Η λιτότητα επιστρέφει κρυφά...


Του Γιώργου X. Παπασωτηρίου

Στη Γαλλία, η ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν απειλεί να ρίξει την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μισέλ Μπαρνιέ. Στη Γερμανία, η κυβέρνηση του Όλαφ Σολτς οδήγησε τη χώρα σε  πρόωρες εκλογές που θα γίνουν τον Φεβρουάριο, την ίδια ώρα οι βιομηχανικοί κολοσσοί Volkswagen, Robert Bosch, Schaeffler και Thyssen-Krupp έχουν ανακοινώσει ότι θα περικόψουν χιλιάδες θέσεις εργασίας. Εν τω μεταξύ το ευρώ υποχώρησε σημαντικά έναντι του δολαρίου καθώς και έναντι της στερλίνας και του ελβετικού φράγκου.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), ήδη υπενθύμισε στις αγορές την περασμένη εβδομάδα ότι ο συνδυασμός χαμηλής ανάπτυξης και υψηλών δημοσιονομικών ελλειμμάτων θα μπορούσε να αναθερμάνει τους φόβους για εθνικές χρεοκοπίες σε ολόκληρη την ευρωζώνη.

Με τους εθνικούς προϋπολογισμούς να έχουν ήδη τεντωθεί στο όριο, «ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπιστεί η τρέχουσα κρίση  είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να μειώσει τα επιτόκια πιο γρήγορα από ό,τι συνήθως», έγραψε ο Turner της ING σε σημείωμα προς τους πελάτες του.

Σε συνέντευξη που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα, ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ Φίλιπ Λέιν τόνισε ότι στην ευρωζώνη, «η νομισματική πολιτική δεν θα πρέπει να παραμείνει περιοριστική για πολύ καιρό», καθώς «διαφορετικά, η οικονομία δεν θα αναπτυχθεί επαρκώς και ο πληθωρισμός θα πέσει κάτω από τον στόχο .» Τα συγκριτικά υψηλότερα επιτόκια στις ΗΠΑ καθιστούν το δολάριο πιο ελκυστικό νόμισμα, ωθώντας τους επενδυτές από το ευρώ και προς το δολάριο. «Αν ο λόγος για τον οποίο το ευρώ είναι χαμηλότερο είναι η απαισιοδοξία που επικρατεί στην Ευρώπη», προειδοποίησε, «μπορεί να αυξήσει το κόστος δανεισμού λόγω του ασφάλιστρου κινδύνου που σχετίζεται με τα περιουσιακά στοιχεία της ευρωζώνης».*

Τελικά φαίνεται ότι η «λιτότητα» επιστρέφει. Όχι σαν θεραπεία σοκ, αλλά σταδιακά, διακριτικά, υπόγεια **. Από τις θεραπείες που επιβλήθηκαν στη Νότια Ευρώπη μετά την οικονομική κρίση του 2008, πολλά πράγματα έχουν αλλάξει που έχουν κάνει τη συνταγή αποκρουστική. Όλοι μπόρεσαν να δουν τα αποτελέσματα στην Ελλάδα: έκρηξη ανεργίας, αυτοκτονίες, εθισμός στα ναρκωτικά, βρεφική θνησιμότητα, κρούσματα φυματίωσης... Οι Βρυξέλλες απαιτούσαν υπομονή. Οι Έλληνες περίμεναν, βλέποντας τη χώρα τους να μεταμορφώνεται σε θέρετρο Airbnb για πλούσιους Ευρωπαίους. Και, δεκαπέντε χρόνια μετά, η λιτότητα εξακολουθεί να βασιλεύει. Αλλά το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) παραμένει ένα τέταρτο κάτω από το επίπεδο πριν από την κρίση, όπως και ο μέσος ετήσιος μισθός, ενώ το ύψος του δημόσιου χρέους έχει αυξηθεί ακόμα περισσότερο.… 

Ο μύθος της λιτότητας έχει καταρρεύσει. Οι πολίτες έχουν πάψει να πιστεύουν στον μύθο της «μοναδικής δυνατής πολιτικής».  Γι’ αυτό επιβάλλουν λιτότητα χωρίς να την ονομάζουν λιτότητα, αλλά με διάφορα άλλα ονόματα όπως ανάκαμψη, προσαρμογή κ.ά..  Το χειρότερο είναι ότι  όπως το 1929 με το οικονομικό κραχ οδηγηθήκαμε σ’ έναν πόλεμο, έτσι και σήμερα μοιάζει να ακολουθείται η ίδια πολιτική «πολεμικής οικονομίας». Η  Γαλλία έχει αυξήσει κατά 40% στις στρατιωτικές δαπάνες, ή 413 δισεκατομμύρια ευρώ έως το 2030. Αυτήν την  «πολεμική οικονομία» η κυβέρνηση σκοπεύει να τη χρηματοδοτήσει μέσω ενός οικονομικού πολέμου, κατά των ανέργων, των συνταξιούχων, των δημοσίων υπαλλήλων και των χρηστών των δημόσιων υπηρεσιών.


** Στοιχεία από κείμενο του Benoît Bréville https://www.monde-diplomatique.fr/2024/11/BREVILLE/67712

Πηγή: artinews.gr

Δρόμος ανοιχτός

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου