Του Γιώργου Αλοίμονου

Δεν υπάρχει τίποτα που είναι μόνο καλό ή μόνο αρνητικό. Είναι ίσως απολύτως συμβατό με τον άνθρωπο κάθετι που δημιουργεί να έχει και φωτεινή και σκοτεινή πλευρά. Με την ίδια λογική, και το κυρίαρχο οικονομικό σύστημα – αλλά και αυτό που έχασε ως αποτέλεσμα ιστορικής φθοράς –, ο καπιταλισμός, ή αυτό που λένε «η οικονομία της αγοράς», στην προσπάθειά του να διαιωνίσει τον λόγο ύπαρξής του – την απληστία – δεν καταφέρνει να δει ότι συνηγορεί, με τις επιλογές των ιθυνόντων που το στηρίζουν, στην απόλυτη απαξία.

Όπως η έννοια της φιλανθρωπίας αποτελεί τον ευκολότερο τρόπο για διαιώνιση της αδικίας, έτσι και η επιβολή προστίμων από τα κράτη προς τις εταιρείες είναι  μια ακόμα επιβεβαίωση πως τα πρόστιμα αυτά δεν έχουν ως στόχο την προστασία της δημοκρατίας αλλά της οικονομίας. Το πρόστιμο - μαμούθ στο Facebook, που έχει συνεισφέρει στην απόλυτη «γονιδιακή αλλοίωση της δημοκρατίας» στη Δύση, δεν είναι τίποτα περισσότερο από την απλή λογική ότι κάθε έγκλημα – και σε πολλές περιπτώσεις και η ανθρώπινη ζωή – έχει απλώς μια ονομαστική αξία που λειτουργεί αθωωτικά. Και η προστασία των θεσμών, και η διαιώνιση της πρόθεσης να θυσιαστούν όλα στον βωμό του κέρδους, πώς αντιμετωπίζονται;

Έσφαλα, να πληρώσω…

Φημολογούνταν και τελικά επιβεβαιώθηκε. Η εταιρεία του Ζούκερμπεργκ, το Facebook, θα καταβάλει πρόστιμο-ρεκόρ, ύψους 5 δισ. δολαρίων, για τον διακανονισμό κυβερνητικής έρευνας αναφορικά με την πρακτική του για τα προσωπικά δεδομένα. Παράλληλα, ο κολοσσός των μέσων κοινωνικής δικτύωσης θα αναδιαρθρώσει την προσέγγισή του στα ζητήματα ιδιωτικότητας, όπως ανακοίνωσε η αμερικανική ομοσπονδιακή επιτροπή Εμπορίου (FTC).

H FTC, με τρεις ψήφους υπέρ και δύο κατά, τάχθηκε υπέρ της υιοθέτησης του διακανονισμού, για τον οποίο απαιτείται δικαστική έγκριση, παρόλο που οι Δημοκρατικοί υποστήριξαν ότι ο διακανονισμός δεν ήταν ευρύς και δεν επέβαλε ένα αρκετά υψηλό πρόστιμο.

Το κλειδί βρίσκεται στις λέξεις «διακανονισμός» και στην οριακή πλειοψηφία «3-2». «Παρά τις επανειλημμένες δεσμεύσεις στα δισεκατομμύρια χρηστών της σε όλο τον κόσμο ότι θα μπορούσαν να ελέγχουν το πώς μοιράζονται οι προσωπικές τους πληροφορίες, το Facebook υπονόμευσε τις επιλογές των καταναλωτών», ανέφερε σε ανακοίνωση ο πρόεδρος της FTC και Ρεπουμπλικάνος Τζο Σίμονς.

«Ασυλία το πρόστιμο»

Σε μια ακριβώς διαφορετική προσέγγιση ο Δημοκρατικός και μέλος της επιτροπής Ρόχιτ Τσόπρα, που δήλωσε ότι το πρόστιμο δίνει ασυλία στα υψηλόβαθμα στελέχη του Facebook και «κανέναν πραγματικό περιορισμό στο επιχειρηματικό μοντέλο του Facebook» ενώ «δεν λύνει τα βασικά προβλήματα που οδήγησαν σε αυτές τις παραβιάσεις». Σύμφωνα με την FTC, η πολιτική του Facebook για τα προσωπικά δεδομένα εξαπάτησε «δεκάδες εκατομμύρια» ανθρώπους που χρησιμοποίησαν το εργαλείο αναγνώρισης προσώπου του Facebook και επίσης παραβίασε τους κανόνες ενάντια στις πρακτικές εξαπάτησης, όταν δεν αποκάλυψε ότι οι αριθμοί τηλεφώνου που είχε συγκεντρώσει για την ενεργοποίηση ενός μηχανισμού ασφαλείας θα χρησιμοποιούνταν για διαφημιστικούς λόγους.

Τι προβλέπει o διακανονισμός

Βάσει του διακανονισμού, το συμβούλιο του Facebook, εκτός από το πρόστιμο – που είναι το 1/3 των κερδών του 2018 – θα συστήσει και μια ανεξάρτητη επιτροπή προσωπικών δεδομένων που θα αφαιρεί τον «απεριόριστο έλεγχο από τον διευθύνοντα σύμβουλο του Facebook Μαρκ Ζούκερμπεργκ αναφορικά με τις αποφάσεις που επηρεάζουν την ιδιωτική ζωή των χρηστών».