Ο κορυφαίος σύμβουλος του καγκελάριου Σολτς για θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας, Γιενς Πλότνερ, μιλώντας τη Δευτέρα σε εκδήλωση της DGAP (Γερμανική Εταιρεία Εξωτερικής Πολιτικής) εξέφρασε την ανάγκη να γίνει συζήτηση στη Γερμανία για το πώς θα διαμορφωθούν οι σχέσεις με τη Ρωσία. Υποβαθμίζοντας εμμέσως τη συμβολή της Γερμανίας στον εξοπλισμό των δυνάμεων του Κιέβου, ουσιαστικά εξέφρασε τη μερίδα εκείνη στη γερμανική πολιτική και κοινωνία που επιθυμεί πιο ομαλές σχέσεις με τη Ρωσία. Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της Berliner Zeitungο Πλότνερ είπε στην ομιλία του: «Με είκοσι Marder [σ.σ. άρματα μάχης] μπορούν και γεμίζουν πολλές σελίδες στις εφημερίδες, αλλά μεγάλα άρθρα για το πώς θα είναι η μελλοντική μας σχέση με τη Ρωσία δεν υπάρχουν πολλά. Αυτό όμως το ζήτημα είναι, το λιγότερο, εξίσου έντονο και επίκαιρο, και επ’ αυτού θα μπορούσε να γίνει δημόσια συζήτηση».

Η δήλωση αυτή έφερε αντίδραση μέσα στον κυβερνητικό συνασπισμό. Η πρόεδρος της επιτροπής Άμυνας του ομοσπονδιακού κοινοβουλίου, η φιλελεύθερη Μαρί-Άγκνες Στρακ-Τσίμερμαν, αντέδρασε σχολιάζοντας στο twitter : «Οι δηλώσεις […] φανερώνουν αντιλήψεις που μας έφεραν σε αυτήν εδώ τη φρικτή κατάσταση. Δεν είναι ώρα να στοχαζόμαστε με τρυφερότητα της Ρωσία, αλλά να βοηθήσουμε την Ουκρανία».

Η πολιτικός της FDP αναφέρονταν στην πολιτική για τη Ρωσία της περιόδου Μέρκελ κατά κύριο λόγο. Ο τρόπος που χειρίστηκαν οι κυβερνήσεις Μέρκελ τις γερμανο-ρωσικές σχέσεις και κυρίως η ενεργειακή εξάρτηση της Γερμανίας από τους ρώσικους υδρογονάνθρακες έχει γίνει αντικείμενο οξύτατης κριτικής σε διάφορα επίπεδα και χώρους, το αργότερο από τη στιγμή που διεφάνη πως η Ρωσία είναι σε θέση να διεξάγει αποτελεσματικά τον οικονομικό πόλεμο.

Το τουίτ απαντήθηκε με έντονο τρόπο από τον σοσιαλδημοκράτη βουλευτή που εντάσσεται στην αριστερή πτέρυγα του κόμματός του, Ραλφ Στάιγκνερ. «Θα έπρεπε να μην το παρακάνετε με επιφανειακές ερμηνείες και πολεμική που διαστρεβλώνει τα ειπωθέντα. Η στάση του Πλότνερ είναι λογική. Ακόμα και από δυναμικές μαχήτριες περιμένει κανείς σοβαρότητα, όταν πρόκειται περί πολέμου και ειρήνης».

Ο Πλότνερ, που εκφράζεται σπάνια δημοσίως, δεν αμφισβήτησε στην ομιλία του πως ο πόλεμος στην Ουκρανία οδηγεί σε αναθεώρηση πολλών πραγμάτων. Δεν είναι δυνατόν όμως, όπως είπε χαρακτηριστικά, τρεις μήνες πολέμου να φέρνουν τα άνω κάτω σε κάθε τομέα της πολιτικής. Πιο πολύ τον ενδιαφέρει η ανάπτυξη αυτοτελούς αμυντικής δυνατότητας της Ευρώπης, πολλώ δε μάλλον που ίσως το 2024 να εκλεγεί πρόεδρος στις ΗΠΑ κάποιος που δε θα έχει ως προτεραιότητα την ασφάλεια της Ευρώπης. Ταυτόχρονα ανακοίνωσε πως θα πάει στις επόμενες συνόδους κορυφής του ΝΑΤΟ με διαφοροποιημένη πρόταση ως προς την Κίνα. Η χώρα αυτή, υποστήριξε, δεν πρέπει να μπαίνει στο ίδιο τσουβάλι με τη Ρωσία, δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν αντίπαλος, αλλά να αναδεικνύονται τα στοιχεία της συνεργασίας που η Δύση χρειάζεται, κάτι που δείχνουν και οι τελευταίες διαθέσεις της Ουάσιγκτον.

Ο 55χρονος είναι ανώτατο στέλεχος του ομοσπονδιακού υπουργείου Εξωτερικών της Γερμανίας, επικεφαλής του γραφείου 2 της Καγκελαρίας, αρμόδιου για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Πολιτικής Ασφάλειας και Ανάπτυξης. Συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στις συμφωνίες του Μινσκ για το Ντονμπάς το 2014, υπό τον τότε υπουργό Εξωτερικών και νυν ανώτατο άρχοντα της χώρας, τον ομοσπονδιακό πρόεδρο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ, από το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα του οποίου είναι επί μακρόν στενός συνεργάτης. Παράλληλα, έχει διατελέσει πρέσβης στην Αθήνα την περίοδο 2017-2019.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Πόλτνερ δέχεται βολές από το «κόμμα του πολέμου», αυτών δηλαδή που επιδιώκουν μια πιο έντονη συμμετοχή της Γερμανίας στον εξοπλισμό και συνολικά στην αντιμετώπιση της Ρωσίας ως κινδύνου. Τέτοιοι είναι στη Γερμανία οι Πράσινοι – έστω μεγάλο μέρος τους, σίγουρα απολύτως πλειοψηφικό– και οι Φιλελεύθεροι (FDP). Είναι επίσης ο Ουκρανός πρέσβης στο Βερολίνο Αντρίι Μέλνικ, μαζί και στρατιές από αρθρογράφους στα ΜΜΕ, σχολιαστές και περσόνες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που πιέζουν για κλιμάκωση της αντιπαράθεσης με τη Μόσχα.

Να μην ξεχνάμε δε πως είχε υπάρξει διπλωματική ένταση μεταξύ των δύο χωρών ήδη στις αρχές Απρίλη όταν ο Μέλνικ είχε πει πως η Ρωσία είναι για τον Σταϊνμάιερ κάτι το άγιο, ενώ στις αρχές Μάη προσέβαλε δημόσια τον καγκελάριο Σολτς. Ήταν οι μέρες που ο Σολτς με το επιτελείο του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος κωλυσιεργούσαν με διάφορους τρόπους για την παράδοση πολεμικού υλικού στην Ουκρανία. Ο Ουκρανός πρέσβης είχε καταφερθεί τον Απρίλιο προσωπικά ενάντια στον Πλότνερ και στον υφυπουργό εξωτερικών Αντρέας Μιχαέλις λέγοντας πως η Γερμανία εξακολουθεί να έχει συμφέροντα στη Ρωσία, αναφέροντας το φυσικό αέριο, το πετρέλαιο και τον άνθρακα και κατέδειξε ως υπεύθυνο πολιτικά τον Σταϊνμάιερ.

Η Ρωσία μπορεί να μην είναι, και μάλλον δεν είναι για την ηγεσία της σοσιαλδημοκρατίας κάτι το άγιο. Για τη Γερμανία πάντως είναι ένας από τους σημαντικότερους οικονομικούς εταίρους και σίγουρα ο νούμερο ένα προμηθευτής ενέργειας. Αυτό που εκφράζει ο Πλότνερ είναι ουσιαστικά η νηφάλια σκέψη που υπενθυμίζει πως ακόμα και μια γεωπολιτική περιπέτεια δεν πρέπει να βάλει σε κίνδυνο τις δομικές γερμανο-ρωσικές σχέσεις, προφανώς γιατί κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε οδυνηρές συνέπειες για τη Γερμανία. Η απειλή της ενεργειακής κατάρρευσης είναι υπαρκτή, απτή και προξενεί τεράστιες ανησυχίες σε πολιτική και κοινωνία. Ειδικά αφού το σχέδιο περικύκλωσης της Ρωσίας που εξελίσσεται με γερμανική συμμετοχή από το 2008, το αργότερο από το 2013-14, δε βγαίνει.