“Η Πολιτεία πρέπει να πάρει τις ευθύνες της και να μην κρύβεται επιτέλους” δήλωσε σε έντονο ύφος ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Αστυνομικών Υπαλλήλων (Π.Ο.ΑΣ.Υ.), Γρηγόρης Γερακαράκος, και επικεφαλής της -συντηρητικής κατά τα άλλα- συνδικαλιστικής παράταξης Ενωτικό Κίνημα Αστυνομικών (Ε.Κ.Α.), στον Real FM, αναφερόμενος στα γεγονότα άγριας αστυνομικής βίας στη Νέα Σμύρνη. Η ΠΟΑΣΥ με ανακοίνωσή της, μετά το περιστατικό του περασμένου Σαββατοκύριακου, σημείωσε ότι “αυτό σημαίνει ότι είναι ανεπίτρεπτη κάθε έκπτωση σε αστυνομικές αρχές, αξίες και κώδικες δεοντολογίας, κάθε υποβάθμιση της εκπαίδευσης και κάθε πρόσληψη αστυνομικών εκτός πανελληνίων εξετάσεων”. Στο ίδιο κλίμα, τοποθετούνται μια σειρά από συνδικαλιστικές ενώσεις και παρατάξεις των αστυνομικών καρφώνοντας προς την κατεύθυνση Χρυσοχοΐδη. Πως όμως συνδέονται οι προσλήψεις εκτός πανελληνίων εξετάσεων με την καταστολή και το ξύλο στις πλατείες;

Παρόλο που ο κ. Γερακαράκος απέφυγε να τοποθετηθεί ευθέως για το εάν ο αστυνομικός με το παράνομο, πτυσσόμενο κλομπ που τραυμάτισε τον πολίτη την περασμένη Κυριακή είναι ή όχι ειδικός φρουρός, δήλωσε χαρακτηριστικά «αυτή η εικόνα δεν συνάδει με επαγγελματία εκπαιδευμένο αστυνομικό διότι, εκεί, με όλα αυτά που γινόντουσαν δυσχεραινόταν πολύ περισσότερο η θέση και των αστυνομικών, καθώς και των πολιτών», επαναλαμβάνοντας κατά την παρέμβασή του ότι “η ΔΙΑΣ αποτελείται σε μεγάλο ποσοστό από ειδικούς φρουρούς” αλλά και απαντώντας στην ερώτηση “Στη ΔΙΑΣ έχουμε ειδικούς φρουρούς και όχι αστυνομικούς, αυτό λέτε;” του δημοσιογράφου: “Το μεγαλύτερο ποσοστό”. Πηγές από την ΕΛ.ΑΣ ανέφεραν στο rosa.gr ότι το ποσοστό αυτό αγγίζει έως και το 80%, ενώ ίδια είναι η εικόνα στην ομάδα ΔΡΑΣΗ.

Τον Αύγουστο του 2019 και μόλις ένα μήνα μετά τις εκλογές η κυβέρνηση Μητσοτάκη προκηρύσσει διαγωνισμό για 1.500 ειδικούς φρουρούς. Η διαδικασία της πρόσληψης ολοκληρώνεται τον Οκτώβριο του 2019. Από τον Ιανουάριο του 2020 έως τον Ιανουάριο του 2021 καταγράφονται δώδεκα μεμονωμένα περιστατικά, πέραν της καταστολής.

Ιανουάριος 2020: (1) 25/01 – Συλλαμβάνονται αστυφύλακας και ειδικός Φρουρός για υπόθεση ναρκωτικών. Προμηθεύονταν μικροποσότητες κοκαΐνης για δική τους χρήση, αλλά και για πώληση σε άλλους. (2) 27/01 – Στην Εισαγγελία οδηγείται ο ειδικός φρουρός που φαίνεται σε βίντεο να χτυπά 11χρονο αγόρι στο Μενίδι. Αρχικά είχε διαφύγει και ανεζητείτο. Οι υπόλοιποι τρεις που ήταν μαζί του και περιπολούσαν ως ομάδα ΔΙΑΣ συνελήφθησαν με την διαδικασία του αυτόφωρου για υπόθαλψη καθώς τον κάλυψαν.

