κωνσταντινούπολης φυσικά θα σταθεροποιούσε και θα επεξέτεινε όλα τα προνόμια του ελληνικού κλήρου».

B1) Οι τάξεις επι Τουρκοκρατίας:

Οι Έλληνες διαιρούνταν σε τέσσερις τάξεις, τον κλήρο, τους προεστούς, τον αστικό πληθυσμό ή τους αστούς (πραματευτάδες, βιοτέχνες καραβοκυραίους, τεχνίτες κ.ά.) και τον αγροτικό πληθυσμό. Για τους προεστούς γράφει ο Φίνλεϋ στην «Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως»: «Οι προεστοί της Ελλάδας αποτελούσαν το υποκατάστατο μιας αριστοκρατίας. Η πραγματική αριστοκρατία του ελληνικού έθνους είχε εξοντωθεί με την Οθωμανική κατάκτηση. Τα μέλη της είτε σφαγιάστηκαν από τους Τούρκους ή εξορίσθηκαν ή πεισθήκανε να προσηλυτιστούν τον μωαμεθανισμό. Αρκετοί αποστάτες διακεκριμένων ελληνικών οικογενειών κατέλαβαν υψηλά αξιώματα στην υπηρεσία του σουλτάνου. Ο Μωάμεθ Β΄ με προμελετημένο σχέδιο θανάτωσε κάθε Έλληνα που ασκούσε οποιαδήποτε πολιτική επιρροή, βρίσκοντάς τον σαν τον απλούστερο τρόπο για την επικράτηση ηρεμίας στην Ελλάδα. Η κατάσταση αποναρκώσεως της ελληνικής κοινωνίας επί τόσες γενιές επιμαρτυρεί τη σοφία αυτής της σατανικής πολιτικής. Η προστασία της Οθωμανικής κυβερνήσεως βαθμιαία δημιούργησε μια ελληνική αριστοκρατία διοικητικών οργάνων και φοροεισπρακτόρων. Η αριστοκρατία αυτή αποτελούνταν από τους Φαναριώτες στην Κωνσταντινούπολη και τους κοτζαμπάσηδες ή προεστούς στην Ελλάδα. Η ηθική και πολιτική θέση της τάξης αποδόθηκε άριστα από την ονομασία τους σαν είδος Χριστιανών Τούρκων. Κάτω από την Οθωμανική υποδούλωση, πρέπει να σημειωθεί και κάτι ακόμη: Οι κοτζαμπάσηδες είχαν τα δικά τους ένοπλα σώματα, με επικεφαλής αρχηγούς που ονομάζονταν «κάποι». Οι «κάποι» ήταν αυτοί που μαζί με Οθωμανούς καταδίωξαν στην Πελοπόννησο τον κλέφτη Κολοκοτρώνη, το 1808, με αποτέλεσμα να καταφύγει στη Ζάκυνθο.

Εξισλαμισμοί

Το πιο απάνθρωπο, ίσως και το πιο κτηνώδες που εφάρμοσε ο Οθωμανός δυνάστης για την επικυριαρχία του επί τέσσερις αιώνες ήταν ο εξισλαμισμός. Καμία ιστορική μαρτυρία δεν έχει δώσει τον ακριβή αριθμό των εξισλαμισμένων Ελλήνων. Ο αριθμός κυμαίνεται από 500.000 έως 1.000.000 Ελλήνων. Οι εξισλαμισμοί τις περισσότερες φορές ήταν βίαιοι. Προηγούνταν εξευτελισμοί και ταπεινώσεις. Αρκετοί όμως εξισλαμισμοί γίνονταν οικειοθελώς, προκειμένου ελληνικές οικογένειες να αποφύγουν τη «στράτευση» των παιδιών τους στις ομάδες των Γενιτσάρων (γινόταν με τον τρόπο παιδομαζώματος). Ήταν τόσο μεγάλη η έκταση του εξισλαμισμού, που στην Κρήτη, όταν ξέσπασε η Επανάσταση του 1821, οι Οθωμανοί μαζί με τους Έλληνες Τούρκους ήταν περισσότεροι από τους ορθόδοξους Κρητικούς. Στο θλιβερό αυτό κομμάτι της τουρκοκρατίας δυστυχώς υπήρξαν και πολύ μελανά στοιχεία:
  • ) πολλοί από τους Έλληνες εξισλαμισθέντες ήταν πολύ πιο βάρβαροι απέναντι στους Έλληνες χριστιανούς ορθόδοξους απ’ ό,τι ο Οθωμανός τύραννος. Και αυτό για να αποδείξουν ότι πραγματικά αλλαξοπίστησαν και να τύχουν των ευεργετημάτων
  • β) υπήρξαν ολόκληρες περιοχές (κοινότητες, χωριά) που σύσσωμες ασπάστηκαν τον μωαμεθανισμό και αυτό προκειμένου να αποφύγουν τη φορολόγηση.

Διαφωτισμός

Η Ελληνική Επανάσταση δεν ξέσπασε ξαφνικά. Το ιδεολογικό της υπόβαθρο σύμφωνα με τον σύγχρονο ιστορικό Βασίλη Κρεμμυδά βρίσκεται στη Γαλλική Επανάσταση και στα μηνύματα του Διαφωτισμού. Οι λόγιοι του παροικιακού Ελληνισμού (Κοραής κ.ά.) αναπτύσσουν τη θεωρία του «νεοελληνικού Διαφωτισμού». Η αποτυχία της εξέγερσης του 1770 λειτούργησε διδακτικά για τον υπόδουλο ελληνισμό: η μονολιθική στήριξη στο ομόδοξο “ξανθό γένος”, στη Ρωσία, αποδεικνυόταν αναποτελεσματική. Λίγα χρόνια μετά η Γαλλική Επανάσταση με το δίδαγμά της θα στρέψει τις συνειδήσεις των Ελλήνων προς τη δυτική Ευρώπη, ο παροικιακός ελληνισμός θα συμβάλει και σ’ αυτήν τη στροφή. Σκοπός ένα ελεύθερο, ανεξάρτητο ελληνικό αστικό κράτος. Κατά τα γαλλικά πρότυπα. Η Ευρώπη παντού μπροστά. Αποκλείεται να την πεις αλλιώς την Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Οι ηγέτες μοναχοί είχαν στηρίξει την Φιλική Εταιρεία, γιατί πιστέψανε ότι υποστηριζόταν από τη ρωσική κυβέρνηση. Όταν ανακάλυψαν ότι είχαν εξαπατηθεί, έπαψαν να ευνοούν την Ελληνική Επανάσταση… Τα ισχυρότερα μέλη της μοναστικής κοινωνίας αποτόλμησαν να υποστηρίξουν ότι πιθανότερο ήταν ο σουλτάνος να προστατεύσει τα αρχαία προνόμια του Αγίου Όρους, παρά οι αρχηγοί της Ελληνικής Δημοκρατίας. Συγκρίνανε την αναρχία που επικρατούσε οπουδήποτε κυριαρχούσαν οι Έλληνες με την τάξη που τηρούσαν οι αξιωματικοί του σουλτάνου… Ο Αμπουλαμπάντ υποσχέθηκε αμνηστία στους μοναχούς του Αγίου Όρους, αν παρέδιδαν όλα τα όπλα τους, υποχρεώνονταν να πληρώσουν στον σουλτάνο ετήσιο φόρο δυόμιση εκατομμυρίων πιάστρων και δέχονταν Οθωμανική φρουρά στις Καρυές. Οι όροι έγιναν δεκτοί και στις 27 Δεκεμβρίου 1821 ο στρατός του Αμπουλαμπάντ εγκαταστάθηκε στο Άγιον Όρος» (Φίνλεϋ).

Γ) Συνεχίζει ο κ. Γιανναράς: «Ακολουθεί ο πόλεμος, η εξαθλιωτική κατοχή και η ολέθρια παραφροσύνη της «ζαχαριαδικής ανταρσίας» η Ελλάδα φτάνει στον πάτο της αβύσσου.

