Μετά τη Γάζα: Το σχέδιο ελέγχου και η κρίση της εθνικής συνείδησης

Εργο της Μάισα Γουσέφ

Για την Ουάσιγκτον, το μέλλον της Γάζας δεν είναι ζήτημα δικαιοσύνης ή κυριαρχίας, αλλά «μηχανικής».

Του Μαρουάν Εμίλ Τουμπάσι (Marwan E. Toubassi) *

Ο πόλεμος στη Γάζα αποκάλυψε τα περιγράμματα ενός πολύ ευρύτερου σχεδίου -ενός σχεδίου ελέγχου που ξεπερνά τα ερείπια της Λωρίδας. Πρόκειται για ένα σχέδιο που αποσκοπεί στην αναδιαμόρφωση της περιοχής σύμφωνα με τα αμερικανοϊσραηλινά στρατηγικά συμφέροντα και στην ανακατασκευή της παλαιστινιακής εθνικής ταυτότητας υπό το πρόσχημα της «μεταπολεμικής ανοικοδόμησης».

Για την Ουάσιγκτον, το μέλλον της Γάζας δεν είναι ζήτημα δικαιοσύνης ή κυριαρχίας, αλλά «μηχανικής». Ο στόχος είναι να δημιουργηθεί μια πολιτική και διοικητική δομή ικανή να εξουδετερώσει κάθε μορφή αντίστασης, ενώ ταυτόχρονα θα διατηρεί την στρατιωτική και οικονομική υπεροχή του Ισραήλ. Γι’ αυτό και γίνεται λόγος για «τεχνοκρατικές επιτροπές», «ασφαλιστικό συντονισμό» και «σχέδια ανοικοδόμησης» χωρίς κανένα πολιτικό ορίζοντα ή αναγνώριση των παλαιστινιακών δικαιωμάτων.
Αυτή η προσέγγιση αντικατοπτρίζει μια βαθύτερη κρίση στην αμερικανική και ισραηλινή σκέψη -την ψευδαίσθηση ότι ο έλεγχος μπορεί να υποκαταστήσει τη νομιμότητα, ότι οι υποδομές μπορούν να αντικαταστήσουν την ελευθερία, και ότι η «ανθρωπιστική διαχείριση» μπορεί να σβήσει τη μνήμη της κατοχής. Ένα τέτοιο μοντέλο, ωστόσο, δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς τον κατακερματισμό του παλαιστινιακού εθνικού ιστού -με τον διαχωρισμό της Γάζας από τη Δυτική Όχθη, και των δύο από την Ιερουσαλήμ- μετατρέποντας την Παλαιστινιακή Αρχή από εθνικό εκπρόσωπο σε τοπικό διαχειριστή.

Σε σταυροδρόμι και το παλαιστινιακό πολιτικό σύστημα

Η κρίση όμως δεν σταματά εκεί. Εκτείνεται και στο ίδιο το παλαιστινιακό πολιτικό σύστημα, το οποίο βρίσκεται σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι.

Η μακροχρόνια εσωτερική διαίρεση, η διάβρωση της θεσμικής νομιμότητας και η απουσία ενός ενιαίου εθνικού οράματος έχουν αποδυναμώσει την ικανότητα αντίστασης στα εξωτερικά σχέδια.

Ανάμεσα σε μια γραφειοκρατική ελίτ που έχει παραδοθεί στην εξάρτηση και ένα κίνημα αντίστασης που ταλαντεύεται ανάμεσα στον ρεαλισμό και την απομόνωση, ο παλαιστινιακός πολιτικός χάρτης εμφανίζεται κατακερματισμένος και αβέβαιος.
Αρχιτεκτονική μεταπολεμικής «ομαλοποίησης»

Την ίδια στιγμή, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ εργάζονται για την οικοδόμηση αυτού που θα μπορούσε να ονομαστεί σαν αρχιτεκτονική της μεταπολεμικής «ομαλοποίησης».

Πρόκειται για τη δημιουργία μιας νέας περιφερειακής τάξης πάνω στα ερείπια της Γάζας -με οικονομική διασύνδεση του Ισραήλ με τον Κόλπο, περιθωριοποίηση του παλαιστινιακού ζητήματος και παρουσίαση της αραβικής συμμόρφωσης ως μορφής σταθερότητας. Είναι η συνέχεια της λογικής της εποχής Τραμπ, με διαφορετική ρητορική: έλεγχος χωρίς λογοδοσία, ανοικοδόμηση χωρίς κυριαρχία και ειρήνη χωρίς δικαιοσύνη.
Μάχη για τη μνήμη και την ηθική νομιμότητα

Κι όμως, μέσα σε όλα αυτά, αναδύεται μια διαφορετική συνείδηση.

Σ’ όλο τον αραβικό κόσμο και μέσα στην ίδια την Παλαιστίνη, μεγαλώνει η επίγνωση ότι η μάχη δεν είναι μόνο στρατιωτική ή διπλωματική είναι και μάχη για το νόημα, τη μνήμη και τη ηθική νομιμότητα.

Κάθε βόμβα που πέφτει στη Γάζα, κάθε προσπάθεια να παρουσιαστεί η τραγωδία ως «αναγκαιότητα ασφαλείας», ενισχύει την πεποίθηση ότι η απελευθέρωση δεν μπορεί να ανατεθεί σε άλλους και ότι καμιά ξένη «μηχανική» δεν μπορεί να σβήσει το δικαίωμα ενός λαού στην αυτοδιάθεση.
Το ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι μόνο πώς θα μοιάζει η «επόμενη μέρα» της Γάζας, αλλά ποια πολιτική και ηθική τάξη θα αποδεχθεί η περιοχή. Θα είναι μια τάξη καθορισμένη από τον αμερικανοϊσραηλινό έλεγχο και την αραβική συνενοχή -ή μια που θα αναγεννηθεί πάνω στα θεμέλια της δικαιοσύνης, της ενότητας και της αυθεντικής κυριαρχίας;

Η απάντηση εξαρτάται από το αν οι Παλαιστίνιοι και ο ευρύτερος αραβικός κόσμος θα μπορέσουν να μετατρέψουν αυτή τη στιγμή καταστροφής σε στιγμή αφύπνισης, ανακτώντας το αφήγημα και τη βούληση να αντισταθούν στην υποταγή σε όλες της τις μορφές.

* Μαρουάν Τουμπάσι, Πρώην πρέσβης της Παλαιστίνης στην Ελλάδα και συνιδρυτής του Προοδευτικού Φόρουμ για την Ελληνοπαλαιστινιακή Αλληλεγγύη.

Πηγή: ΚΟΣΜΟΔΡΟΜΙΟ

Δρόμος ανοιχτός

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου