Ας το επαναλάβουμε όλοι μαζί, χάριν μαθήσεως: τα εμβόλια είναι από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της επιστήμης, πολύτιμα εργαλεία για την αντιμετώπιση μεταδοτικών ασθενειών και μολυσματικών παθογόνων. Τα εμβόλια της Pfizer και της Moderna που χρησιμοποιούν την νέα τεχνολογία mRNA έχουν μάλιστα το δυναμικό στο μέλλον να αντιμετωπίσουν ασθένειες που ήταν πέρα από τις ως τώρα δυνατότητες της ανθρωπότητας, όπως μορφές καρκίνου, πάρκινσον, αλτσχάιμερ ή διάφορα αυτοάνοσα νοσήματα, μια καταπληκτική εξέλιξη, αν και όταν συμβεί.

Από το γεγονός αυτό όμως μέχρι την καθημερινή μας πραγματικότητα, το ότι δηλαδή η παρασκευή και διανομή εμβολίων (και γενικά φαρμάκων) έχει παραχωρηθεί στις πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρίες, τα πράγματα μπερδεύονται λίγο. Ας δούμε γιατί με μια αναλογία: αν θέλατε να λύσετε το πρόβλημα της πείνας στον πλανήτη ή/και αντίστροφα, το πρόβλημα της παχυσαρκίας των φτωχών λόγω κακής ποιότητας διατροφής (το ξέρουμε ότι δεν θέλετε, υποθετικό παράδειγμα είναι), το πρώτο πράγμα που θα κάνατε σίγουρα δεν θα ήταν να στείλετε τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ στον τρίτο κόσμο· τα σούπερ μάρκετ δεν υπάρχουν για να λύσουν το πρόβλημα του υποσιτισμού αλλά για να βγάλουν λεφτά, κάτι που είναι μεν απολύτως νόμιμο και θεμιτό, άσχετο με το πρόβλημα της πείνας ή της κακής διατροφής των φτωχών δε. Έτσι και μια φαρμακευτική εταιρία δεν παράγει φάρμακα για να εξαφανίσει τις αρρώστιες που ταλαιπωρούν την ανθρωπότητα αλλά (το μαντέψατε) για να βγάλει λεφτά. Στην περίπτωση των πολυεθνικών φαρμάκου, πολλά λεφτά. Επομένως, οι φαρμακευτικές δεν είναι το πρώτο μέρος που θα πρέπει να ψάξετε αν θέλετε να επιλύσετε το πρόβλημα της ασθένειας.

Παράλληλα η αλυσίδα παραγωγής και διανομής εμβολίων τέμνεται και με μερικά δύσκολα ερωτήματα που δεν έχουν εύκολες απαντήσεις. Επί παραδείγματι: Είναι πάντα απαραίτητα τα εμβόλια; Είναι πάντα υποχρεωτικός ο εμβολιασμός όλων; Δεν έχει δικαίωμα κάποια να αρνηθεί τον εμβολιασμό για δικούς της λόγους (επειδή είναι ψεκασμένη, επειδή της το απαγορεύει η ιδεολογία της και η θρησκεία της, επειδή είναι αυτοκαταστροφική, επειδή έτσι γουστάρει ρε αδελφέ); Πόσο σημαντικός παράγοντας πρέπει να είναι ο κοινωνικός κομφορμισμός (ειδικά όταν μασκαρεύεται ως ανάγκη επίλυσης ενός προβλήματος υγείας) σε ζητήματα όπου το ατομικό δικαίωμα και η συλλογική (βλ. επιβαλλόμενη από το κράτος) υποχρέωση δεν τέμνονται;

Εμβόλιο με Δολάρια

Παρότι τα εμβόλια είναι μόλις το 2 με 3% της γενικής φαρμακοβιομηχανίας, εξακολουθούν να είναι μια τεράστια αγορά – και μάλιστα μια αγορά που μεγαλώνει πολύ πιο γρήγορα από τα υπόλοιπα φάρμακα. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, το 2013 ο τζίρος των εμβολίων ήταν 24 δισ. δολάρια, ενώ αναμενόταν να ξεπεράσουν τα 100 δισ. μέχρι το 2025 (μια πρόβλεψη φυσικά που είναι πλέον πολύ ξεπερασμένη μετά τον κορωνοπανικό). Βασικά την παγκόσμια αγορά εμβολίου την νέμονται πέντε πολυεθνικές: GlaxoSmithKline, Sanofi Pasteur, Pfizer, Merck και Novartis, με την τελευταία να μην ασχολείται στον ίδιο βαθμό με τις υπόλοιπες και με την πρόσθετη υποσημείωση ότι είναι πιθανό ο κορωνοπανικός να σημάνει κάποιες σημαντικές ανακατατάξεις στον τομέα (Moderna, Johnson&Johnson, κ.ά.). Το γεγονός ότι την παραγωγή την μοιράζονται οι γίγαντες αυτοί προκαλεί κάποια μικροπροβλήματα, λόγω της βαθιάς, συστημικής διαπλοκής της πολιτικής και του χρήματος: “Σε αυτήν την κρίσιμη συγκυρία του κορονοϊού, κανένας ειδικός της υγείας [εννοεί πολιτικό πρόσωπο σχετικό με υγεία] δεν θα έκανε δημόσια κριτική στις φαρμακοβιομηχανίες, αλλά ιδιωτικά όλοι τους παραπονιούνται ότι οι πολυεθνικές αποτελούν το μεγάλο εμπόδιο για την παρασκευή σωτήριων εμβολίων”. Τα παραπάνω τα έγραψε τον Μάρτη του 2020 η (ούτε κατά διάνοια) γνωστή για τα βαθιά αντισυστημικά της αισθήματα εφημερίδα New York Times, βασικά η εφημερίδα του αμερικανικού κατεστημένου.

Οι εταιρίες είναι εμπόδια στην ανάπτυξη νέων θεραπειών και φαρμάκων γιατί προσπαθούν να διατηρήσουν και αυτές την κερδοφορία τους. Η ανάπτυξη ενός νέου εμβολίου είναι ένα στοίχημα με μεγάλο ρίσκο: αν, για παράδειγμα, το νέο εμβόλιο δεν πάρει άδεια κυκλοφορίας, τα χρήματα που δόθηκαν για την ανάπτυξή του χάνονται (αν και συνήθως δεν πειράζει, αφού είναι χρήματα που μάλλον τα έδωσε το κράτος). Οι εταιρίες αναγκάζονται από τη μια να ανακυκλώνουν σε κυκλοφορία παλιότερα φάρμακα (που δεν έχουν έξοδα ανάπτυξης) και από την άλλη να βρίσκουν τους κατάλληλους διαδρόμους στα κέντρα εξουσίας, ώστε να επιταχύνουν λίγο τις διαδικασίες αδειοδότησης ή να δυσκολέψουν λίγο τους ανταγωνιστές.

Αλλά αν όντως οι εταιρίες ήταν εμπόδια στην ανάπτυξη νέων θεραπειών, τότε πώς δικαιολογείται η ταχύτατη ανάπτυξη των εμβολίων για τον κορωνοϊό; Το αφεντικό της Pfizer, Αλβέρτος Μπουρλά είπε στις 3 Δεκεμβρίου: “Ένα μεγάλο μάθημα που πήραμε αφορά την τεράστια δύναμη που έχει η επιστήμη, αλλά και την τεράστια δύναμη που έχει ο ιδιωτικός τομέας ο οποίος μπορεί πραγματικά να συνεισφέρει προσφέροντας σημαντική αξία στην κοινωνία”. Ναι βέβαια, αλλά:

• Η Pfizer δεν έβαλε φράγκο για την έρευνα, που έγινε από την BioNtech με χρήμα όχι του ιδιωτικού τομέα αλλά του γερμανικού και κινεζικού δημοσίου,
• η κερδοφορία ήταν εγγυημένη εκ των προτέρων (τα συμβόλαια είχαν υπογραφεί απο το καλοκαίρι),
• η αδειοδότηση ήταν γνωστό ότι θα γίνει με διαδικασίες εξπρές λόγω του κορονοπανικού. Δεν ήταν ο ιδιωτικός τομέας που επιτάχυνε, ήταν το κράτος που δεν έλεγξε.

Παρόλα αυτά όμως, και παρά την μεγάλη αύξηση της αγοράς εμβολίων, η γενικότερη κερδοφορία του φαρμάκου βαίνει σχετικά μειούμενη τα τελευταία χρόνια για πολλούς λόγους. Ίσως να μην είναι άσχετη αυτή η κάποια μείωση της κερδοφορίας με το ότι οι υπεύθυνοι της Pfizer (με πρώτον τον ηρωικό Μπουρλά) ξεπούλησαν τις μετοχές τους μόλις έγινε η ανακοίνωση του εμβολίου της εταιρείας για τον κορωνοϊό. Αν αυτό ήταν ύποπτο, τότε τι να πει κανείς για το ότι ακριβώς το ίδιο είχαν κάνει και οι υπεύθυνοι της Μoderna, της άλλης εταιρίας που υπόσχεται να παραγάγει εμβόλιο για τον SARS-CoV-2 με βάση την νέα (και μη δοκιμασμένη ευρύτερα) τεχνολογία mRNA: Αν έχεις στα χέρια σου το θαυματουργό εμβόλιο που ισχυρίζεσαι, το οποίο σε  πέντε-έξι μήνες θα εξαλείψει τον ιό (και άρα η εταιρία σου θα κάνει τρελές πωλήσεις), τότε γιατί πουλάς ό,τι έχεις και δεν έχεις σε μετοχές (selling to zero); Κοντός ψαλμός αλληλούια, την απάντηση σε αυτό θα την μάθουμε στους επόμενους μήνες. Ίσως οι υποψίες να είναι μόνο υποψίες ψεκασμένων, τίποτε άλλο…

Ερωτήματα, ερωτήματα…

Μένουν όμως κάποια άλλα ερωτήματα. Για αρχή, γιατί είναι επείγουσα μια επιδημία που χτυπά τον πρώτο κόσμο και όχι μια επιδημία που χτυπά τον τρίτο κόσμο; Οι τροπικές χώρες μαστίζονται διαρκώς από επιδημίες για τις οποίες συχνά δεν υπάρχουν καν εμβόλια, αφού κανείς δεν ασχολείται με τις αρρώστιες αυτών που καταδέχονται να ζουν σε τέτοια άθλια μέρη με αρρώστιες. Ας πρόσεχαν και αυτοί. Αλλά και όταν υπάρχουν εμβόλια, αυτά είναι πανάκριβα (για τους κατοίκους των χωρών αυτών).

Το 80% των εσόδων τους οι φαρμακευτικές εταιρίες εμβολίων το έχουν από το 10% περίπου του παγκόσμιου πληθυσμού: φαίνεται ότι το υπόλοιπο 90% του πλανήτη δεν τα χρειάζεται. Δεν βαριέσαι, τι να τα κάνεις τα εμβόλια αν έχεις φτώχεια και καλή καρδιά; Ο βασικός τροφοδότης εμβολίων για τον τρίτο κόσμο είναι η UNICEF και μια σειρά από μη κυβερνητικές οργανώσεις.

Η UNICEF χρηματοδοτείται βασικά από τα κράτη. Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις και αυτές βασικά από κυβερνήσεις χρηματοδοτούνται (το “μη” στον τίτλο τους είναι μάλλον ειρωνικό), αλλά γύρω τους ζουζουνίζει και ένας νεφελώδης γαλαξίας μεγαλοφιλανθρώπων και ανακυκλωτών δολαρίων. Διάφοροι κεφαλαιούχοι του πρώτου κόσμου διοχετεύουν σε διάφορους τέτοιους ευαγείς οργανισμούς ζεστά εκατομμύρια για αγαθούς σκοπούς – και αν νομίζετε ότι ο Bill Gates και ο George Soros είναι οι μόνοι σχετικοί φιλάνθρωποι, κάνετε λάθος. Yπάρχουν πολλά άλλα ψάρια σε αυτή τη λίμνη, ψάρια που όμως είναι κάπως σεμνά και προτιμούν να κολυμπούν στον σιωπηλό βούρκο του βυθού παρά να έρχονται στην επιφάνεια της δημοσιότητας.

Η “φιλανθρωπία” σε αυτήν την κλίμακα είναι σαν την φαρμακοβιομηχανία: δεν υπάρχει για να εξαφανίσει τις αρρώστιες που ταλαιπωρούν την ανθρωπότητα αλλά (ναι, μπράβο, και πάλι το μαντέψατε) για να βγάλει λεφτά. Οι παροχές για αγορά εμβολίων, εκτός από το ότι εκπίπτουν από την φορολογία, άρα είναι ιδανικές για φορολογικό “ξέπλυμα” υπεράκτιων κερδών, είναι επίσης ευκαιρία για μεγάλες μπίζνες σε αυτές τις χώρες. Χώρια που είναι μια εκπληκτικά αποτελεσματική διαφήμιση, αφού δεν γίνεται στα διαλείμματα του δελτίου ειδήσεων αλλά κατά τη διάρκεια του δελτίου ειδήσεων: αυτό που ακούγεται ως είδηση είναι τουλάχιστον εν μέρει μια πολύ καλοπληρωμένη και καλά οργανωμένη άσκηση δημοσίων σχέσεων. Γιατί αυτό θα ήταν λ.χ. μια (φανταστική) είδηση για το φιλανθρωπικό ταμείο ΧΨΖΩB&MG που χρηματοδότησε για κάθε παιδί στο Μαλάουι ένα εμβόλιο, ένα τετράδιο, μια γομολάστιχα  και μια (gender-neutral) σφεντόνα.

Μάλιστα, ο αδέκαστος παρατηρητής θα διαπιστώσει με ευχάριστη έκπληξη ότι σε καμία τέτοια φιλανθρωπική ενέργεια δεν έχει χρηματοδοτηθεί η διανομή στα παιδιά καραμελών: οι καραμέλες κάνουν κακό στα δόντια. Μπράβο στους φιλανθρώπους!

Στο μεταξύ φυσικά θα πρέπει να λάβουμε υπόψη και τον τρόπο που η Κίνα κάνει διπλωματία εμβολίων έχοντας υποσχεθεί φτηνά εμβόλια σε χώρες του τρίτου κόσμου (κάτι που μπορεί να κάνει για διάφορους λόγους μεταξύ των οποίων ότι οι φαρμακευτικές της είναι κρατικές). Αλλά αυτά είναι θέμα άλλου άρθρου.

Ένα δεύτερο ερώτημα έχει να κάνει ακριβώς με το επείγον του πράγματος. Το εμβόλιο της Pfizer πήρε άδεια περίπου έντεκα μήνες μετά την επίσημη έναρξη των ερευνών για αυτό (αν και φυσικά στηρίχτηκε σε σχετικές έρευνες χρόνων, όπως συμβαίνει με όλα τα εμβόλια). Το ίδιο και τα εμβόλια AstraZeneca – Οξφόρδης, Moderna, και τα υπόλοιπα 56 που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο στάδιο 3 των δοκιμών (γιατί διεθνώς υπάρχουν 59 υποψήφια εμβόλια), από τα οποία ένα σημαντικό ποσοστό θα αδειοδοτηθεί τελικά. Ο κανονικός κύκλος αδειοδότησης διαρκεί δέκα χρόνια και ο επείγων κύκλος τρία χρόνια – και το ποσοστό επιτυχίας είναι κανονικά λιγότερο από ένα στα πέντε: τα τέσσερα που κόβονται τελικά ως ανασφαλή, κόβονται μετά από δέκα χρόνια δοκιμών. Πώς είμαστε βέβαιοι ότι με αυτές τις απίστευτα γρήγορες (και τρομερά αναξιόπιστες) διαδικασίες καταλαβαίνουμε τις μακροπρόθεσμες συνέπειες και παρενέργειες του εμβολίου, παρενέργειες που κόβουν τέσσερα στα πέντε εμβόλια υπό κανονικές συνθήκες;

Όλα τα εμβόλια έχουν παρενέργειες, απλώς αυτά που περνούν τις δοκιμές έχουν πολύ σπάνιες και πολύ μικρότερες σε μέγεθος παρενέργειες απο την ασθένεια που καταπολεμούν (οι πιο αθώες είναι πυρετός, πόνος στο σημείο εμβολιασμού κτλ.). Μερικές φορές εμβόλια που έχουν σώσει ζωές εκατομμυρίων παιδιών, όπως το κλασικό εμβόλιο Sabin πολιομυελίτιδας, αποδεικνύεται ότι έχουν σοβαρές παρενέργειες ύστερα από διαρκή εφαρμογή δεκαετιών: Κάτω από εξαιρετικές και απρόβλεπτες καταστάσεις στηναναζωπύρωση επιδημίας πολυομυελίτιδας στοΑφγανιστάν. Πρόκειται φυσικά για εξαιρετική περίπτωση, αλλά ποια ασθένεια δεν είναι εξαιρετική για τον ασθενή;

Λόγω του επείγοντος, στάνταρ έλεγχοι τέτοιου τύπου για σοβαρές μακροπρόθεσμες παράπλευρες συνέπειες δεν γίνονται στα τρέχοντα εμβόλια. Ένας από τους ελέγχους που δεν είναι εφικτό να γίνουν είναι αυτός για ADE, antibody-dependent disease enhancement, αντισωμικά εξαρτημένη ενίσχυση ασθένειας, μια γνωστή επιπλοκή όπου το εμβόλιο ενισχύει (αντί να μειώνει) τον κίνδυνο σοβαρής νόσησης, μια κατάσταση που στάθηκε ένας από τους κύριους λόγους καθυστέρησης ανάπτυξης εμβολίου για τον δάγγειο πυρετό. Το πρόβλημα με αυτήν την κατάσταση είναι ότι μπορεί να εμφανιστεί δύο χρόνια μετά τον εμβολιασμό, άρα θα ξέρουμε όταν θα είναι κάπως αργά…

Όμως άλλο είναι η ανησυχία για τις πιθανές ή απίθανες μακροπρόθεσμες παρενέργειες των εμβολίων και άλλο το αν τα εμβόλια αυτά μπορούν τελικά να κάνουν αυτό που λένε. Οι εταιρίες ακολουθούν για την μέτρηση των αποτελεσμάτων των εμβολίων τους μια σειρά από προσεκτικά σχεδιασμένα πρωτόκολλα. Αποδεικνύεται ότι τα πρωτόκολλα αυτά για τα εμβόλια Covid-19 είναι έτσι σχεδιασμένα που τα εμβόλια να περάσουν με βεβαιότητα τις δοκιμές. Ακόμα και οι συντάκτες του άλλου προπύργιου της αντικαπιταλιστικής πάλης, του Forbes, τα χρειάστηκαν όταν έριξαν μια ματιά στα πρωτόκολλα αυτά, αφού ασχολούνται μόνο με δευτερεύουσες πλευρές του εμβολίου και “δεν τονίζουν τις απολύτως σημαντικότερες συνέπειες του Covid-19 που ενδιαφερόμαστε να προλάβουμε: γενική μόλυνση, εισαγωγή σε νοσοκομείο και θάνατος. Σαστίζει ο νους και χάνεται η κοινή λογική στη σκέψη ότι οι [αμερικανικές κρατικές υπηρεσίες ελέγχου, αντίστοιχες με τον ΕΟΔΥ, τον ΕΟΦ κτλ.] θα λάμβαναν υπόψη τους το ενδεχόμενο να εγκρίνουν ένα εμβόλιο που θα διανεμηθεί σε εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους με τόσο μικρές πιθανότητες πραγματικής επιτυχίας”.

Αλλά ας υποθέσουμε ότι όλα τα παραπάνω δεν είναι παρά φληναφήματα και κινδυνολογίες ανίδεων ψεκασμένων. Τι είναι το επόμενο βήμα; Οι εταιρείες έχουν ήδη σχεδιάσει τη διανομή δισεκατομμυρίων δόσεων· με 10 ως 20 δολάρια τη δόση, ανάλογα το εμβόλιο και δύο δόσεις ανά άτομο, ο μαθηματικός υπολογισμός δίνει αποτέλεσμα “Πωπώ, δισεκατομμύριααα!!”.  Για την ώρα, ο μόνος πραγματικός περιορισμός που νιώθουν να έχουν οι φαρμακευτικές, όπως είπε ο Pascal Soriot, αφεντικό της AstraZeneca, είναι το γεγονός ότι “απλώς δεν υπάρχουν αρκετά φιαλίδια για εμβόλια στον πλανήτη”. Ακούγοντάς τον, μια εταιρία παραγωγής γυαλιού επένδυσε ήδη 163 εκατ. δολάριαγια παραγωγή φιαλιδίων: φανταστείτε τι περιμένει να πάρει πίσω.

Όπως και αν έχει, με τα δισεκατομμύρια να χορεύουν, είναι προφανές ότι κάποια στιγμή το φθινόπωρο του 2021 ή λίγο μετά (και μέχρι τότε, υπό αυστηρό λόκντάουν, να μην ξεχνιόμαστε), όταν θα υπάρχουν πλέον αρκετά φιαλίδια στον πλανήτη, θα υπάρχει επιτέλους επάρκεια εμβολίων για όλους. Ποιούς δηλαδή; Σύμφωνα με τον Μπουρλά, “η πραγματική πρόκληση, στην αρχή, είναι ότι θα υπάρχει λιγότερος διαθέσιμος όγκος (εμβολίων) από ό,τι απαιτείται για τον εμβολιασμό ολόκληρου του πληθυσμού”. Το εμβόλιο επομένως θα πρέπει να το κάνουν με τη σειρά, πρώτα οι ευπαθείς ομάδες (μεγάλες ηλικίες, υποκείμενα νοσήματα κτλ.), μετά οι μέσες ηλικίες, μετά οι νέοι, μετά τα παιδιά και στο τέλος τα βρέφη. Ίσως να πρέπει να κάνουμε κάτι και για τα κατοικίδια – είδατε τα μινκ που τα σφάξανε για τον ιό; Τα κακόμοιρα, αν τα σφάζανε τουλάχιστον για τη γούνα τους…

Μισό λεπτό, μισό λεπτό! Γιατί θα πρέπει να εμβολιαστεί “ολόκληρος ο πληθυσμός”; Η απάντηση είναι σαφής: “Για να επιτευχθεί ανοσία αγέλης”. Μισό λεπτό, μισό λεπτό (ξανά). Τι μας νοιάζει η τεχνητή ανοσία αγέλης, αν με το εμβόλιο έχουμε προστατέψει τους ευαίσθητους; Υπάρχουν ήδη αξιόπιστες τεχνικές που μας επιτρέπουν να προβλέπουμε με ακρίβεια ποιος κινδυνεύει να νοσήσει βαριά και ποιος θα το περάσει είτε σαν ένα ελαφρό συνάχι είτε χωρίς καν συμπτώματα. Γιατί να εκθέσουμε αυτούς τους τελευταίους σε (έστω μικρούς από άποψη πιθανοτήτων) κινδύνους εμβολιάζοντάς τους; Γιατί λ.χ. κάθε χρόνο δεν εμβολιαζόμαστε όλοι και όλες με το δοκιμασμένο, ασφαλές (και σχετικά φτηνότερο) εμβόλιο της γρίπης, αλλά μόνο οι ευαίσθητες κατηγορίες υψηλού κινδύνου; Ανοσία αγέλης είναι και αυτό. Ή μήπως στον κορονοϊό δεν μας ενδιαφέρει αν θα σώσουμε αυτούς που μπορούν να σωθούν;

Αυτός είναι ο λόγος που τα εμβόλια είναι πολύ σημαντική υπόθεση για να τα αφήσουμε στις φαρμακευτικές εταιρίες – ή στο κράτος. Εάν γίνονταν όλες οι απαιτούμενες διαδικασίες για να διασφαλιστεί σε λογικό βαθμό η ασφάλεια του εμβολίου και αν μετά εμβολιάζονταν με το ασφαλές αυτό εμβόλιο μόνο όσοι το χρειάζονται, πώς θα έβγαιναν δισεκατομμύρια; Η διάχυση στον γενικότερο πληθυσμό της οφειλής προς το κοινωνικό σύνολο (“κάνε το εμβόλιο, ψεκασμένε, γιατί εσύ καλά θα τα πάθεις, αλλά όμως δεν χρωστάει τίποτα ο γείτονάς σου να κολλήσει από σένα”), η πειθάρχηση προς μια κρατικά επιδοτούμενη πολιτική μαζικών άχρηστων (και επικίνδυνων) εμβολιασμών δεν θα είναι παρά η συνέχιση της πολιτικής των λοκντάουν με άλλα μέσα. Το κράτος διαχέει έλεγχο στους πόρους, στα τριχοειδή αγγεία της κοινωνίας (“των πολιτών”, όπως με θράσος θα λένε) με πρόσχημα το επείγον του πράγματος: “Και στο κάτω κάτω, τι θέλετε, όσο θα χρονοτριβούμε κάνοντας άχρηστους κανονικούς ελέγχους να πεθάνουν εκατομμύρια άνθρωποι από τον ιό;”.

Το συμφέρον και η πολιτική των εταιρειών φαρμάκου γίνεται συμφέρον και πολιτική του κράτους έκτακτης ανάγκης, πολιτική που εμποτίζει τον κάθε κακομοίρη, αυτόν που θα απαιτεί εδώ και τώρα υποχρεωτικούς εμβολιασμούς για όλους ανεξαιρέτως, αγνοώντας ότι ο μόνος ψεκασμένος με υπερβολική δόση κυρίαρχης ιδεολογίας θα είναι ο ίδιος. Η πολιτική του φόβου οδηγεί στην εσωτερίκευση της αστυνόμευσης, στην προνομοποίηση  από τους ίδιους τους εργαζόμενους των συμφερόντων του κεφαλαίου έναντι των συμφερόντων της εργαζόμενης κοινωνίας. Το σχέδιο, που όχι κρυφά, συνωμοσιολογικά, “ψεκαστικά”, αλλά φανερά, μπροστά μας, στα δελτία ειδήσεων κάθε βράδυ αρχίζει να ξετυλίγεται είναι απλό. Το κράτος, που φέρει κορώνα και καμάρι του στο κεφάλι του την “ατομική ελευθερία”, τα “δικαιώματα”, την κοινωνία των πολιτών, που αντιδιαστέλει τον εαυτό του στον “ολοκληρωτισμό” όλων των αποχρώσεων κτλ. κτλ., χρησιμοποιώντας μιαν άλλη κορώνα (τον κορονοϊό), δεν θα χρειάζεται καν να υποχρεώνει δια της βίας τα υποκείμενά του να κάνουν τίποτα. Πηγή: ΚΟΣΜΟΔΡΟΜΙΟ