Σιγή ιχθύος για την μεγαλειώδη αντίσταση των Ελλήνων (ΕΑΜ, ΕΛΑΣ) κατά την διάρκεια της κατοχής, την επέμβαση των Άγγλων και τα ξερονήσια που ακολούθησαν. Αυτό δεν ήταν παρακμή; ή ήταν Εθνική Ηθική Διαπαιδαγώγηση!

Συνεχίζοντας ο κ. Γιανναράς, «Για να εμφανιστεί η τελευταία απίστευτη έκπληξη: η «Γενιά του ’60»: Μάνος Χατζιδάκις και Γιάννης Τσαρούχης, («λησμονείται»; ο Μ. Θεοδωράκης, ο Μ. Λοίζος, κλπ),οι εμβληματικές φιγούρες της έκπληξης. Αλλά η έκπληξη απλωνόταν σε κάθε πτυχή της ζωής μουσική, ποίηση, αρχιτεκτονική, θέατρο, εκδόσεις (παντού, πλην πολιτικής).

Πλήν πολιτικής, για να το δούμε:

Η δεκαετία του '60, κοινωνικά κινήματα: Η δεκαετία του εξήντα ήταν μια εποχή μεγάλης κοινωνικής και πολιτιστικής αναταραχής. Εκεί υπάγονται τα χρόνια που χαράχθηκαν ανεξίτηλα στο «πάνθεον» του 20ου αιώνα. Θεωρείται μία περίοδος απελευθερωτικής ζωντάνιας, αμφισβήτησης και αντικομφορμισμού με πρωταγωνιστή τη νεολαία και τη δράση των ποικίλων ομάδων της (από στρατευμένους αριστερούς μέχρι τους teddy boys). Η περίφημη δεκαετία του '60 ήταν μία περίοδος που επιχείρησε να προσδιορίσει την έννοια της συγκέντρωσης της μάζας μέσα από θέματα διπολικής θεώρησης και αντιμετώπισης όπως: τον φυλετικό αποκλεισμό, τη σεξουαλική υποτέλεια και τον εθνικισμό.

Η Ροκ μουσική, ο ριζοσπαστικός ακτιβισμός, η ευαισθητοποίηση των ομάδων, η αντι-πειθαρχική πολιτική καθώς και οι εναλλακτικοί τρόποι ζωής (χριστιανικές πρακτικές και πεποιθήσεις, πειραματισμός ναρκωτικών ουσιών) δημιούργησαν τη λεγόμενη «αντικουλτούρα» της δεκαετίας του '60. Σίγουρα πρόκειται, για ένα φαινόμενο που ενέχει μία ποικιλία συνυπαρχουσών και συχνά αντικρουόμενων πολιτισμικών και πολιτικών πρακτικών αλλά είναι αρκετά δύσκολο να προσπαθήσει κανείς να ερμηνεύσει μία περίοδο που τα σαφή της όρια (αρχής και λήξης) είναι «ενδεχομενικά» και σχετικά «ανοιχτά». Συνήθως, η χρονική αναφορά στην εν λόγω δεκαετία βρίσκεται μεταξύ των χρόνων 1956 έως 1974.

Αποτελούνταν από ανθρώπους που βρίσκονταν έξω από τους ιεραρχικούς και εξουσιαστικούς θεσμούς, από ανθρώπους που είχαν κοινά ιδανικά και οράματα. Συναθροίζονταν σε ομάδες και οι κινητοποιήσεις τους ήταν ιδιαίτερα έντονες και επηρέαζαν βαθιά όλο σχεδόν το φάσμα της κοινωνικής και πολιτικής ζωής της χώρας. Πάλευαν για τις υλικές ανισότητες και δυσαρέσκειες, για τις ηθικές πληγές που έφερε ο πόλεμος, με έναν τρόπο ριζοσπαστικό και λειτουργικό.

Θα σημειώσουμε την αναφορά του Ν. Αλιβιζάτου πως: «η δεκαετία του '60 επέτρεψε στην Ελλάδα να ζήσει μία πολιτιστική άνοιξη χωρίς προηγούμενο, το κύριο χαρακτηριστικό της οποίας ήταν η επίσης χωρίς προηγούμενο μαζικότητά της».

Στην Ελλάδα: Αν και πολιτικά ο Ψυχρός Πόλεμος κυριαρχεί, η ελπίδα για έναν άλλο κόσμο έχει ήδη αρχίσει να ξυπνά. Eίχαν προηγηθεί οι εκλογές του ’58, όταν μόλις εννέα χρόνια μετά το τέλος του Εμφυλίου η ΕΔΑ, το κόμμα της ηττημένης Αριστεράς λαμβάνει το 24% των ψήφων. Ο πανικός του στρατού και της αστυνομίας μπορεί να οδήγησε σε ένα νέο κύμα συλλήψεων και οργανωμένων σχεδίων με αποκορύφωμα τις εκλογές βίας και νοθείας του ’61, αλλά η νεολαία της εποχής είναι αποφασισμένη να διεκδικήσει ένα καλύτερο αύριο.

Οι 20ρηδες του ’60 δεν έχουν ζήσει τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ούτε τον Εμφύλιο. Βρίσκουν μια Ελλάδα «άδεια» από τους νέους άνδρες της εποχής. Οικονομική κατάσταση και πολιτικές επιλογές των κρατούντων τους έχουν εξαναγκάσει σε μετανάστευση... Η νέα γενιά ζητά μια καλύτερη ζωή, περισσότερα χρήματα για την παιδεία και καλύτερη Δημοκρατία. Είναι τότε που συνθήματα όπως το «1-1-4» και το «15% (για την παιδεία)» συνδέονται με πολιτικές, πολιτιστικές και εσωτερικές αναζητήσεις που μοιράζονται μεγάλες συλλογικότητες.

Σε πολιτιστικό επίπεδο, στην Ελλάδα ξεκινάει μια πρωτόγνωρη «άνοιξη». Τον Μάρτιο του 1960 επιστρέφει από το Παρίσι ο Μίκης Θεοδωράκης. Το 1961 ιδρύεται στην Αθήνα ο Σύλλογος Φίλων Ελληνικής Μουσικής, που έμελλε να αποτελέσει «φυτώριο» μουσικών, στιχουργών και τραγουδιστών τα επόμενα 30 χρόνια.. «Τραγουδούσαμε πολύ, χορεύαμε, διαβάζαμε, συζητούσαμε. Ο Λεοντής, ο Λοίζος, ο Μαρκόπουλος, ο Σαββόπουλος, η Φαραντούρη, ο Μαυρουδής, ο Κουγιουμτζής, οι ποιητές μας, ο Ελευθερίου, ο Λάδης, η Μάρω η Λήμνου, ο Βρεττάκος ο Κώστας και ακόμη άλλοι πολλοί που τους ξεχνάω είναι δημιουργήματα αυτού του φορέα, ενός φορέα ανθρώπων που δεν έχει καμία εξάρτηση από κανένα πολιτικό κόμμα της εποχής εκείνης», θα μας πει σήμερα ο συγγραφέας και μελετητής Παναγιώτης Κουνάδης, από τα ιδρυτικά μέλη του Συλλόγου.

Με όλα αυτά, συντελείται η στροφή στην ελληνική παράδοση. «Ανακαλύπτεται» ξανά το ρεμπέτικο, η έννοια της ελληνικότητας γίνεται πάλι μόδα, αναγνωρίζεται η αξία της ελληνικής παράδοσης. Η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη γίνεται το όχημα για τη διάδοση των ιδεών και των αιτημάτων τους σε όλη την Ελλάδα. «από εκεί και πέρα αυτό που σήμερα ονομάζουμε στιλ, καθοριζόταν από τη μουσική.

Σιγή ιχθύος στο άρθρο του κ. Γιανναρά, για μία άνοιξη που την τερμάτισε βίαια το αμερικανόδουλο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967».

Κλείνοντας το άρθρο του ο κ. Γιανναράς, γράφει: «Κάθε έκπληξη, και κάθε πια ενδεχόμενο ανανεωτικής ανάσας, πνίγηκε από το καινούργιο, ακαταμάχητο τερατογέννημα που ακολούθησε: σύμπτωμα ή λοιμική ΠΑΣΟΚ. Δεν ήταν κόμμα, ήταν νοοτροπία, συμπεριφορά, η αποδέσμευση του χυδαίου ατομοκεντρισμού από κάθε χαλινό, ο υλισμός της άγριας ιδιοτέλειας και αρπακτικής μανίας σε δόσεις αλόγιστης αμετρίας. Το πιο συνταραχτικό, είναι η ταχύτητα μετάγγισης μετάδοσης της μεταλλαγής ο «ρινοκερισμός» του Ιονέσκο στην πράξη: Η Ν.Δ. εκπασοκίστηκε πρώτη και ραγδαία, το ΚΚΕ και οι αποφύσεις του ολοκληρωτικά, ο συνδικαλισμός, οι βιομήχανοι, τα μαθητούδια, η αυτοδιοίκηση, οι επισκοπικές σύνοδοι, οι «κατά παντός» ασυμβίβαστοι Συριζαίοι, οι πάντες στην Ελλάδα έγιναν ΠΑΣΟΚ. Μονόχνωτος λαϊκισμός, απολυταρχία των εντυπώσεων, αυτονόητη χρηματολαγνεία και εγωκεντρικός τσαμπουκάς. «Είναι η πρώτη ίσως φορά που μπορούμε με σιγουριά να διαγνώσουμε παρακμή, όχι εφήμερη κρίση.

Άποψη: H παρακμή δεν είναι μόνο τα προηγούμενα. Η παρακμή και ο εκφυλισμός της Ελλάδας είναι: Είναι η παιδική φτώχεια αγγίζει στο 22,7% των ανηλίκων, οι σχεδόν 3,35 εκατ. άνθρωποι, το 31,8% του πληθυσμού απειλούνταν πέρυσι από την φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Η Ελλάδα καταλαμβάνει την τρίτη υψηλότερη θέση ανάμεσα στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, μετά τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Επίσης η οικονομική εξορία των νέων παιδιών μας.

Κλείνοντας ο κ. Γιανναράς, «ο απεκπασοκισμός (ή αποπασοκοποίηση) της ελλαδικής κοινωνίας δεν γίνεται με διαχειριστές της εξουσίας. Θέλει κοινωνικούς μεταρρυθμιστές. Είδος εξαφανισμένο».

Ας μιλήσουμε για κοινωνικούς μεταρρυθμιστές: Μήπως είναι ο Μεταξάς ή ο χουνταίος Παπαδόπουλος. Εύλογη απορία, διότι στο άρθρο δεν αναφέρονται πουθενά. Εδώ ακριβώς είναι τα «χρονικά άλματα» στις «δύσκολες περιόδους» και τα «επικίνδυνα συμπεράσματα».


Τι πρέπει να πράξουμε:
  • Πρώτο: Εμείς που αρνούμαστε να συμβιβαστούμε με την άγρια επίθεση ενάντια στην κοινωνία, στον κόσμο της εργασίας, στη νέα γενιά και με τον εξευτελισμό της Ελλάδας αποτέλεσμα των πολιτικών της Ε.Ε., της Ευρωζώνης, του Δ.Ν.Τ., που από το 2010, πέρα από το πάγιο καθεστώς εξάρτησης της σύγχρονης εποχής, οι κυβερνήσεις έχουν δεσμεύσει την Ελλάδα σε καθεστώς άμεσης επιτροπείας για δεκαετίες, σε κατάσταση στασιμότητας και αναπτυξιακής καθήλωσης. Η κρίση είναι οικονομική, κοινωνική, πολιτική, εκπαιδευτική, επικοινωνιακή, αξιακή, δηλαδή καθολική, κρίση πολιτισμού. Η πατρίδα μας βρίσκεται εν κινδύνω.
  • Δεύτερο: Γνωρίζουμε ότι ο τόπος μας διαθέτει άφθονες δυνατότητες ανάπτυξης και πλούτου, φτάνει να αξιοποιηθούν με αυτοπεποίθηση και όραμα οι υποδομές του που σήμερα λεηλατούνται, το διψασμένο για δημιουργία ανθρώπινο δυναμικό του, η στρατηγική γεωγραφική του θέση, ο φυσικός του πλούτος. Εμπνεόμαστε από τις παρακαταθήκες μεγάλων ιστορικών, εθνικών και κοινωνικών αγώνων του λαού μας, από τις ιστορικές στιγμές θυσίας και ανιδιοτέλειας, από την πολύτιμη κληρονομιά δημιουργικού πνεύματος και επινοητικότητας που μας έρχονται από το βάθος του ιστορικού παρελθόντος αυτού του τόπου. Δεν επιτρέπουμε σε κανένα να καταδικάσει σε λήθη την ιστορική μας μνήμη.
  • Τρίτο: Θεωρούμε ότι οι νέες πολιτικές απαιτούν την κατάκτηση και εδραίωση της λαϊκής και εθνικής κυριαρχίας, ώστε οι Ελληνίδες και οι Έλληνες να είμαστε με υπερηφάνεια πολίτες της Ελλάδας και με αξιοπρέπεια πολίτες της ηπείρου μας και του κόσμου. Για τον σκοπό αυτό χρειάζεται βαθιά δημοκρατική τομή στη Δημόσια Διοίκηση, με εκσυγχρονισμό, αποδοτικότητα και παραγωγικότητα, με αποτελεσματική καταπολέμηση της αναξιοκρατίας κομματικοποίησης, διαφθοράς, διαπλοκής, ατιμωρησίας. Η εμπέδωση της λαϊκής κυριαρχίας θα στηριχτεί στη συγκρότηση Συντακτικής Συνέλευσης για την ψήφιση από τον λαό νέου Συντάγματος, που θα θέτει μεταξύ άλλων το δικαίωμα ζωής και εργασίας των πολιτών υπεράνω των απαιτήσεων των δανειστών.
  • Τέταρτο: Είμαστε βέβαιοι ότι υφίστανται οι αναγκαίες δυνάμεις για ένα τέτοιο φιλόδοξο εγχείρημα. Είναι όμως διασκορπισμένες και συχνά ανταγωνιστικές, και γι’ αυτό μειωμένης αποτελεσματικότητας. Μπορούμε να ενώσουμε τις διάσπαρτες αυτές νησίδες σε ένα πανίσχυρο Αρχιπέλαγος. Μπορούμε να αναπτερώσουμε το ηθικό του λαού και να στηρίξουμε την ηθική της αλληλεγγύης και δημιουργίας. Με αυτό το όραμα τασσόμαστε υπέρ ενός μετώπου όλων των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που εμπνέονται και πονάνε για κοινωνική δικαιοσύνη, για μια κυρίαρχη, γνήσια δημοκρατική, ανεξάρτητη, παραγωγική και τεχνολογικά προηγμένη Ελλάδα του 21ου αιώνα. Ενός χώρου που θα λειτουργεί στη βάση του διαλόγου, της διαρκούς και ίσης πληροφόρησης, με αμεσοδημοκρατικά χαρακτηριστικά αξιοποιώντας κριτικά τη σύγχρονη τεχνολογία και το διαδίκτυο.
Για να ανοίξει ένας νέος ορίζοντας ειρηνικής επανάστασης και λυτρωτικής απελευθέρωσης του λαού μας.

Πηγές:

Πηγή: Η ΣΦΗΚΑ


Δρόμος ανοιχτός

3 σχόλια :

  1. Και ο κ. Γιανναράς λεει σωστά πράμματα κ η κριτική του συντάκτη είναι σωστή.Μόνο που είναι μονόπλευρη.Τοποθετεί την αρχή του ελληνικού μεσαίωνα την εποχή που οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες ενσωμάτωσαν το κίνημα του χριστιανισμού σε μια φονταμενταλιστική πολιτική - κρατική ιδεολογία.Αλλά πρέπει να πάμε τη χρεοκοπία του Ελληνισμού πιο πίσω.Όταν απέτυχε στην αναχέτιση των Ρωμαίων,αυτός,που είχε ανακόψει την επιχείρηση της κατάκτησής του από την Περσική Αυτοκρατορία.Και είχε φάει ο Ελληνισμός ήδη τα ψωμιά του,όταν οι ελληνικές πόλεις - κράτη απέτυχαν στην αντιμετώπιση του μακεδονικού σίφουνα κ σύρθηκαν έκων - άκων σε μια οπωσδήποτε καταχτητική εκστρατεία,παρά τα "ευγενικά" χαραχτηριστικά κ τη γοητευτική προσωπικότητα του αρχηγού της.1σο για το ραβί Γιεσουά - Γιοσουά είναι το σωστό όνομα,αλλά καθώς φαίνεται,οι ελληνόφωνοι μετέπειτα οπαδοί του έκαμαν το ο η (Ιησούς),για να το συσχετίσουν με τη λέξη ίηση-ίαση=θεραπεία,εξ αιτίας της θεραπευτικής του ικανότητας - ήταν Εβραίος,αλλά ο χριστιανισμός είναι γέννημα της κοινωνικής κ πολιτικής πραγματικότητας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.Ο Ιησούς σήκωσε την αμαρτία του κόσμου κ στο λαό του αποδίδονται τα λάθη όλων των άλλων λαών.Αυτό δεν είναι μόνο άδικο για τον ίδιο,αλλά κ βλαβερό για τους άλλους,επειδή η αυτοκριτική είναι από τις σημαντικότερες αρετές.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Διευκρινιστικά,η ακμή κ παρακμή των πολιτισμών δεν είναι βέβαια ούτε σωστό ούτε λάθος,αλλα ιστορικό φαινόμενο,όπως κ οι μεσαίωνες.Έχει όμως σημασία το πώς εκτιμούμε κ αξιολογούμε τα ιστορικά φαινόμενα,για να βγάνωμε ανάλογα διδάγματα.

      Διαγραφή
  2. Σχετικά με την επανάσταση του '21 αναφέρει δυο αντιφατικές απόψεις.Η πρώτη είναι,ότι έγινε μόνο μετά από 4 αιώνες,εξ αιτίας της αντιδραστικής επιρροής της Εκκλησίας,που ελέγχονταν από την εξουσία.Χωρίς να είναι ψέμα,ότι η Εκκλησία ελέγχονταν - κ πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά - σωστή,νομίζω,είναι η δεύτερη άποψη,που συνδέει το '21 με το Διαφωτισμό,τη Γαλλική Επανάσταση κ την αφύπνιση των λαών γενικά ενάντια στο δεσποτισμό εκείνης της εποχής,που κ αυτός είχε φάει πια τα ψωμιά του.Ο παροικιακός ελληνισμός δλδ η εκτός επικράτειας ελλ. αστική τάξη είχε την πρωτοβουλία της οργάνωσης,αλλά ολόκληρη η Ελλάδα βρίσκονταν τότε ήδη σε προεπαναστατική φάση,ενώ η Αυτοκρατορία αποσυντίθονταν.Η κλεφτουριά δεν ήταν μόνο στα βουνά,αλλά κλεφταρματολοί καπεταναίοι ήλεγχαν χωριά κ περιοχές με τη δύναμη των όπλων,με την αναγκαστική συγκατάβαση της κεντρικής εξουσίας.Να κάνω μια αναφορά κ στα μοναστήρια.Υπήρξαν μοναχοί,καταδότες,συνεργάτες της εξουσίας,αλλά υπήρχαν κ μοναστήρια,όπου οι αντάρτες-κλέφτες έβρισκαν στήριξη.Τα μοναστήρια διατήρησαν μια μορφή αυτονομίας,σε αντίθεση με την υπόλοιπη Εκκλησία.Αυτή η πραγματικότητα είναι αποτυπωμένη συμβολικά με το "γλυκό κρασί από το μοναστήρι" στα κλέφτικα τραγούδια,όπως επίσης βλέπομε εκεί την εχθρότητα των κλεφτών απέναντι στους παπάδες,που ήταν ταυτόχρονα κ προεστοί.

    ΑπάντησηΔιαγραφή