Τριγμούς στις ελληνοτουρκικές σχέσεις προκαλεί η επίσκεψη Μπλίνκεν

 

Tου Λεωνίδα Βατικιώτη

Σε ερείπια μετέτρεψε ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν τις ελπίδες που δημιούργησε η «διπλωματία των σεισμών», όπως εκφράστηκαν με τις δηλώσεις των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, έπειτα από την επίσκεψη του Ν. Δένδια στην γειτονική χώρα.

Παρότι η περιβόητη διπλωματία των σεισμών κυρίως εκφράζει ευσεβείς πόθους ή έστω την ελπίδα μια προσωρινής ανάπαυλας, καθώς υποτιμάει τόσο τις μακροχρόνιες επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας όσο και τον εμπρηστικό ρόλο των Αμερικανών, οι ελπίδες αυτή τη φορά απέκτησαν βάθος λόγω της σημασίας του σεισμού της 6ης Φεβρουαρίου. Οι εκατόμβες των νεκρών και κυρίως οι τεράστιες οικονομικές καταστροφές που προκάλεσε ο Εγκέλαδος στην Ανατολία (κι οποίες εκτιμώνται σε 84 δισ. δολ. ή 10% του ΑΕΠ) αναγκάζουν τον τούρκο πρόεδρο να στρέψει την προσοχή του στο εσωτερικό. Είναι τέτοιο το βάθος των πληγών που άνοιξε ο σεισμός ώστε ο Ερντογάν αναπόφευκτα είναι αναγκασμένος να γυρίσει την πλάτη του στα διεθνή μέτωπα της Τουρκίας, με πιθανή εξαίρεση εκείνα που θέτουν υπαρξιακές απειλές για τη ακεραιότητα της χώρας του όπως οι Κούρδοι. Προς επίρρωση, η διακοπή του κρεσέντου παραβιάσεων και εικονικών αερομαχιών στο Αιγαίο. Έτσι, η «γαλάζια πατρίδα», ως σχέδιο επιθετικό – επεκτατικό, που δικαιολογείται όμως εντός της Τουρκίας υπό την επίκληση των απειλών που δέχεται η χώρα, στο νέο πλαίσιο που έθεσε ο σεισμός θα μπορούσε να περιμένει. Μέχρι που ήρθε ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών…

Στην ατζέντα της επίσκεψης του Άντονι Μπλίνκεν στην Αθήνα περίοπτη θέση κατείχε η διασφάλιση ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να αποτελεί «έναν από τους πλέον αξιόπιστους εταίρους των ΗΠΑ σε γεωστρατηγικό επίπεδο». Ουσιαστικά ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών αντάμειψε την κυβέρνηση Μητσοτάκη για τον πρωταγωνιστικό ρόλο που έχει διαδραματίσει στην αποστολή όπλων στην Ουκρανία, «χωρίς αστερίσκους και από την πρώτη στιγμή» με τα δικά του λόγια, ανανεώνοντας την εμπιστοσύνη της Ουάσιγκτον στην Αθήνα ως τον πιο πιστό της σύμμαχο στην ανατολική Μεσόγειο. Και φυσικά τον πιο καλό πελάτη. Περισσεύουν οι διθύραμβοι στο ανακοινωθέν για την αγορά των παντελώς άχρηστων για ελληνικές αμυντικές ανάγκες F35…

Μόνη της στον διαγωνισμό …ομορφιάς η Ελλάδα

Τον «διαγωνισμό ομορφιάς» στον οποίο επιδίδεται η Αθήνα για να ικανοποιήσει την Ουάσιγκτον τον αποκάλυψε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος όταν δήλωσε την Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου πώς «οι δικές μας σχέσεις με τις ΗΠΑ είναι πολλά κεφάλαια μπροστά από αυτά που προσπαθεί να κατοχυρώσει η Τουρκία, αν και όποτε τα κατοχυρώσει».

Μόνο που η Τουρκία δεν αφήνει ευκαιρία να πάει χαμένη που να μην δείξει ότι οι σχέσεις με τις ΗΠΑ έχουν τεθεί σε δεύτερη μοίρα. Η συνάντηση του Ερντογάν με τον Μπλίνκεν στο αεροδρόμιο (πάλι καλά που δεν τον συνάντησε στην σκάλα του αεροπλάνου) έδειξε όχι μόνο την απόσταση των τούρκων νέο-ισλαμιστών από τους αμερικανικούς σχεδιασμούς στην περιοχή, αλλά και την αποδοχή που συναντά η γραμμή του Ερντογάν τόσο στην βάση του κόμματός του ΑΚΡ όσο και την τουρκική κοινωνία. Από την άλλη, τα 100 εκ. δολ. που ανακοίνωσε ο Μπλίνκεν ότι προσφέρουν οι ΗΠΑ για τους σεισμόπληκτους της Τουρκίας δεν θα στηρίξουν μόνο τους πληγέντες του Εγκέλαδου αλλά και την φιλοαμερικανική αντιπολίτευση ενόψει των εκλογών.  

Ο Μπλίνκεν επιβράβευσε επίσης την κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη επειδή έμπρακτα προασπίζει τα ενεργειακά συμφέροντα των ΗΠΑ, προωθώντας την αμερικανική ατζέντα της διαφοροποίησης των ενεργειακών πηγών. Στρατηγική που στην περίπτωση της Ελλάδας (και κατά ένα μέρος της Ευρώπης) ισοδυναμεί με ενεργειακή εξάρτηση από την Τουρκία ως χώρα διέλευσης και φυσικά με πανάκριβο κόστος καυσίμων. Ακρογωνιαίοι λίθοι της υποταγής των ελληνικών ενεργειακών συμφερόντων στην αμερικανική εξωτερική πολιτική είναι η έναρξη λειτουργίας του διασυνδετήριου αγωγού Ελλάδας – Βουλγαρίας κι ο σχεδιασμός για τον διασυνδετήριο αγωγό με την Βόρεια Μακεδονία, που συνδέονται με την Μονάδα Επαναεριοποίησης Πλωτής Αποθήκευσης (FSRU) στην Αλεξανδρούπολη, η οποία θα τεθεί σε λειτουργία ως το τέλος του 2023. Τι κι αν η στροφή στο φυσικό αέριο (αντί του λιγνίτη) που εγκαινιάστηκε επί Γιώργου Παπανδρέου προ δεκαετίας αποδείχθηκε παταγώδη αποτυχία και αιτία της ενεργειακής κρίσης στην Ελλάδα, τόσο με κριτήριο την τιμή του όσο και με κριτήριο τις βαρύτατες (παρότι μέχρι πρόσφατα υποτιμημένες) επιπτώσεις του μεθανίου στην κλιματική αλλαγή; Από την στιγμή που οι ΗΠΑ παράγουν κι εξάγουν φυσικό αέριο η Ελλάδα όχι μόνο θα εισάγει και θα καταναλώνει φυσικό αέριο αλλά θα μετατραπεί επίσης και σε κόμβο μεταφοράς του στην Βαλκανική χερσόνησο και στη Νότια Ευρώπη…

Στο τελικό ανακοινωθέν του Τέταρτου Στρατηγικού Διαλόγου μάλιστα επιβεβαιώθηκε η «διπλή λειτουργία» της Αλεξανδρούπολης τόσο ως κόμβου εισόδου και διοχέτευσης στην Βαλκανική του υγροποιημένου αερίου, όσο και ως στρατιωτικής βάσης, με την εξής διατύπωση:  «Οι Ηνωμένες Πολιτείες υπογράμμισαν την γεωστρατηγική σημασία του λιμένος της Αλεξανδρούπολης ο οποίος έχει μετατραπεί σε ζωτικό κόμβο εφοδιασμού για την αμυντική στάση του ΝΑΤΟ στην ανατολική του πτέρυγα και θα παρέχει κρίσιμη ενεργειακή ασφάλεια στην περιοχή».

Επί της ουσίας, η αμερικανική αναγνώριση των υπηρεσιών που προσφέρει η Ελλάδα μόνο ανακούφιση δεν προσφέρει στον ελληνικό λαό. Και η Ουκρανία μέχρι πέρυσι ως ο πιο πιστός σύμμαχος των ΗΠΑ στην ανατολική Ευρώπη, ανέλαβε τον ρόλο του προκεχωρημένου φυλακίου του ΝΑΤΟ απέναντι στην Ρωσία. Το αμερικανικό δαχτυλίδι ωστόσο δεν την έσωσε από τον πόλεμο που μαίνεται επί έναν χρόνο. Μάλλον την οδήγησε στον πόλεμο…

Η Ελλάδα μπορεί άμεσα να μην κινδυνεύει να εμπλακεί σε πόλεμο για χάρη των ΗΠΑ, με βεβαιότητα όμως αυτές οι σχέσεις δυναμιτίζουν τις σχέσεις με την Τουρκία. Προς επίρρωση το ταξίδι του Μητσοτάκη στις ΗΠΑ τον Μάιο του 2022 που τίναξε στον αέρα όσα συμφωνήθηκαν με τον Ερντογάν στο ταξίδι του πρώτου στην Κωνσταντινούπολη, οδηγώντας στα άκρα τις σχέσεις των δύο χωρών. Έτσι και τώρα η ούτως ή άλλως αμφίβολη διπλωματία των σεισμών θα θαφτεί κάτω από τις ρωγμές που προκάλεσε η επίσκεψη Μπλίνκεν.


Δρόμος ανοιχτός

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου