Του Αλέξη Ζακυνθινού

Ο πρόεδρος των Η.Π.Α. παρουσίασε τη στρατηγική του σε σχέση με την εθνική ασφάλεια της χώρας του (πηγή) – αναφέροντας πως μετά την αποτυχία των προηγουμένων κυβερνήσεων να προστατεύσουν τη θέση των Η.Π.Α, ο πλανήτης κατάλαβε σε λιγότερο από ένα έτος ότι η Αμερική επέστρεψε με όλες της τις δυνάμεις. Μεταξύ άλλων ισχυρίσθηκε πως οι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ θα αναλάβουν πλέον τις ευθύνες τους, συνεισφέροντας δεκάδες δις δολάρια στη στρατιωτική συμμαχία – ενώ η οικονομική ανάπτυξη, την οποία πέτυχε, είναι ένα από τα αποτελεσματικότερα όπλα των Η.Π.Α.

Σε αντίθεση τώρα με την ήπια συμπεριφορά του κατά τη διάρκεια των συναντήσεων του με τους ηγέτες της Κίνας και της Ρωσίας, παρουσίασε τις δύο χώρες ξεκάθαρα ως ρεβιζιονιστές ανταγωνιστές της υπερδύναμης – με την έννοια πως θέλουν να αλλάξουν την υφιστάμενη παγκόσμια τάξη πραγμάτων προς όφελος τους. Κατά τον ίδιο, τα δύο αυτά κράτη προσπαθούν με στρατιωτικά μέσα να διευρύνουν την επιρροή τους: ο πρόεδρος Putin στην Ουκρανία και ο Xi Jinping στη θάλασσα της Νότιας Κίνας. Όπως ανέφερε, και οι δύο έχουν επιδείξει μεγάλη ικανότητα στο να παραμένουν κάτω από το όριο μίας ανοιχτής στρατιωτικής σύγκρουσης – καθώς επίσης στις γκρίζες ζώνες του διεθνούς Δικαίου.

Το έγγραφο που περιγράφει τη στρατηγική εθνικής ασφάλειας κατηγορεί ευθέως την Κίνα πως αναγκάζει (εκβιάζει) τις ξένες επιχειρήσεις σε μία απαράδεκτη μεταφορά τεχνολογίας, με αντάλλαγμα την είσοδο τους στην αγορά της – οπότε ουσιαστικά κλέβει την πνευματική ιδιοκτησία των Η.Π.Α. αξίας εκατοντάδων δις δολαρίων. Ο στόχος του προέδρου Trump είναι ως εκ τούτου η προστασία αυτών των πνευματικών περιουσιακών στοιχείων, τα οποία εξασφαλίζουν την πρωτοπορία των Η.Π.Α. στην έρευνα και στην τεχνολογία – κάτι που θεωρεί ως μέρος της εθνικής ασφάλειας της χώρας του, εκφραζόμενο ως το εξής «νέο πιστεύω» της: η παραδοσιακή στρατιωτική-βιομηχανική βάση αναμορφώνεται, σε μία βάση καινοτομίας για την εθνική ασφάλεια.

Όσον αφορά τη Ρωσία, την οποία χαρακτηρίζει ως επικίνδυνο ανταγωνιστή, το έγγραφο την κατηγορεί  πως θέλει να ανακτήσει τη θέση της ως μεγάλη δύναμη – δημιουργώντας νέες σφαίρες επιρροής, μέσω της «διαίρεσης» των Η.Π.Α. και των συμμάχων τους. Την ίδια στιγμή θεωρεί πως η Ρωσία υπονομεύει τις δυτικές Δημοκρατίες με στηριζόμενα από το κράτος ΜΜΕ – καθώς επίσης μέσω του κυβερνοχώρου.

Συνεχίζοντας, φαίνεται καθαρά πως ο νέος πρόεδρος θεωρεί τις οικονομικές απειλές που αντιμετωπίζει η χώρα του ως μεγάλους κινδύνους για την εθνική της ασφάλεια – ενώ προσπαθεί να στηρίξει το δόγμα του «America First», τοποθετώντας το ως θεμέλιο της νέας στρατηγικής των Η.Π.Α. Ο πρόεδρος Obama, ο οποίος κατά την άποψη πολλών είχε εκλεγεί για να φέρει εις πέρας τη βρώμικη δουλειά των προκατόχων του, εξάγοντας την κρίση στον υπόλοιπο πλανήτη και επιβαρύνοντας με το κόστος της αρκετές δυτικές χώρες (ιδιαίτερα τη Γερμανία), είχε επίσης δώσει μεγάλη σημασία στην οικονομική ισχύ των Η.Π.Α., στη στρατηγική που παρουσίασε το 2010 (πηγή), δηλώνοντας τα εξής:

«Ποτέ στην ιστορία της ανθρωπότητας δεν κατάφερε ένα Έθνος με μειωμένη οικονομική ζωτικότητα να διατηρήσει τη στρατιωτική ή την πολιτική του ηγεμονία».

Η μεγάλη διαφορά όμως μεταξύ της στρατηγικής του προέδρου Obama, σε σχέση με την αντίστοιχη του κ. Trump είναι η επιλογή των μέσων, με τα οποία προστατεύεται ή ανακτάται η οικονομική ζωτικότητα – όπως στο θέμα της προστασίας του περιβάλλοντος, όπου ο μεν πρώτος είχε τοποθετηθεί υπέρ της πράσινης, νεωτεριστικής τεχνολογίας, ενώ ο δεύτερος θεωρεί πως τα μέτρα προστασίας είναι τότε μόνο αποδεκτά, όταν δεν εμποδίζουν την οικονομική ανάπτυξη. Κατ’ αναλογία, η υπερθέρμανση του πλανήτη δεν αποτελεί κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια των Η.Π.Α. κατά τη στρατηγική του προέδρου Trump – οπότε δεν πρόκειται να κάνει τίποτα για να την εμποδίσει.

Ολοκληρώνοντας, ή θεωρία διαφέρει φυσικά από την πράξη, οπότε η εφαρμογή της νέας στρατηγικής θα αποδείξει εάν ο πρόεδρος Trump είναι πράγματι αποφασισμένος να αντιπαρατεθεί με τη Ρωσία και με την Κίνα – υποχρεώνοντας τους συμμάχους του στο ΝΑΤΟ να συμμετέχουν οικονομικά με πολύ μεγαλύτερα ποσά. Μέχρι στιγμής πάντως οι Η.Π.Α. είναι ο μεγάλος χαμένος, διακινδυνεύοντας το ισχυρότερο όπλο τους: το πετροδολάριο, από το οποίο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό το χρηματοπιστωτικό τους σύστημα, οπότε ολόκληρη η οικονομία τους.

Εκτός αυτού η χώρα εισέρχεται στην τελευταία φάση της ανάπτυξης της, κρίνοντας από τις πρώτες αυξήσεις των βασικών επιτοκίων – η οποία ουσιαστικά ξεκίνησε μετά το 2008 στηριζόμενη σε τεχνητά και μη συμβατικά νομισματικά μέσα: στα πακέτα ποσοτικής χαλάρωσης (QE), καθώς επίσης στα μηδενικά επιτόκια.

Με δεδομένο δε το ότι, αυτή η πολιτική δεν ωφέλησε καθόλου τις μεσαίες και κατώτερες εισοδηματικές τάξεις, δεν είναι απίθανο να ξεσπάσουν ξαφνικά μεγάλες κοινωνικές αναταραχές και εξεγέρσεις – όταν επιβραδυνθεί ο ρυθμός ανάπτυξης ή/και μεσολαβήσει κάποιο οικονομικό κραχ. Σε μία τέτοια περίπτωση οι εξωτερικές πιέσεις από τη Ρωσία και την Κίνα σε όλα τα μέτωπα θα συνδυάζονταν με τις εσωτερικές – προκαλώντας τεράστιες δυσκολίες στην υπερδύναμη, με τις οποίες δεν θα ήταν καθόλου εύκολο να ανταπεξέλθει.

Πηγή: analyst