Φεβρουάριος 2020: (3) 12/02 – Συμπλοκή νεοπροσληφθέντων ειδικών φρουρών με μπράβους νυχτερινού κέντρου. (4) 17/02 – Προφυλακιστέος ειδικός φρουρός-αστυφύλακας για τις 11 ληστείες βενζινάδικων τις οποίες ομολόγησε ότι διέπραξε. (5) 24/02 – Νεοπροσληφθείς ειδικός φρουρός φέρεται να έβγαλε όπλο, εκτός υπηρεσίας, στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο. Ισχυρίστηκε ότι πήγε να παραλάβει οικείο του πρόσωπο. Ακολούθησαν σοβαρά επεισόδια.

Μάιος 2020: (6) 31/05 – Σύλληψη νεοπροσληφθέντος ειδικού φρουρού ο οποίος κυκλοφορούσε χωρίς δίπλωμα με ανασφάλιστη μηχανή μεγάλου κυβισμού. (7) Νεοπροσληφθείς ειδικός φρουρός πέφτει θύμα ληστείας του υπηρεσιακού του όπλου, εν ώρα υπηρεσίας, επειδή …του έπιασαν την κουβέντα στην Ομόνοια.

Ιούνιος 2020: (8) 02/06 – Ειδικοί φρουροί δέρνουν νεαρούς στα Σεπόλια. (9) Ειδικοί Φρουροί της Ομάδας ΔΡΑΣΗ ζητούν επίδειξη από διεμφυλικό άτομο. Το διευμφυλικό άτομο γδύνεται στιγμιαία στη μέση του δρόμου. Το περιστατικό καταγράφεται από κάμερα σώματος που φοράει ένας εκ των ειδικών φρουρών. Το βίντεο διαρρέεται στο διαδίκτυο.

Σεπτέμβριος 2020: (10) 07/09 – Σύλληψη νεοπροσληφθέντος ειδικού φρουρού στο Ελληνικό για εκβιασμό και ληστεία σε βάρος επιχειρηματία. Ο ειδικός φρουρός είχε ξανασυλληφθεί γιατί παρακολουθούσε το σπίτι του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, μάλιστα με κλεμμένο εξοπλισμό από την ΕΛ.ΑΣ.

Οκτώβριος 2020: (11) 25/10 – 21χρονος σκότωσε τον 25χρονο αδελφό του μέσα στο σπίτι τους στο Πέραμα όταν εκπυρσοκρότησε το όπλο του. Και οι δύο ήταν νεοπροσληφθέντες ειδικοί φρουροί. Η έννοια της εκπυρσοκρότησης μπορεί να συνεπάγεται μόνον ατύχημα, αντί δόλου, αφού τα όπλα δεν εκπυρσοκροτούν από μόνα τους.

Ιανουάριος 2021: (12) 16/01 – Ξυλοδαρμός σταθμάρχη του μετρό από δύο ανήλικους. Συνελήφθη ειδικός φρουρός για υπόθαλψη και παράβαση καθήκοντος καθώς έδωσε οδηγίες στα δύο αδέρφια, ώστε να αποφύγουν τις συνέπειες του νόμου.

Κυριολεκτικά ταυτόχρονα με την προκήρυξη για την πρόσληψη ειδικών φρουρών, τον Αύγουστο του 2019 καταργούνται με Προεδρικό Διάταγμα τουλάχιστον 870 οργανικές θέσεις αστυφυλάκων, δηλαδή αστυνομικών προερχόμενων από τις αστυνομικές ακαδημίες. Δεν επιχειρείται, δηλαδή, τόσο η αριθμητική ενίσχυση του σώματος, όσο η αλλαγή της ανθρωπογεωγραφίας του. «Από το 1995, οι αστυνομικές σχολές είναι ενταγμένες στο σύστημα των πανελληνίων εξετάσεων. Ο θεσμός του ειδικού φρουρού έχει άλλο τρόπο πρόσληψης, μια προκήρυξη με μοριοδότηση κριτηρίων. Ένα από αυτά είναι να έχουν περάσει από τις ειδικές δυνάμεις του στρατού» εξηγεί στο rosa.gr ο Βασίλης Κούτσικος, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Αθηνών (Ε.ΑΣ.Υ.Α.).

Πράγματι, η προκήρυξη προέβλεπε, μεταξύ άλλων, την μοριοδότηση των υποψήφιων που είχαν εκπληρώσει τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις ως έφεδροι αξιωματικοί σε Ειδικές Δυνάμεις, στην Προεδρική Φρουρά, ως Ε.Π.Υ. ή ως ΕΠ.ΟΠ. ή κατείχαν πτυχίο δημόσιου/ιδιωτικού Ι.Ε.Κ. ειδικότητας «Στέλεχος Ασφαλείας Προσώπων και Υποδομών» ή «Στέλεχος Υπηρεσιών Ασφαλείας», πιο απλά «σεκιουριτάς». Τι δεν μοριοδοτούσε η προκήρυξη; Τα πτυχία των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων της χώρας. «Δέχομαι να τους πάρεις, αλλά γιατί δεν βαθμολογείς το πτυχίο, δηλαδή να έχεις ένα πτυχιούχο ειδικό φρουρό;» διερωτάται το μέλος της γραμματείας του ΔΣ της ΠΟΑΣΥ και συνδικαλιστής της Δημοκρατικής Ενωτικής Κίνησης Αστυνομικών (Δ.Ε.Κ.Α.), Μανόλης Μαργετάκης. «Δεν τους δίνει μόρια για το πτυχίο. Μόνο ειδικές δυνάμεις είναι. Υποβαθμίζεις έτσι το σώμα και παίρνεις λιγότερους αστυνομικούς από τις πανελλήνιες. Θα μειωθούν οι ανακριτικοί υπάλληλοι στα τμήματα, θα μειωθούν οι αστυνομικοί στο δρόμο με υπερδιετή εκπαίδευση. Οι ειδικοί φρουροί που μπαίνουν τώρα, δηλαδή οι 1.030 που θα πάνε στην αστυνομία για τα πανεπιστήμια, στην οποία είμαστε αντίθετοι ως ΠΟΑΣΥ, θα επιβαρύνουν κοντά 25 εκατομμύρια τον προϋπολογισμό του υπουργείου. Αυτό φυσικά θα μειώσει τις προσλήψεις αστυνομικών μέσα από πανελλήνιες. Θέλουν έναν ανειδίκευτο αστυνομικό, με μικρότερο μισθό, ο οποίος θα δουλεύει πολλές ώρες στο δρόμο. Δεν τους ενδιαφέρει αν θα χτυπήσει ή αν θα πέσει αυτός ο αστυνομικός. Σκοπός τους είναι να μειώσουν και το κόστος μισθοδοσίας» σημειώνει στο rosa.gr ο κ. Μαργετάκης.

Ενώ η εισαγωγή στις αστυνομικές ακαδημίες γίνεται αποκλειστικά μέσω πανελληνίων εξετάσεων, δηλαδή μέσα από το πιο αξιοκρατικό και αδιάβλητο σύστημα αξιολόγησης της Ελλάδας, οι διαγωνισμοί για την πρόσληψη των ειδικών φρουρών δεν διενεργούνται καν από τον Α.Σ.Ε.Π., παρά μόνον εποπτεύονται ως διαδικασία. “Είχαν σταματήσει να υπάρχουν τέτοιου είδους προκηρύξεις από το 2012. Φαινόταν για κάποια χρόνια ότι το πολιτικό σύστημα είχε αποφασίσει να μπει σε μια διαδικασία πλέον να ομογενοποιηθεί το αστυνομικό σώμα. Να προέρχονται μόνο από τις σχολές υπερδιετούς φοίτησης οι νεοεισερχόμενοι και σιγά σιγά οι παλιοί ειδικοί φρουροί να απορροφηθούν, να γίνουν αστυφύλακες, γιατί με τα χρόνια παίρνουν τους βαθμούς, και να μην ξαναπροσλάβουμε μέσω του θεσμού του ειδικού φρουρού. Μέχρι που ανέλαβε ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης” λέει ο κ. Κούτσικος, προσθέτοντας «Έγινε μια σοβαρή υπαναχώρηση από τη στιγμή που η ΝΔ και ο Χρυσοχοΐδης αποφάσισαν να πορευτούν με αυτό τον τρόπο για δικούς τους λόγους».

Αλλά και ο γενικός γραμματέας της ΠΟΑΣΥ, Γιώργος Παπατσίμπας συνηγορεί ως προς την ανάγκη να υιοθετηθεί ως μοναδικό σύστημα πρόσληψης στην ΕΛ.ΑΣ. η διαδικασία των πανελληνίων. Σε γραπτή δήλωση του στο rosa.gr, ο κ. Παπατσίμπας αναφέρει: “Είναι γνωστό ότι η ΠΟΑΣΥ, αντιλαμβανόμενη έγκαιρα τις απαιτήσεις της κοινωνίας για μία αστυνομία δημοκρατική, με σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αποτελεσματική, ικανή να ανταπεξέλθει στο δύσκολο έργο της διασφάλισης των εννόμων αγαθών των πολιτών, απαίτησε και ύστερα από μεγάλες προσπάθειες κατόρθωσε να καθιερώσει ένα αξιοκρατικό σύστημα εισαγωγής στις Αστυνομικές σχολές, μέσω των πανελληνίων εξετάσεων.

Είναι ο αξιοκρατικός και αδιάβλητος τρόπος εισαγωγής που έλκει από την κοινωνία μορφωμένα παιδιά, αξιόλογα, με πολύ υψηλή βαθμολογία που πρέπει να συνδυαστεί με την κατάλληλη εκπαίδευση για να εγγυηθεί μία αξιοπρεπή επαγγελματική πορεία στο αστυνομικό μας σώμα. Πρόκειται για μια μοναδική και αποτελεσματική διαδικασία αναβάθμισης του επαγγελματικού και υπηρεσιακού στάτους του αστυνομικού προσωπικού, την οποία δέχθηκε το ίδιο το σώμα, αλλά και η ελληνική κοινωνία, η οποία είδε σε αυτήν την καινοτομία μια προσπάθεια εκσυγχρονισμού συνολικά των αστυνομικών υπηρεσιών στη χώρα μας. Βεβαίως, η διαδικασία αυτή  συνοδεύτηκε στην αρχή από ένα πλαίσιο βελτίωσης και του εκπαιδευτικού προγράμματος, ωστόσο στη συνέχεια δεν υποστηρίχθηκε αυτό όσο θα έπρεπε ώστε να φτάσουμε στα ευρωπαϊκά πρότυπα αστυνομικής εκπαίδευσης.

Η ανάγκη αυτή φάνηκε περίτρανα τα τελευταία χρόνια οπότε διεκδικήσαμε ξανά τον εκσυγχρονισμό λειτουργίας των αστυνομικών σχολών, σημειώνοντας την αναγκαιότητα μιας εκπαιδευτικής διαδικασίας πανεπιστημιακού επιπέδου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Παρά τις ολοκληρωμένες προσπάθειες που έχουμε υποβάλει και τις κατά καιρούς δεσμεύσεις των κυβερνήσεων, το αίτημά μας παραμένει. Απαιτείται όμως να ολοκληρωθεί σύντομα ο εκσυγχρονισμός της εκπαίδευσης, αλλά και να μπει ένα τέλος στις προσλήψεις εκτός της διαδικασίας των πανελληνίων. Σεβόμαστε φυσικά την αγωνία των νέων ανθρώπων για επαγγελματική αποκατάσταση και αισθανόμαστε υπερήφανοι για το μεγάλο ενδιαφέρον που επιδεικνύεται κάθε χρόνο από ένα μεγάλο αριθμό αποφοίτων που επιλέγουν τις αστυνομικές σχολές και το αστυνομικό επάγγελμα γενικότερα. Πάγια θέση μας είναι η πρόσληψη αστυνομικών μόνο μέσω πανελλαδικών εξετάσεων και αυτό πρέπει να το κατανοήσουν και οι ίδιοι οι συνάδελφοί μας που επιλέγουν τις αρμοδιότητες των ειδικών φρουρών.

