Η κυβέρνηση του Ισραήλ πιστεύει ότι κλιμακώνοντας τις πολεμικές επιχειρήσεις θα πετύχει ασφάλεια.
Το ακριβώς αντίθετο ισχύει
Του Λευτέρη Χαραλαμπόπουλου
Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή έχει πάρει μια πολύ επικίνδυνη τροπή.
Το Ισραήλ εκτίμησε ότι το Ιράν είναι στην πιο αδύναμη φάση του, δεδομένων και των εσωτερικών οικονομικών προβλημάτων και των πληγμάτων που δέχτηκαν συμμαχικές δυνάμεις όπως η Χεζμπολάχ, και άρα είχε μια ευκαιρία να το χτυπήσει σκληρά υποχρεώνοντας το να αναδιπλωθεί, έτσι ώστε να κατοχυρωθεί η ασφάλεια του ίδιου του Ισραήλ.
Αυτή τουλάχιστον είναι μια ερμηνεία που ακούγεται συχνά, ιδίως από όσους θέλουν να δικαιολογήσουν τις μονομερείς επιθετικές ενέργειες του Ισραήλ.
Μόνο που αυτή η ερμηνεία δεν λέει όλη την αλήθεια.
Γιατί την ίδια στιγμή είναι σαφές ότι το Ισραήλ προχωρά σε αυτές τις ενέργειες γνωρίζοντας ότι θα προκαλέσουν την αντίδραση του Ιράν, όπως ήδη γίνεται ως ένα βαθμό, και αυτό απλώς απειλεί να προκαλέσει μια συνολικότερη ανάφλεξη στην περιοχή.
Και βέβαια μια γενικευμένη ανάφλεξη ορίζοντα έχει να εμπλακούν και οι ΗΠΑ, ακόμη και εάν η σημερινή αμερικανική κυβέρνηση δεν επιθυμεί τόσο μεγάλες πολεμικές περιπέτειες εκτός συνόρων.
Κάτι που δημιουργεί εκ των πραγμάτων ακόμη μεγαλύτερη ανάφλεξη.
Προφανώς και αυτό διευκολύνει ως ένα βαθμό το Ισραήλ, ή τουλάχιστον τις πιο επιθετικές μερίδες της ηγεσίας του. Και αυτό γιατί αυτή τη στιγμή το Ισραήλ δέχεται μεγάλη πίεση, καθώς ολοένα και μεγαλύτερο τμήμα της παγκόσμιας κοινωνίας των πολιτών είναι οργισμένο με τις εικόνες που βλέπει να έρχονται από τη Γάζα και κατηγορεί την κυβέρνηση Νετανιάχου ότι ουσιαστικά προχωρά σε ένα είδος γενοκτονίας. Θα ήθελε, επομένως, η ισραηλινή κυβέρνηση να υπήρχε στην ευρύτερη περιοχή μια συνολικότερη σύγκρουση, με εμπλοκή της Δύσης, γιατί τότε θα μπορούσε να παρουσιάσει τα όσα κάνει στη Γάζα ως τμήμα ενός συνολικότερου πολέμου της Δύσης ενάντια στους εχθρούς της.
Δεν υπάρχει επίσης αμφιβολία ότι το Ισραήλ αισθάνεται ότι σήμερα είναι μια περιφερειακή υπερδύναμη. Με βάση αυτό έπραξε στον Λίβανο καταστρέφοντας σημαντικό μέρος της υποδομής της Χεζμπολάχ και εξοντώνοντας μεγάλο μέρος της ηγεσίας της. Αυτό κάνει τώρα απέναντι στο Ιράν. Και αυτό είναι τμήμα της βίας στη Γάζα.
Το Ισραήλ θέλει να δείξει ότι στρατιωτικά δεν έχει αντίπαλο στην περιοχή και θα συνεχίσει να κατοχυρώνει την ισχύ του με κάθε τρόπο. Ακόμη και με το τίμημα της υπονόμευσης της ειρήνης σε μια πολύ ευρύτερη περιοχή.
Και η δικαιολογία είναι πάντα η ασφάλεια.
Όμως, ακόμη και εάν έχεις υπεροπλία, καμία εγγύηση δεν υπάρχει ότι κάνοντας ένα διαρκή πόλεμο θα βρεθείς σε μεγαλύτερη ασφάλεια. Ακόμη και εάν κερδίζεις σε τακτικό επίπεδο.
Γιατί κάνοντας πόλεμο ταυτόχρονα αυξάνεις και τους εχθρούς σου. Αυτούς που αναζητούν τρόπο να πάρουν εκδίκηση. Αυτούς που οργίζονται. Αυτούς που ζητούν δικαιοσύνη.
Και το Ισραήλ εδώ και καιρό δεν κάνει τίποτα άλλο παρά να κάνει ανθρώπους να αισθάνονται οργή ή εχθρότητα για αυτά που κάνει. Και μπορεί οι δυτικές κυβερνήσεις να το στηρίζουν, ακόμη και στο βαθμό να παρουσιάζουν επιθετικές ενέργειές του ως δικαιολογημένη άμυνα, όμως δεν ισχύει το ίδιο για τους πολίτες των χωρών αυτών.
Και βέβαια ακόμη και εάν για ένα διάστημα το Ισραήλ εξασφαλίσει ότι δεν έχει «άμεσες» απειλές, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι αυτό θα συνεχιστεί στον ορίζοντα. Η ίδια ιστορία του Παλαιστινιακού αποδεικνύει ότι η βία στο τέλος δεν φέρνει ασφάλεια.
Γιατί το να είσαι το πιο ισχυρό κράτος στρατιωτικά σε μια περιοχή, αυτό που μπορεί να καταφέρει περισσότερα χτυπήματα από όσα θα δεχτεί, δεν σημαίνει ότι δεν θα δεχτείς χτυπήματα, ότι δεν θα υπάρξει αντίσταση, ότι δεν θα υπάρξει νέος γύρος βίας.
Ούτε είναι δεδομένο ότι επειδή π.χ. χτυπάς τη στρατιωτική ηγεσία του Ιράν θα πετύχεις «αλλαγή καθεστώτος». Μπορεί να έχεις και το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα: μεγαλύτερη συσπείρωση γύρω από το καθεστώς. Για να μην αναφερθώ στο ότι υπάρχει κίνδυνος τώρα για ακόμη μεγαλύτερη επιτάχυνση του πυρηνικού προγράμματος ως εγγύηση ασφάλειας. Και για ακόμη μεγαλύτερη επιθετικότητα από το Ιράν εάν διαλέξει το δρόμο της εκδίκησης.
Και προς αποφυγή παρερμηνείας δεν τρέφω κάποια ιδιαίτερη συμπάθεια στην κυβέρνηση του Ιράν, όμως ξέρω ότι οι αλλαγές στις χώρες γίνονται από τους ίδιους τους λαούς, όχι από τις βόμβες που πέφτουν πάνω σε κυβερνητικούς αξιωματούχους.
Εκτός βέβαια και εάν αυτός ο φαύλος κύκλος της βίας είναι τελικά αυτοσκοπός. Ή πιο σωστά είναι ο τρόπος για να μην αντιμετωπίζει το Ισραήλ τα πραγματικά ερωτήματα που αφορούν την ίδια τη συγκρότησή του ως κράτος.
Γιατί προφανώς όσο το Ισραήλ είναι σε μια διαρκή πολεμική επιχείρηση και δη με την στήριξη της Δύσης, δεν θα έχει καμιά πίεση να αντιμετωπίσει το γεγονός ότι και οι Παλαιστίνιοι έχουν το ίδιο δικαίωμα στην κρατική υπόσταση, αυτό που τώρα τους στερεί το Ισραήλ.
Μόνο που προφανώς αυτός δεν είναι δρόμος για την ειρήνη. Ούτε δρόμος ώστε οι πολίτες του Ισραήλ να αισθάνονται πραγματικά ασφαλείς. Το ακριβώς αντίθετο.
Και εδώ είναι που έρχεται η ευθύνη της «διεθνούς κοινότητας» και πρωτίστως της Δύσης. Θα πρέπει να σταματήσει αυτή την ανοχή και την ιδιότυπη ασυλία στο Ισραήλ. Θα πρέπει να πιέσει με κάθε τρόπο ώστε η συζήτηση για την ασφάλεια να συνδεθεί με τη συζήτηση για την ειρήνη. Ούτως ή άλλως ασφάλεια τελικά σημαίνει ειρήνη και όχι διαρκή πόλεμο.
Σε τελική ανάλυση το δικαίωμα στη «νόμιμη άμυνα» ξεκινά από τη στιγμή που όντως ένα κράτος αποδεικνύει ότι ενδιαφέρεται για την ειρήνη και τη σταθερότητα.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου