Δύο διαφορετικές δημόσιες διαβουλεύσεις επί του επενδυτικού σχεδίου της Ελληνικός Χρυσός στη Χαλκιδική βρίσκονται σε εξέλιξη αυτό το διάστημα. Η πρώτη, είναι η κανονική: η θεσμοθετημένη με νόμο διαβούλευση που διενεργείται στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης ενός έργου ή μιας δραστηριότητας, από την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΝ, τη ΔΙΠΑ. Η δεύτερη είναι μια “παραδιαβούλευση” που διεξάγεται στα χωριά του Δήμου Αριστοτέλη από την ίδια την Ελληνικός Χρυσός. Δήθεν για την ενημέρωση των κατοίκων, αλλά με το βλέμμα στα χρήματα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, στην οποία η εταιρεία έχει κάνει αίτηση για χρηματοδότηση του μεταλλείου των Σκουριών.
Η νέα περιβαλλοντική αδειοδότηση είναι απαραίτητη, διότι με τη νέα σύμβαση το επενδυτικό σχέδιο της εταιρείας έχει αλλάξει ριζικά. Από το νέο σχέδιο έχει αφαιρεθεί η υποχρέωση κατασκευής μεταλλουργίας χρυσού (άρα και το όποιο δημόσιο όφελος), αλλά και μια σειρά από άλλα εργοστάσια και έργα που η εταιρεία δεν είχε ποτέ πρόθεση να κατασκευάσει. Όλα αυτά, τα είχαμε προβλέψει με ακρίβεια από αυτό το ιστολόγιο, πριν ακόμα από τις εκλογές του Ιουλίου 2019, τότε που κανείς ακόμα δε μιλούσε για νέα σύμβαση…
Το Μάρτιο του 2021, όταν συζητιόταν στη Βουλή η νέα σύμβαση, η εταιρεία και ο Υπουργός κ. Σκρέκας διέδιδαν ότι μέχρι το τέλος του έτους θα έχει υποβληθεί η νέα μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ). Μη στεναχωριέσαι Δήμαρχε, έλεγε τότε ο Υπουργός, προσπαθώντας να αποσείσει το όνειδος της κύρωσης της σύμβασης χωρίς επιτραπεί οποιαδήποτε επεξεργασία από τη Βουλή και χωρίς να γίνει δεκτή οποιαδήποτε αλλαγή. Δεν ακούμε τι μας λες τώρα, αλλά όταν έρθει η καινούρια ΜΠΕ θα τα συζητήσουμε αναλυτικά όλα και τότε θα βάλετε κι εσείς τις επιθυμίες σας.
Ενώ περιμέναμε τη ΜΠΕ, είδαμε διάφορα αδειοδοτικά ευτράπελα. Παράταση για μια πενταετία της ισχύος της παλιάς απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (του 2011), που εδώ και πολύ καιρό παραβιάζεται πολλαπλώς από την εταιρεία και η οποία δεν αντιστοιχεί καν στο σχέδιο που σήμερα υλοποιείται. Και στη συνέχεια, ριζικές αλλαγές στα υποέργα Σκουριών και Ολυμπιάδας, με απλές τροποποιήσεις της ΑΕΠΟ του 2011, χωρίς ΜΠΕ. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και η ΔΙΠΑ τόνιζε τότε, σε έγγραφό της, ότι οι αλλαγές είναι τόσο σημαντικές που, κατά την άποψή της, απαιτούν νέα ΜΠΕ και νέα διαδικασία έγκρισης περιβαλλοντικών όρων. Έπειτα, βέβαια, ενέκρινε ο,τι ζητούσε η εταιρεία…
Στο Δημοτικό Συμβούλιο Αριστοτέλη της 23-6-2022, με αποκλειστικό θέμα την επένδυση της Ελληνικός Χρυσός, Δήμαρχος και σύμβουλοι, αμήχανοι μπροστά σ΄αυτόν τον εμπαιγμό, αναρωτιούνταν πού ήταν η ΜΠΕ που ένα χρόνο πριν τους υποσχέθηκαν και για την οποία ακουγόταν πλέον ότι θα αναβληθεί για το 2026… Συζητούσαν για τη θρασύτατη και απαξιωτική στάση της διοίκησης της εταιρείας απέναντι στη δημοτική αρχή και τους δημότες, για τις υποσχέσεις και τις δεσμεύσεις της που δεν τηρήθηκαν, για τη Στρατονίκη που βουλιάζει και για τις νέες απολύσεις εργαζομένων. Και για το αν, όταν επιτέλους δημοσιοποιηθεί η ΜΠΕ, θα δοθεί επαρκής χρόνος διαβούλευσης…
Η ΜΠΕ αναρτήθηκε τελικά στο Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο (ΗΠΜ) τον Ιούλιο. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, στο ΗΠΜ συλλέγονται οι γνωμοδοτήσεις των συναρμόδιων υπηρεσιών αλλά και οι απόψεις της επηρεαζόμενης τοπικής κοινωνίας και του ευρύτερου ενδιαφερόμενου κοινού. Ημερομηνία έναρξης της δημόσιας διαβούλευσης δεν υπάρχει στην ανάρτηση, υπάρχει όμως η ημερομηνία λήξης της: 12 Οκτώβρη. Οι πολίτες, το Δημοτικό Συμβούλιο, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, καλούνται να εξετάσουν και να μορφώσουν άποψη έως τις 12 Οκτώβρη για μια ΜΠΕ που, μαζί με τα παραρτήματα, τα σχέδια και τους χάρτες της, ξεπερνάει τις 9.300 σελίδες!!!
Επαρκής χρόνος διαβούλευσης είπατε;
Η ΜΠΕ στάλθηκε από τη ΔΙΠΑ στο Δήμο Αριστοτέλη αλλά η κατάθεσή της και η έναρξη της δημόσιας διαβούλευσης δεν ανακοινώθηκε ευρύτερα (π.χ. με δελτίο τύπου του Υπουργείου), με αποτέλεσμα μέχρι σήμερα η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών να αγνοεί την υπαρξή της.
Παράλληλα, στα μέσα Ιουλίου, ανακοινώνεται “έναρξη της διαβούλευσης”, όχι από τη ΔΙΠΑ, αλλά από την Ελληνικός Χρυσός. Όχι για τη ΜΠΕ, αλλά για μια άλλη μελέτη, με τον τίτλο “Μελέτη περιβαλλοντικών και κοινωνκών επιπτώσεων” (ΜΠΚΕ). Με διαδικασία που ορίζει η εταιρεία και σε χρονικό διάστημα που ορίζει η εταιρεία: 15 Ιουλίου – 15 Σεπτεμβρίου, μέσα στην καρδιά του ελληνικού καλοκαιριού.
Η ΜΠΚΕ δεν ταυτίζεται με τη ΜΠΕ (την “κανονιστική ΜΠΕ”, όπως αναφέρεται) και δεν είναι απαραίτητη για την αδειοδότηση. Έχει συνταχθεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ), “στο πλαίσιο της προτεινόμενης χρηματοδότησης”. Για το μεταλλείο των Σκουριών, η Eldorado Gold/Ελληνικός Χρυσός χρειάζεται 845 εκ. δολάρια που δεν έχει και προσπαθεί να τα βρει από διάφορους χρηματοδοτικούς οργανισμούς: εκτός από το μισό δις που διεκδικεί από τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, έχει ζητήσει χρηματοδότηση και από την ΕΤΑΑ. Στον ιστότοπό της, η τράπεζα αναφέρει: “η ΕΤΑΑ εξετάζει την παροχή χρηματοδότησης για την υποστήριξη της ανάπτυξης του μεταλλείου χρυσού-χαλκού Σκουριών, της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός”.