Στη σύγχρονη εποχή με τις αυξημένες ανάγκες και τους αυξημένους κινδύνους, η ελληνική κοινωνία απαιτεί άρτια εξειδικευμένα στελέχη σε όλους τους τομείς της αστυνομικής δράσης και όχι εύκολες λύσεις χάριν εντυπωσιασμού και πρόσκαιρων ωφελημάτων. Οφείλουμε όλοι να διασφαλίσουμε το επίπεδο και την προοπτική της Ελληνικής Αστυνομίας στο ευρωπαϊκό αστυνομικό στερέωμα. Στον κοινό ευρωπαϊκό χώρο η Ελληνική Αστυνομία δεν πρέπει να υστερεί επουδενί σε οργάνωση και αποτελεσματικότητα”. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κ. Παπατσίμπας προέρχεται από την ΕΚΑ, δηλαδή την συνδικαλιστική παράταξη που πλησιάζει ιδεολογικά στην κυβέρνηση, με τη σημείωση ότι απαγορεύεται τα μέλη των σωμάτων ασφαλείας να υιοθετούν κομματική ταυτότητα.

Συνδικαλιστής των ειδικών φρουρών, διορισμένος μέσω προκήρυξης και όχι μέσω της ακαδημίας, ο οποίος μίλησε στο rosa.gr υπό την προϋπόθεση της προστασίας της ταυτότητάς του, συμφωνεί με τους συναδέλφους του αστυφύλακες.

“Οι ειδικοί φρουροί εξυπηρετούν την επαναστρατιωτικοποίηση της αστυνομίας. Ενώ η αστυνομία για πάρα πολλά χρόνια είχε βελτιωθεί, ειδικά μετά την κατάργηση της χωροφυλακής και με τη διαδικασία της ομογενοποίησης. Όσο ανέβαιναν οι βάσεις, τόσο βελτιωνόταν το ανθρώπινο δυναμικό και συνεπώς οι υπηρεσίες της ΕΛΑΣ. Θέλουν να ξαναγυρίσουν την αστυνομία σε άλλες εποχές, να την ξανακάνουν στρατιωτική. Ύστερα, όσοι μπαίνουν ως ειδικοί φρουροί, πιθανόν και επειδή αισθάνονται ότι τους έχει γίνει κάποια χάρη, δεν διεκδικούν τα δικαιώματά τους. Δηλαδή, εντάξει μωρέ δεν παίρνω ρεπό, δεν έγινε και κάτι. Μειωμένων προσόντων προσωπικό σημαίνει ότι κάνει εκπτώσεις. Βολεύει” λέει ο Κ.Λ. «Είναι ξεκάθαρη πολιτική επιλογή.

Δεν πρόκειται για ανεκπαίδευτους ειδικούς φρουρούς που δεν εκτελούν σωστά διαταγές. Αυτές είναι οι διαταγές. Είναι εντός γραμμής οι άνθρωποι. Εμείς διαφωνούμε με τη γραμμή, δεν διαφωνούμε με τους ανθρώπους. Αυτούς θέλουν» συμπληρώνει ο Κ.Λ. «Ενεργά απωθούν όσους έχουν κάποια εκπαίδευση.

 Η προτεραιότητα είναι μόνο να είναι σκληροί, να είναι από τις ειδικές δυνάμεις για να είναι πειθαρχημένοι. Από τους αστυφύλακες αυτό το παράπονο έχει η ηγεσία, ότι δεν είναι πολύ πορωμένοι με τη δουλειά. Όμως, ο πορωμένος αστυνομικός είναι πολύ επικίνδυνος. Παράπονο της ηγεσίας ότι δεν είναι πορωμένοι, δεν είναι πειθαρχημένοι, δεν ήθελαν να πάνε στη ΔΙΑΣ στις μηχανές γιατί σκεφτόντουσαν τον κίνδυνο» λέει ο ειδικός φρουρός.