Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Ευχάριστη έκπληξη αποτέλεσε η νομοθετική πρωτοβουλία της Αλεξάντρια Οκάσιο Κόρτες και του Εντ Μάρκι για ένα «Νέο Πράσινο Συμβόλαιο» που δόθηκε στη δημοσιότητα στις αρχές Φεβρουαρίου. Η πρωτοβουλία των δύο βουλευτών τάραξε τα νερά για πολλούς λόγους. Αρχικά, γιατί η πρότασή τους κινείται πολύ πέραν των μέτρων αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Προτείνει την ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής, την αντιμετώπιση των οξυμένων οικονομικών ανισοτήτων, κ.α. Επίσης γιατί, παρότι δεν έχει καμμιά ελπίδα να ψηφιστεί, θα έχει ευρύτερες πολιτικές επιπτώσεις στον δημόσιο διάλογο, δείχνοντας έτσι κάτι όχι τόσο προφανές κι ούτε τόσο αναμενόμενο: ότι ακόμη και μέσα στο βαθύτερο πολιτικό σκοτάδι που βασιλεύει από την μια άκρη των ΗΠΑ ως την άλλη ελέω Τραμπ (ή μήπως λόγω αυτού;) αναπτύσσονται ολοκληρωμένοι προβληματισμοί και πλατφόρμες ριζοσπαστικής πολιτικής δράσης που στρέφονται ενάντια στην ακροδεξιά στροφή που συντελείται όχι μόνο στη βόρεια Αμερική, αλλά σε όλο τον κόσμο.

Σημείο αφετηρίας για το σχέδιο των δύο βουλευτών του Δημοκρατικού κόμματος και του νέου κύματος αφύπνισης για τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής αποτέλεσε ειδική έκθεση του Διακυβερνητικού Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή των Ηνωμένων Εθνών που είδε το φως της δημοσιότητας τον Οκτώβριο. Στις σελίδες του περιγράφονται οι επιπτώσεις από μια αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με τα προ-βιομηχανικά επίπεδα και τη σχετική αύξηση των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, σε ένα πλαίσιο που δεν περιορίζεται μόνο στην κλιματική αλλαγή και τη βιώσιμη ανάπτυξη αλλά επίσης και στις προσπάθειες εξάλειψης της φτώχειας. Τα σενάρια που περιγράφει είναι τόσο ανησυχητικά που πολύ γρήγορα χαρακτηρίστηκαν ως …Αποκάλυψη!

Υιοθετώντας μια ανάλογη ευρεία οπτική, οι δύο βουλευτές επί της ουσίας πρότειναν την αναδιοργάνωση ολόκληρης της αμερικανικής οικονομίας, απορρίπτοντας το δίλημμα προστασία των θέσεων εργασίας ή μέτρα αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Είναι ο εκβιασμός που θέτει ο Τραμπ για να εξασφαλίσει τη συναίνεση της αμερικανικής εργατικής τάξης σε μια πολιτική που υπαγορεύεται από τα συμφέροντα των πετρελαϊκών εταιρειών. Κόρτες και Μάρκι αντιτείνουν ότι είναι εφικτό να γίνουν και τα δύο. Επιπλέον υποστηρίζουν ότι η εγκατάλειψη των πολιτικών που επιταχύνουν την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας μπορεί να περιλαμβάνει την «οικονομική ασφάλεια για όλο το λαό» και να αντιμετωπίσει τις «συστημικές αδικίες». Περιλαμβάνει μάλιστα μέτρα κοινωνικής πολιτικής (καθολική υγειονομική περίθαλψη, πληρωμένες διακοπές, συλλογικές διαπραγματεύσεις, κ.α.) τα οποία προκάλεσαν την οξεία αντίδραση σχολιαστών και πολιτικών που αντέτειναν ότι αυτά δεν έχουν καμμιά σχέση με την μείωση των αερίων του θερμοκηπίου. Μια άλλη καλοπροαίρετη κριτική που δέχτηκε το σχέδιο είναι πώς είναι ανεφάρμοστο, παρότι δεν παρασύρεται να υιοθετήσει μεγαλοστομίες κενού περιεχομένου όπως ενέργεια προερχόμενη 100% από ΑΠΕ. Η δε Κόρτες, σαν να ήθελε να τους επιβεβαιώσει, χαρακτήριζε το Νέο Πράσινο Συμβόλαιο σαν τη σύγχρονη αποστολή στη Σελήνη!

Αυτά που ωστόσο μένουν είναι πολύ γήινα και …υλικά. Αρχικά, η πρόταση των δύο Δημοκρατικών υπενθυμίζει ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι υπόθεση της κυβέρνησης κι όχι ζάπλουτων φιλάνθρωπων. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι στρέφουν στα αριστερά τους Δημοκρατικούς, δείχνοντας ότι αν θέλουν να ηττηθεί ο Τραμπ απαιτείται ριζοσπαστισμός. «Σε ασυνήθιστους καιρούς, ασυνήθιστες προτάσεις», όπως επαναλαμβάνει, η Κόρτες.