Η καλοκαιρινή παραδιαβούλευση, λοιπόν, ξεκάθαρα αφορά την εξασφάλιση χρηματοδότησης. “Οι συμπληρωματικές μελέτες ΜΠΚΕ έχουν αναπτυχθεί προς όφελος των υποψήφιων χρηματοδοτών σύμφωνα με τις Απαιτήσεις Απόδοσης και τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΤΑΑ”, αναφέρει η ΜΠΚΕ. Για να καταλαβαίνουμε τι γίνεται και γιατί η ξαφνική πρεμούρα της εταιρείας να μας ενημερώσει, η κοινοποίηση της ΜΠΚΕ και η διαβούλευση είναι μία από τις Απαιτήσεις Απόδοσης της τράπεζας, προκειμένου να εγκρίνει τη χρηματοδότηση. Η εταιρεία καίγεται να δείξει στους δανειστές ότι έχει τη συναίνεση της κοινωνίας της περιοχής όπου θα αναπτυχθεί το έργο. Πάνω απ’ολα, να μη γίνει φανερή στους δανειστές η κοινωνική αντίδραση. Η επιλογή του καλοκαιριού έχει, προφανώς, τη σκοπιμότητά της. Εν μέσω αδειών, διακοπών, πανηγυριών, φεστιβάλ, αλλά και αγώνα βιοπορισμού για τις πολλές χιλιάδες των κατοίκων που ζουν από τον τουρισμό, είναι δεδομένο ότι κανείς δεν έχει τη δυνατότητα να ασχοληθεί και να ενημερωθεί, πόσο μάλλον να συμμετέχει με ουσιαστικό τρόπο. Και, κυρίως, δεν προλαβαίνει να οργανωθεί και να αρθρώσει λόγο η πλευρά που αντιτίθεται στα μεταλλεία. Εμείς.
60 μέρες θα διαρκέσει η παραδιαβούλευση και την 61η ημέρα, στις 16 Σεπτεμβρίου, η εταιρεία θα αποστείλει στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΤΑΑ μια στο περίληψη των δημόσιων σχολίων που έλαβε, ώστε να προχωρήσει η εξέταση της αίτησης χρηματοδότησης. Από εκεί και πέρα, αν όλα πάνε κατ’ευχήν για την εταιρεία, η έγκριση θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Σημειωτέον ότι η συγκεκριμένη τράπεζα ΕΤΑΑ/EBRD έχει στο ιστορικό της τη χρηματοδότηση ουκ ολίγων καταστροφικών, δήθεν αναπτυξιακών έργων, μεταξύ των οποίων και κάποια εξορυκτικά.
Οι πρώτες τρεις εκδηλώσεις έγιναν σε Στρατώνι, Παλαιοχώρι και Ολυμπιάδα – στα χωριά-προπύργια της Ελληνικός Χρυσός, με κοινό κατά κανόνα “δικό τους”. Αλλά στην πρωτεύουσα του Δήμου, Ιερισσό, όπου η αντίδραση στο μεταλλείο των Σκουριών είναι ισχυρή, η εταιρεία έπεσε σε τοίχο. Στη συνάντηση που είχε ορίστει για τις 27/8, τα στελέχη της πήγαν και έφυγαν, αφού τόσο το Τοπικό Συμβούλιο Ιερισσού όσο και το σύνολο των τοπικών συλλόγων αρνήθηκαν να νομιμοποιήσουν αυτή την κοροϊδία. Ο Σύλλογος Φίλοι του Περιβάλλοντος Ιερισσού, με ανακοίνωση του, εξήγησε συνοπτικά τους λόγους. Ως νέα ημερομηνία (για να διαβουλευτεί με ποιον άραγε;) ορίστηκε από την εταιρεία η Δευτέρα, 5/9. Στην αντίστοιχη παρωδία διαβούλευσης, που έγινε χθες, 1η Σεπτέμβρη, στη Μεγάλη Παναγία, παρενέβη η Επιτροπή Αγώνα Μ. Παναγίας κατά της εξόρυξης με πανό “ΟΧΙ ΣΤΑ ΟΡΥΧΕΙΑ, ΝΑΙ ΣΤΗ ΖΩΗ. ΑΠΟΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ” (φωτογραφία κάτω).
Κανένας προγραμματισμός διαβούλευσης δεν έχει ανακοινωθεί από την αδειοδοτούσα αρχή, την ΔΙΠΑ. Ο ρόλος αυτός φαίνεται ότι πρόθυμα έχει εκχωρηθεί στον αφέντη της περιοχής, την Εldorado Gold. Η υπηρεσία απλώς περιμένει την εκπνοή της προθεσμίας που έχει θέσει (σε 5 εβδομάδες), για να είναι πλέον ελεύθερη να εκδώσει τη νέα απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων. Κράτος και εταιρεία, σε αγαστή συνεργασία, μεθοδεύουν να φέρουν την κοινωνία για μια ακόμα φορά προ τετελεσμένων γεγονότων. Εμείς, για μια ακόμα φορά, δηλώνουμε ότι καμία συναίνεση δεν υπάρχει στην καταστροφή του τόπου.
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου